Cơ sở chi phí trong tiền điện tử là gì?
Trong bối cảnh tiền điện tử, “cơ sở chi phí” đề cập đến số tiền chi trả ban đầu cho tài sản kỹ thuật số. Đây là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc khi tính toán lãi hoặc lỗ vốn từ việc bán hoặc xử lý tiền điện tử. Lãi hoặc lỗ vốn khi bán tiền điện tử của nhà đầu tư được tính bằng giá bán trừ đi cơ sở chi phí.
Để tránh những rắc rối về thuế, cơ sở chi phí phải được báo cáo chính xác; nếu không, người ta có thể nộp thiếu hoặc nộp thừa thuế, có thể bị cơ quan thuế phạt. Hơn nữa, việc báo cáo chính xác quan trọng hơn nhiều do cơ quan thuế trên toàn thế giới đang tăng cường giám sát các giao dịch tiền điện tử.
Cơ quan thuế yêu cầu các cá nhân khai báo các giao dịch tiền điện tử của họ vì mục đích thuế ở nhiều khu vực pháp lý, bao gồm cả Hoa Kỳ. Các hình phạt và kiểm toán có thể xảy ra do việc báo cáo cơ sở chi phí không chính xác. Do đó, các nhà đầu tư phải lưu giữ hồ sơ kỹ lưỡng về tất cả các giao dịch tiền điện tử của họ, bao gồm giá mua, ngày giao dịch và mọi chi phí bổ sung.
Các phương pháp phổ biến để tính toán cơ sở chi phí tiền điện tử
Có nhiều phương pháp khác nhau để tính toán cơ sở chi phí cho tiền điện tử, như được thảo luận dưới đây:
Xác định cụ thể
Nhận dạng cụ thể là một phương pháp phổ biến để tính toán cơ sở chi phí của việc nắm giữ tiền điện tử. Các nhà đầu tư có thể xác định và giám sát cơ sở chi phí của từng tài sản tiền điện tử một cách riêng biệt bằng phương pháp này. Các nhà đầu tư đang bán hoặc xử lý tài sản tiền điện tử cho biết chính xác đơn vị họ đang bán và giá mà họ đã mua.
Bởi vì phương pháp này tính đến giá mua cụ thể của các đơn vị được bán nên nó cho phép tính toán cơ sở chi phí một cách chính xác. Nó đặc biệt hữu ích cho các nhà đầu tư muốn lựa chọn cẩn thận những đơn vị sẽ bán tùy thuộc vào cơ sở chi phí và thời gian nắm giữ để tối ưu hóa kết quả về thuế của họ.
Để hiểu cách thức hoạt động của phương pháp này, hãy xem xét một ví dụ giả định: Một nhà đầu tư đã mua 1 Bitcoin (BTC) vào ngày 1 tháng 1 năm 2023 với giá 30.000 USD và 1 BTC vào ngày 1 tháng 5 năm 2023 với giá 50.000 USD. Họ có thể chọn giao dịch mua cụ thể nào để sử dụng làm cơ sở chi phí nếu họ chọn bán 1 BTC.
Để triển khai một phương pháp nhận dạng cụ thể, mọi giao dịch tiền điện tử phải được ghi chép tỉ mỉ, bao gồm giá mua, ngày và mọi chi phí liên quan. So với các phương pháp khác, phương pháp này cũng có thể khó thực hiện và tốn thời gian hơn, ngay cả khi nó mang lại mức độ chính xác cao nhất trong báo cáo cơ sở chi phí.
Nhập trước xuất trước (FIFO)
Một cách phổ biến khác để tính toán cơ sở chi phí của việc nắm giữ tiền điện tử là phương pháp “nhập trước, xuất trước” (FIFO). Theo FIFO, tài sản tiền điện tử được mua trước sẽ được bán trước. Cách tiếp cận này giả định rằng các khoản nắm giữ tiền điện tử lâu đời nhất là những khoản được bán hoặc xử lý theo cách khác, điều này giúp việc theo dõi giao dịch trở nên dễ dàng hơn.
