Amerika Birleşik Devletleri, İran'ın "devam eden nükleer tırmanışını" gerekçe göstererek bu ülkeye yeni yaptırımlar uygulayacağını açıkladı. Dışişleri Bakanı Antony Blinken bugün bir açıklama yaparak İran'ın nükleer programını genişletmeye yönelik son eylemlerinden duyduğu endişeyi dile getirdi ve bu eylemlerin inandırıcı bir barışçıl amaç taşımadığını belirtti. ABD, İran'ın nükleer silah elde etmesine karşı kesin bir duruş sergilemektedir ve bunu önlemek için ulusal gücünün tüm unsurlarını kullanmaya hazırdır.
Bugün uygulamaya konulan yaptırımlar özellikle Birleşik Arap Emirlikleri'nde yerleşik olan ve ABD'nin İran'ın petrol ve petrokimya ürünlerinin taşınmasında rol almakla suçladığı üç şirketi hedef almaktadır. Ayrıca bu faaliyetlerle bağlantılı 11 gemiye de yaptırım uygulanmıştır.
Bu adım, Yedi Grup (G7) ülkelerinin bu ay içerisinde İran'ın nükleer zenginleştirme faaliyetlerine karşı yaptıkları uyarıların ardından geldi. G7 ayrıca İran'ın Rusya'ya balistik füze transfer etmesi halinde yeni tedbirler uygulamaya hazır olduğunu da belirtti. Buna karşılık İran, İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasser Kanaani'nin de ifade ettiği gibi G7'ye "geçmişin yıkıcı politikalarını" tekrarlamaktan kaçınma çağrısında bulundu.
Haziran ayının başlarında, 35 ülkeden oluşan BM Nükleer Denetleme Kurumu Yönetim Kurulu, İran'ı denetleme kurumuyla işbirliğini arttırmaya ve denetçileri engelleme kararını geri almaya çağıran bir kararı kabul etti.
İran uranyumu %60 saflığa kadar zenginleştiriyor ki bu da silah seviyesinden kısa bir teknik adım uzakta. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (IAEA) göre İran'ın elinde üç nükleer silah için gerekli malzemeye dönüştürülebilecek kadar zenginleştirilmiş uranyum bulunuyor. Batılı güçler İran'ın eylemlerinin meşruiyetine itiraz ederek bu kadar yüksek düzeyde zenginleştirme için inandırıcı bir sivil gerekçe olmadığını belirtiyor. İran nükleer hedeflerinin barışçıl olduğunda ısrar etse de, yetkililerin bir saldırı ya da özellikle İsrail'den gelen varoluşsal tehditlerle karşılaşması halinde ülkenin "nükleer doktrininde" potansiyel bir değişiklik olabileceğini öne sürmesi UAEA üyeleri ve Batılı ülkeler arasında endişeye neden oldu. İran'ın New York'taki Birleşmiş Milletler misyonu yeni yaptırımlar konusunda yorum yapmadı.

Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 50’de sabit tutulmasına karar vermiştir.Aylık enflasyonun ana eğilimindeki zayıflama mayıs ayında geçici bir kesintiye uğramıştır. Yakın döneme ilişkin göstergeler yurt içi talebin, halen enflasyonist düzeyde olmakla birlikte, yavaşladığını teyit etmektedir. Hizmet enflasyonundaki yüksek seyir ve katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyonist baskıları canlı tutmaktadır. Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının öngörüler ile uyumunu yakından takip etmektedir.Parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir. Kurul, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak politika faizinin sabit tutulmasına karar vermekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yinelemiştir. Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır. Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürecek ve dezenflasyon yılın ikinci yarısında tesis edilecektir.Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecektir. Likidite gelişmeleri yakından izlenmektedir. Sterilizasyon araçları, gerektiğinde çeşitlendirilerek etkin şekilde kullanılacaktır.Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir.Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacaktır.Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır.Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti beş iş günü içinde yayımlanacaktır."

Dünyanın en büyük yatırım bankalarından olan JPMorgan, Bitcoin madencilik şirketlerinin yapay zeka dünyasının ihtiyaçlarını karşılamasından ötürü ciddi yatırımlar almaya başladığını belirtti. Banka, bu anlamda bazı madencilik şirketini ön plana çıkarırken, bir tanesinin ise büyük avantaja sahip olduğunu ifade etti.
ABD borsalarında listelenmiş olan ve çok büyük enerji kaynaklarına sahip olan Bitcoin madencilik şirketleri, şimdi de hem yapay zeka hem de büyük ölçeklerde bilgi işlem kaynakları sağlayan firmaların hedefine girdi.
JPMorgan, bu duruma Core Scientific madencilik şirketinin, bir yapay zeka firması olan CoreWeave ile yaptığı anlamşmayı örnek gösterdi. Bankanın analistlerine göre bu anlaşma aslında, Bitcoin madencilerinin yeni iş kollarına yayılmasına ve faaliyetlerini çeşitlendirmesine yol açacak.
Şirketlerin değeri %22 arttı
Core Scientific ile CoreWaeve arasında yapılan bu anlaşma ise madencilik şirketlerinin değerini de kısa sürede artırdı. Bankanın raporunda, bu anlaşmanın ardından analistlerin takibinde olan 14 madencilik şirketinin değerinin de yaklaşık %22 arttığı ifade edildi.
En önemlisi IREN olarak gösterildi
Reginald Smith ve Charles Pearce tarafından yazılan raporda bazı madencilik şirketleri de ön plana çıkarıldı. Bunlardan en önemlisi ise IREN olarak gösterildi. 2022’deki kripto krizinde iflasın eşiğinden dönen Iris Energy daha sonra adını IREN olarak değiştirmişti. %100 yenilenebilir enerjiyle madencilik yapan şirketin, Yüksek Performanslı Hesaplama (High-Performance Computing – HPC) trendinde, şirketlerin hedefinde olduğunu belirten analistler şu ifadeleri kullandılar:
“IREN, yüksek kalitedeki veri merkezlerine ve bunların yönetiminde önemli bir tecrübeye sahip olmasıyla biliniyor. Ayrıca ciddi miktarda enerjiye erişimi de bulunuyor”
Raporda ayrıca 4 önemli madencilik şirketiyle ilgili de detaylı yorumlar yapıldı ve şu ifadeler kullanıldı:
Cipher Mining (IFR): Rekabetçi enerji maliyetleri ve güçlü operasyonel geçmişiyle öne çıkmaktadır. Ancak IREN’a oranla daha küçük bir elektrik hattına sahiptir.
Riot Platforms (RIOT): Bitcoin madenciliğine güçlü bir şekilde bağlı kalmaya devam ediyorlar. Ayrıca bol güç kapasitelerine rağmen HPC’ye ilgi göstermediler.
Marathon Digital (MARA) ve CleanSpark (CLSK) ise enerji üretimi açısından daha pahalı seçenekleri kullanıyorlar.
Analistler ayrıca düşen Bitcoin fiyatına da vurgu yaptılar ve haziranın ilk 2 haftasında birçok madencilik hissesinin de Bitcoin performansını geride bıraktığını belirttiler.
-Hakan Ateşler
$BNB $BTC $FET