Yazar: Ryan Y Yi, CoinbaseVentures Yatırım Müdürü Michael Atassi, Coinbase Yeminli Mali Analisti Çeviren: Golden Finance xiaozou;
Anahtar noktaları:
L2'nin düşük gas ücretleri/artan verimi, onları zincir içi faaliyetlerin merkezi ve ETH ekonomisinin büyük bir kısmı haline getirirken, merkezi olmayan doğayı koruma ve ETH L1 ile uyum sağlama konusunda baskıya maruz kalabilirler.
Uygulamalarını denemek, özelleştirmek ve bunları L2 ile uyumlu şekilde dağıtmak isteyen geliştiriciler artık temel L2'yi temel alan L3 - uygulama zincirleri oluşturmayı seçiyor.
Bu makalenin odak noktası, D3 konusunda ortak bir anlayış oluşturmaktır.
1. Giriş
(1) L3 nedir?
Eğer L2 zincir üstü bir hub ise, o zaman L3, yalıtılmış bir durum ortamına ve ücret piyasasına sahip olan ancak temeldeki L2'yi temel alan ve onun yatırma/dağıtım mekanizmasını kullanan "zincir içi sunucular" olarak düşünülebilir. Bu, L2'nin mevcut likiditesinden ve kullanıcı tabanından yararlanmaya devam ederken, uygulamalara özelleştirilebilir blok alanı sağlar.
Maliyet: Aşağıdakilerin birleşimi nedeniyle 1000 kat daha düşük maliyet: 1) daha düşük giriş maliyetleri (merkezi borsalardan doğrudan L2'ye), 2) biraz daha düşük uzlaşma/icra maliyetleri (işlemler L1 yerine L2'ye yapılır) ve en önemlisi 3) Karşılanabilir Veriler Kullanılabilirlik (DA), zincirin veri doğruluğunu nasıl doğruladığıdır (DA, ETH L1 verilerini kullanan L2'nin toplam maliyetinin %95'inden fazladır). Gaz ücretleri de daha öngörülebilir çünkü L3'ün kendi ücretlendirme pazarı var (örneğin, L2'de bir uygulama için aktivitedeki artış diğer tüm uygulamaların ücretlerini artıracaktır).
Özelleştirilebilirlik: L3, L2'ye göre daha düşük merkeziyetsizlik standartlarını benimser; bu da deneysel yeni token ekonomisi (örn. özel gaz tokenleri), sanal makineler (örn. ETH L2'de Solana VM) ve alt-DA (örn. ETH L1 yerine Celestia) yeteneklerinin kilidini açar.
(2) L3 ile L2 arasındaki fark nedir?
L3 toparlamadır, dolayısıyla insanların D2'yi anlama şekliyle pek çok benzerlik vardır.
Yerleşim: L2'nin L1'e yerleşimine benzer şekilde, L3 de L2'ye yerleşir.
Köprüleme: Varlıkların L1'den L2'ye tipik (veya üçüncü taraf) köprülenmesi gibi, aynı durum varlıkların L2'den L3'e köprülenmesi için de geçerlidir.
Sanal makineler: L3 tarafından kullanılan yazılımın, temeldeki L2 ile aynı teknoloji yığınında çalışması gerekmez. Örneğin, mevcut L3'lerin çoğu Arbitrum Nitro üzerinde çalışıyor ancak sonuç olarak yerleşim için Base (OP Stack üzerinde çalışan) kullanıyor. Ek olarak çoğu L3, mevcut popüler L2'lerin değiştirilmiş versiyonlarıdır. Örneğin, Arbitrum (Nitro) ve OP Stack, L3 inşaatçılarının ihtiyaçlarına göre uyarlanmış teknoloji yığınları yayınladı.