Giả sử rằng vào ngày 1 tháng 1 năm 2023, một nhà đầu tư đã trả 30.000 USD để mua 1 BTC; vào ngày 1 tháng 5 năm 2023, họ đã trả 50.000 USD. Giá mua cũ nhất — tức là 30.000 USD — được tự động sử dụng làm cơ sở chi phí khi họ bán 1 BTC.
Mặc dù FIFO dễ thực hiện nhưng có những tình huống có thể dẫn đến chi phí thuế tăng lên do khả năng tài sản có giá mua thấp hơn sẽ được bán, làm tăng lãi vốn và do đó làm tăng thuế.
Bất chấp nhược điểm này, FIFO vẫn là một lựa chọn phổ biến đối với nhiều nhà đầu tư vì nó dễ áp dụng; những người không tích cực giao dịch tiền điện tử thích phương pháp tính toán nghĩa vụ thuế của họ như vậy.
Nhập sau, xuất trước (LIFO)
Trái ngược với FIFO, “vào sau, ra trước” (LIFO) giả định tài sản tiền điện tử được mua gần đây nhất sẽ được bán trước, cho biết giá mua gần đây nhất đóng vai trò là cơ sở chi phí của tài sản.
Giả sử rằng vào ngày 1 tháng 1 năm 2023, một nhà đầu tư đã trả 30.000 USD để mua 1 BTC và vào ngày 1 tháng 5 năm 2023, họ đã trả 50.000 USD. Khi họ bán 1 BTC, cơ sở chi phí sẽ tự động là giá mua gần đây nhất.
Trong một số trường hợp, phương pháp LIFO có thể có lợi, đặc biệt khi giá tăng. Các nhà đầu tư có thể giảm lãi vốn và nghĩa vụ thuế của họ bằng cách bán các thương vụ mua lại gần đây nhất trước tiên. Tuy nhiên, trong trường hợp tài sản được mua gần đây nhất có cơ sở chi phí thấp hơn tài sản cũ, LIFO cũng có thể dẫn đến mức thuế cao hơn.
So với FIFO, phương pháp LIFO ít được sử dụng hơn để xác định nghĩa vụ thuế tiền điện tử mặc dù có thể có lợi ích về thuế. Điều này là do LIFO có thể ít được nhiều nhà đầu tư mong muốn hơn do tính phức tạp tiềm tàng của nó và nhu cầu lưu giữ hồ sơ kỹ lưỡng hơn.
Nhập cao nhất, xuất trước (HIFO)
Một cách chiến lược để xác định cơ sở chi phí của việc nắm giữ tiền điện tử cho mục đích tính thuế, phương pháp “nhập trước, xuất trước” (HIFO) giả định rằng các tài sản tiền điện tử đắt nhất sẽ được bán trước (ngược lại với FIFO và LIFO).
Các nhà đầu tư có thể giảm lãi vốn và do đó giảm nghĩa vụ thuế một cách chiến lược bằng cách bán tài sản của mình trên cơ sở chi phí cao nhất trước tiên. Khi có sự tăng giá và cơ sở giá gốc của tài sản được bán cao hơn, chiến lược này đặc biệt có lợi.
Để hiểu cách thức hoạt động của phương pháp HIFO, hãy giả sử rằng một nhà đầu tư đã mua 1 BTC vào ngày 1 tháng 1 năm 2023 với giá 30.000 USD, tiếp theo là 1 BTC vào ngày 1 tháng 5 năm 2023 với giá 50.000 USD. Khi họ bán 1 BTC, cơ sở chi phí sẽ tự động là giá mua cao nhất.
Mặc dù HIFO có thể giúp giảm thuế lãi vốn nhưng nó có thể không phù hợp với tất cả các nhà đầu tư vì nó đòi hỏi phải lưu giữ hồ sơ cẩn thận. Ngoài ra, các nhà đầu tư nên đảm bảo lưu giữ các tài liệu phù hợp để sao lưu tính toán vì cơ quan thuế có thể giám sát việc sử dụng HIFO. Bất chấp những hạn chế này, các nhà đầu tư muốn giảm nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch tiền điện tử có thể sử dụng phương pháp HIFO.