Veri kullanılabilirliği: Bu en büyük farktır. L3 alternatif DA katmanlarını (örneğin Celestia, EigenDA, Arbitrum AnyTrust) kullanmayı seçecek, L2 ise hizalama/merkezi olmayanlaştırma için ETH L1'i kullanmalıdır. Bu nedenle L3 son derece düşük maliyetli bir gaz ortamı sağlar.
(3) L3 nasıl yayınlanır?
L3 öncelikle lisanssız bir açık kaynak teknoloji yığınından yararlandığından, geliştiriciler şunları yapabilir: 1) teknoloji yığınını/altyapısını kendileri çalıştırabilir, 2) yönetilen hizmetler sağlayan bir RaaS (Hizmet Olarak Toplama: hizmet olarak toplama) sağlayıcısından yararlanabilir (örn. Conduit, Caldera) L3'ü dağıtmak ve barındırmak için veya 3) çeşitli altyapı sağlayıcılarına (örn. RaaS, Bridges, DevTools) "taşeronluk" yapacak beyaz etiketli bir hizmet sağlayıcısına (örn. Syndicate) danışın.
(4) L4 görünecek mi?
L3, özel blok alanı ve L2 "hub" likiditesine/kullanıcılarına yerel olarak köprü oluşturma yeteneği sağladığından, bunun tüm gerçek zincir içi kullanım durumlarını kapsayacağına inanıyoruz.
L2 işlem maliyetleri düşse bile, L3 dikey genişlemenin "son" sınırı olabilir (yani L4 olmadan).
L2 ile entegrasyon – L3'ün temel varsayımı, temeldeki L2 “merkezlerinin” likiditesini/kullanıcılarını güçlendirme yeteneğidir. Eğer "L4" oluşturulursa L2'den daha da uzaklaşacak ve asıl hedeften sapacaktır.
Maliyet iyileştirmesi yoktur; alternatif DA maliyetleri azaltmaktır. Teknoloji yığınını yukarıya taşımak, uzlaşma/yürütme maliyet yapısını gerçekten değiştirmez.
L3, daha fazla dikey ölçeklendirme olmadan ("L4") ölçeklendirme sınırına ulaşırsa, aynı L2'ye dayalı olarak (yerel bir köprü aracılığıyla bağlanan) başka bir L3 başlatabilirler. Sonuç, L3'ün dikey yerine yatay olarak genişleyeceğidir.
2. Ekosistem etkisi
(1) L3, zincir üstü geliştiriciler için başka bir tercih edilen yön haline gelecektir; bu, birkaç L2 "hub"ının milyonlarca L3 "sunucusuna" sahip olduğu bir duruma yol açabilir.
Zincir içi geliştiriciler için L3'ler, potansiyel engelleri ortadan kaldırdıkları ve ana akım ölçekte zincir üstü uygulamalar geliştirme eşiğini düşürdükleri için potansiyel bir paradigma değişimini temsil ediyor ve potansiyel olarak milyonlarca L3 "zamanına sahip "uygulama mağazaları" doğuruyor.
L3, inşaatçılara yüksek verimli/düşük maliyetli uygulamalar için ideal olan deneysel bir platform sağlar; bu platform daha sonra likidite/mevduat/dağıtım desteği için temel L2 merkezlerinden yararlanabilir.
Olası sonuç, düzinelerce ila yüzlerce L2 merkezinin ve potansiyel olarak milyonlarca L3 merkezinin bulunmasıdır.
(2) Maliyet açısından bakıldığında L3, bir "AWS" anı yaratma potansiyeline sahiptir.
Bir gözlem, L2'nin kendi zincir üstü merkezleri haline gelmesidir. L2, L1'e çok yakın olduğundan, L2'yi işletme maliyeti genellikle yüksektir ve yıllık 7 ila 8 rakamlı dolar arasında bir maliyete sahip olabilir.
Öte yandan, L3'ün işletme maliyetleri çok daha düşüktür; L3'ün yıllık işletme maliyeti 25.000 ABD Doları ile 50.000 ABD Doları arasında değişmektedir.