Cơ sở chi phí trung bình (ACB)
Bằng cách sử dụng kỹ thuật này, các nhà đầu tư có thể tính giá trung bình của tất cả các loại tiền điện tử mà họ sở hữu. Cơ sở chi phí của tài sản tiền điện tử đã bán sau đó được thiết lập bằng cách sử dụng mức giá trung bình này.
Giả sử một nhà đầu tư đã mua 2 BTC, 1 ở mức 30.000 USD (ngày 1 tháng 1 năm 2023) và 1 ở mức 50.000 USD (ngày 1 tháng 5 năm 2023). Cơ sở chi phí trung bình của họ sẽ được tính như sau:
Phương pháp chi phí trung bình mang lại nền tảng trung gian giữa khả năng tối ưu hóa thuế và tính đơn giản. Việc áp dụng mức giá trung bình cho tất cả các khoản nắm giữ của cùng một loại tiền điện tử giúp việc tính toán cơ sở chi phí trở nên đơn giản hơn. Các nhà đầu tư thường xuyên mua và bán tiền điện tử và muốn đẩy nhanh thủ tục lưu giữ hồ sơ có thể thấy chiến lược này hữu ích.
Chẳng hạn, phương pháp chi phí trung bình vẫn là lựa chọn phổ biến của các nhà đầu tư mặc dù có lẽ không mang lại mức độ hiệu quả về thuế tương tự như FIFO hoặc HIFO. Mặc dù vẫn cung cấp mức độ chính xác hợp lý trong báo cáo cơ sở chi phí nhưng nó cũng hỗ trợ đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về thuế.
Tài liệu cần thiết để tính toán cơ sở chi phí chính xác
Trong trường hợp tiền điện tử, tài liệu giao dịch đầy đủ là cần thiết để đánh giá cơ sở chi phí chính xác. Nhà đầu tư cần lưu giữ hồ sơ kỹ lưỡng về các dữ liệu sau:
Ngày và giờ mua: Ngày và giờ mua tiền điện tử.
Giá mua: Chi phí phát sinh khi mua tiền điện tử.
Phí giao dịch: Mọi chi phí — ví dụ: phí gas — phát sinh khi mua hàng.
Loại giao dịch: Cho dù đó là mua, bán, trao đổi hay loại giao dịch khác.
Địa chỉ ví: Các địa chỉ liên quan đến giao dịch.
ID giao dịch: Mã định danh duy nhất được gán cho mọi giao dịch.
Tài liệu rất cần thiết cho mục đích báo cáo thuế nhằm đảm bảo tuân thủ luật thuế và giảm khả năng xảy ra sai sót hoặc sai lệch trong tính toán lãi vốn. Hơn nữa, việc lưu giữ hồ sơ kỹ lưỡng có thể hỗ trợ các nhà đầu tư phản hồi đúng đắn trước mọi cuộc kiểm tra hoặc thắc mắc của cơ quan thuế.
Sự khác biệt trong tính toán cơ sở chi phí tiền điện tử giữa các khu vực pháp lý khác nhau
Các quốc gia khác nhau sử dụng các phương pháp khác nhau để xác định cơ sở chi phí của tiền điện tử, điều này ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế của nhà đầu tư. Chiến lược “tổng hợp”, một sự phỏng theo phương pháp ACB, là kỹ thuật được sử dụng rộng rãi nhất ở Vương quốc Anh. Sử dụng chiến lược này, các nhà đầu tư tính toán chi phí trung bình của tất cả các khoản nắm giữ tiền điện tử giống hệt nhau để xác định cơ sở chi phí cho mục đích tính thuế.
Phương pháp nhận dạng cụ thể thường được sử dụng ở Canada để tạo điều kiện tối ưu hóa thuế. Hoa Kỳ cho phép nhận dạng cụ thể nhưng dựa vào FIFO làm phương pháp mặc định.
Một số phương pháp được sử dụng ở Úc, chẳng hạn như nhận dạng cụ thể, FIFO và trong một số trường hợp là ACB. Điều quan trọng cần nhớ là một số quy định về thuế có thể thay đổi và việc tìm kiếm lời khuyên chuyên nghiệp phù hợp với khu vực pháp lý của bạn luôn là cách tiếp cận an toàn nhất.
Tính toán cơ sở chi phí cho các loại giao dịch tiền điện tử khác nhau
Việc tính toán cơ sở chi phí cho các loại giao dịch tiền điện tử khác nhau đòi hỏi phải cân nhắc cụ thể:
Mua tiền điện tử
Tổng số tiền chi để mua tiền điện tử đóng vai trò là cơ sở chi phí của nó. Điều này bao gồm chi phí của tiền điện tử và mọi khoản phí giao dịch được thanh toán tại thời điểm mua.
Ví dụ: Tổng chi phí cơ bản sẽ là 10.020 USD nếu nhà đầu tư trả 10.000 USD cho 1 BTC và phí giao dịch 20 USD.
Bán tiền điện tử
Lãi hoặc lỗ vốn khi bán tiền điện tử được tính bằng cách khấu trừ chi phí cơ bản khỏi giá bán. Giá mua tiền điện tử ban đầu cộng với mọi khoản phí giao dịch được thanh toán tại thời điểm mua tạo thành cơ sở chi phí.
Ví dụ: Khoản lãi vốn sẽ là 980 USD nếu nhà đầu tư bán 0,5 BTC với giá 7.000 USD và cơ sở chi phí của nó là 6.020 USD (cộng với phí giao dịch 20 USD).
Trao đổi tiền điện tử lấy hàng hóa hoặc dịch vụ
Giá trị thị trường hợp lý của tiền điện tử tại thời điểm trao đổi đóng vai trò là cơ sở chi phí để giao dịch nó lấy hàng hóa hoặc dịch vụ. Nó được xác định bởi giá trị của tiền điện tử bằng đô la Mỹ tại thời điểm giao dịch.
Ví dụ: Cơ sở chi phí cho giao dịch sẽ là 700 USD nếu nhà đầu tư giao dịch 0,1 BTC cho sản phẩm 500 USD và giá trị thị trường hợp lý của 0,1 Bitcoin tại thời điểm trao đổi là 700 USD.
Nhận tiền điện tử dưới dạng thu nhập hoặc quà tặng
Giá trị thị trường hợp lý của tiền điện tử tại thời điểm nhận đóng vai trò là cơ sở chi phí để nhận tiền điện tử dưới dạng quà tặng hoặc thu nhập. Thông thường, giá trị của tiền điện tử tính bằng đô la Mỹ tại thời điểm nhận sẽ xác định số tiền này.
Ví dụ: Nếu một nhà đầu tư nhận được 0,2 BTC làm quà tặng và giá trị thị trường hợp lý của nó là 1.300 USD thì 1.300 USD sẽ là cơ sở giá của số Bitcoin được tặng.
Cách xử lý các sự kiện tiền điện tử khác nhau để tính toán cơ sở chi phí
Hard fork và airdrop
Cơ sở chi phí của tiền điện tử mới thu được thông qua hard fork và airdrop thường được coi là 0 USD. Tuy nhiên, vì nó sẽ được sử dụng để xác định lãi hoặc lỗ vốn khi tiền điện tử mới sau đó được bán hoặc xử lý theo cách khác, điều quan trọng là phải theo dõi giá trị thị trường hợp lý của tiền điện tử tại thời điểm nhận.
Ví dụ: Nếu một hard fork hoặc airdrop dẫn đến việc nhà đầu tư nhận được 5 đơn vị tiền điện tử mới và giá trị thị trường hợp lý của mỗi đơn vị là 100 USD tại thời điểm nhận thì 500 USD sẽ là cơ sở chi phí của tiền điện tử mới.
Phần thưởng đặt cược và khai thác
Phần thưởng cho việc đặt cược và khai thác thường được ghi nhận là thu nhập theo giá trị thị trường hợp lý của tiền điện tử vào ngày nhận. Giá trị thị trường hợp lý trở thành cơ sở chi phí cho số tiền điện tử nhận được.