(3) L3 geliştiricileri, Solidity/Vyper'ın yanı sıra daha fazla çerçevenin popülerliğini teşvik edecek ve bu da çoklu sanal makine ortamına yol açacak.
Ethereum'da alternatif çerçeveler uygulamaya çalışan çeşitli projeler var (örn. MoveVM, SolanaVM, Arbitrum Stylus). Amaç, Ethereum üzerindeki mevcut ağ etkilerinden, likiditeden ve finansman yöntemlerinden yararlanırken geliştirici ürünlerinin kapsamını genişletmektir.
Bu ilk olarak L2 seviyesinde ortaya çıkabilir ancak bu çerçevelerin Base gibi L2 hub'larından yararlanmak amacıyla L3 olarak konuşlandırılacağını öngörebiliriz.
Sonuçta L2, kendi zincirini EVM'de tutarken (çoklu VM'leri doğrudan L2'ye entegre etmeye çalışmak yerine) L3 düzeyindeki geliştiricilere geniş ölçüde hitap edebilir.
(4) L3'ün değer akışı uygulama katmanına bağlı olacaktır
Tek bir L3 için KPI'lar sıralayıcı ücretleri değil, kullanıcılar, işlemler ve token yardımcı programıdır. Tek bir L3'ün yarattığı ortalama değer küçük olabilir, ancak L3'lerin sayısı arttıkça bu bir ağ etkisi yaratacaktır.
L3'ün büyümesi genellikle yazılım tarafında değer yaratma (geliştirme araçları, RaaS gibi) ve protokol tarafında değer yaratma (veri kullanılabilirliği, zincir soyutlama) açısından faydalıdır, ancak yalnızca çok sayıda öncül altında genişletilebilir. L3'ün.
Tek bir ihraççının/projenin birden fazla L3 başlatarak kendi L3 ekosistemini oluşturabileceğini öngörebiliriz. Örneğin, zincir üstü bir oyun ekosistemi her oyun için bir L3 sağlayabilir ve ortaya çıkan ekosistem diğer paydaşlarla paylaşılacak artık değer sağlayabilir.
(5) L3'ün başarılı olması için daha sorunsuz birlikte çalışabilirlik ve zincir soyutlamaya ihtiyacı var
L3'lerin amaçlanan amacı L2 kullanıcılarının kullanıcı deneyiminden yararlanmaksa ve her uygulama kullanım durumu için giderek daha fazla L3'ün olmasını bekliyoruz, o zaman bu L3'lerle etkileşimlerin kullanıcı düzeyinde kesintisiz hale gelmesi gerekir.
L2'ye benzer şekilde, L3 köprüleme iki yolla gerçekleştirilebilir: L3'ten L2'ye yerel yerleşim veya bir üçüncü taraf sağlayıcı aracılığıyla. L3 teknoloji yığınının deneysel doğasından dolayı, üçüncü taraf satıcılar L3 için daha uygundur; bu da ne tekdüze ne de esnek bir köprü katmanıyla sonuçlanabilir.
Aynı zamanda L3, diğer tüm zincirlerle tam olarak birlikte çalışabilirliği hedeflemeden, yalnızca kanonik L2 yerleşim zinciriyle birlikte çalışabilirliğe öncelik verebilir. Bu nedenle, genel kullanıcı deneyimini iyileştirmek için köprünün gecikmeyi azaltmak ve tek noktadan likidite sağlamak gibi işlevselliğini ve özelliklerini geliştirmeye odaklanacaklar.
Sıralayıcı düzeyinde yerel kavramların nasıl tanıtılacağı konusunda devam eden protokol araştırması ve geliştirme çalışmaları bulunmaktadır.
3. Gelecek beklentiler
Özetle, L2 ekosistemi, temeldeki L2 hub'larından yararlanırken silolanmış zincir üstü uygulama deneyimleri yaratmak isteyen L3 oluşturucularının büyümesine tanık olacak.