Ví dụ: Cơ sở chi phí cho tiền điện tử đặt cược sẽ là 200 USD nếu nhà đầu tư nhận được 5 đơn vị tiền điện tử làm phần thưởng đặt cược và giá trị thị trường hợp lý của mỗi đơn vị tại thời điểm nhận là 40 USD.
Hoán đổi tiền điện tử sang tiền điện tử
Giá trị thị trường hợp lý của tiền điện tử bị loại bỏ tại thời điểm hoán đổi được sử dụng để xác định cơ sở chi phí của tiền điện tử mới có được thông qua hoán đổi tiền điện tử sang tiền điện tử. Giá trị thị trường hợp lý này đóng vai trò là cơ sở chi phí của tiền điện tử mới.
Ví dụ: Nếu một nhà đầu tư hoán đổi 2 BTC lấy 100 đơn vị của một loại tiền điện tử khác và giá trị thị trường hợp lý của 2 BTC tại thời điểm hoán đổi là 150.000 USD thì cơ sở chi phí cho loại tiền điện tử mới sẽ là 150.000 USD.
Điều chỉnh cơ sở chi phí tiền điện tử đối với phí giao dịch và các chi phí khác
Cơ sở chi phí của tài sản tiền điện tử phải được điều chỉnh theo phí giao dịch và các chi phí liên quan khác. Một cách để làm điều này là đưa chi phí giao dịch vào cơ sở chi phí. Ví dụ: khi mua tiền điện tử, tổng chi phí cơ bản phải bao gồm mọi khoản phí được thanh toán trong quá trình giao dịch ngoài giá mua tài sản. Tương tự, tất cả phí giao dịch liên quan đến việc bán tiền điện tử sẽ được khấu trừ khỏi doanh thu.
Nhà đầu tư cũng nên tính đến phí trao đổi và các chi phí khác ngoài phí giao dịch. Điều quan trọng là phải bao gồm các khoản phí này – mà các sàn giao dịch tiền điện tử tính phí khi thực hiện giao dịch – trong tổng chi phí tính toán cơ bản. Các nhà đầu tư có thể đảm bảo rằng các tính toán cơ sở chi phí của họ phản ánh chính xác tổng số tiền đầu tư vào việc mua và xử lý tài sản tiền điện tử bằng cách tính phí giao dịch và các chi phí liên quan khác.
Lợi ích của việc sử dụng phần mềm thuế tiền điện tử để khai thuế chính xác
Để báo cáo thuế chính xác, việc sử dụng phần mềm thuế tiền điện tử có một số lợi ích. Thứ nhất, nó tiết kiệm thời gian của nhà đầu tư và giảm khả năng sai sót trong hồ sơ thuế bằng cách tự động hóa quá trình tính toán lãi và lỗ vốn. Các nền tảng này có thể dễ dàng tích hợp với ví và sàn giao dịch tiền điện tử, tự động nhập dữ liệu giao dịch và tạo báo cáo toàn diện cho mục đích thuế.
Thứ hai, bằng cách sử dụng kỹ thuật cơ sở chi phí phù hợp và tính cả phí giao dịch cũng như các chi phí khác, phần mềm thuế tiền điện tử đảm bảo rằng các yêu cầu về thuế được tuân thủ. Bằng cách này, các nhà đầu tư có thể giảm khả năng bị cơ quan thuế kiểm tra hoặc phạt tiền bằng cách tiết lộ một cách thích hợp các giao dịch tiền điện tử của họ.
Các nền tảng này cũng cung cấp ước tính thuế theo thời gian thực, cho phép các nhà đầu tư đánh giá nghĩa vụ thuế hàng năm của họ và đưa ra quyết định sáng suốt về việc nắm giữ tiền điện tử của họ. Hơn nữa, nhiều giải pháp phần mềm thuế tiền điện tử cung cấp khả năng thu lỗ thuế, cho phép các nhà đầu tư tối ưu hóa kết quả thuế của họ bằng cách cố tình bù đắp lợi nhuận bằng việc bán tài sản.
