Các dịch vụ của @chainlink bao gồm CCIP, Data Streams, Functions, và nhiều hơn nữa đã được thương mại hóa từ ngày đầu tiên. Và đây là một trong những yếu tố quan trọng để đạt được tính bền vững kinh tế.

Điều đó có nghĩa: là một người dùng, bạn cần phải trả các khoản phí để sử dụng các dịch vụ của Chainlink này.

Các khoản phí này bao gồm chi phí vận hành (ví dụ: gas và infra), cũng như cung cấp một phần lợi nhuận cho nhà cung cấp dịch vụ để khuyến khích họ vận hành đúng quy định.

Các nhà cung cấp dịch vụ hiện nay bao gồm các nhà điều hành node (node operators) làm nhiệm vụ truy xuất yêu cầu, thực hiện tính toán, tạo ra sự đồng thuận và gửi trả lại các phản hồi/ data sau khi được tổng hợp.

Về lâu dài, cơ chế này sẽ ngày càng mở rộng cho các LINK stakers, người sẽ được trả một phần của các khoản phí người dùng vì đã tham gia staking, cung cấp thêm sự an ninh và bảo mật cryptoeconomic cho các dịch vụ của Chainlink.

Các stakers sẽ bao gồm các nhà điều hành node (node operators) stake $LINK, có thể bị phát lượng LINK mà họ stake nếu không đáp ứng được các yêu cầu hiệu suất được xác định trước, và việc này đóng vai trò quan trọng cho các cơ chế sẽ được ra mắt trong thời gian tới đối với node operators, ví dụ như node reputation (danh tiếng của node) hay job selection (tính ưu tiên trong công việc được giao).

Các nhà cung cấp dịch vụ cũng bao gồm các người điều phối mạng (network coordinators) giúp phối hợp nghiên cứu, phát triển, triển khai, duy trì và hỗ trợ xung quanh các dịch vụ oracles, chẳng hạn như Chainlink Labs được coi là một network coordinators.

Mạng Chainlink có các mô hình thanh toán khác nhau để hỗ trợ thương mại hóa và tính bền vững kinh tế.

- Thanh toán dựa trên việc sử dụng: Đây là mô hình tiêu chuẩn nơi người dùng trả tiền cho các dịch vụ CL dựa trên việc họ sử dụng. Ví dụ như khi dùng Functions, Automation, VRF, các dApps cần có một hợp đồng có sẵn LINK trong đó, LINK sẽ được trừ dần nếu các dApps yêu cầu data cho các dịch vụ này (giống như subscription). Ngoài ra, mô hình còn lại là trả phí theo yêu cầu nơi người dùng cuối trả một khoản phí khi họ sử dụng một ứng dụng được kết nối với Chainlink (CCIP, Data Streams).

- Chia sẻ khoản phí người dùng: Người dùng Chainlink chia sẻ một phần của các khoản phí họ tạo ra với Mạng CL. Mô hình này áp dụng cho các giao thức có uy tín muốn thỏa thuận và tùy chỉnh khoản fee và trong trường hợp họ không thích áp dụng các khoản phí dựa trên việc sử dụng (xem lại phần trên). Giao dịch chia sẻ phí với @GMX_IO đã được thực hiện gần đây, trong đó 1,2% tổng số phí được tạo ra bởi GMX V2 được trả tiền để sử dụng Data Streams và được hỗ trợ kỹ thuật bởi Chainlink Labs (hiện đã ra mắt trên mainnet).

- Chương trình BUILD: Các dự án giai đoạn sớm, trước khi có doanh thu, phân phối một phần của nguồn cung token native của họ (3-7%) cho mạng Chainlink để sử dụng các dịch vụ của Chainlink và nhận được sự hỗ trợ tăng cường (tương tự như một chương trình hỗ trợ tăng tốc phát triển). Một phần của các token sẽ được phân phối cho các stakers giúp bảo vệ các dịch vụ Chainlink được sử dụng bởi các dự án BUILD. Hiện đã có hơn 90 dự án tham gia chương trình này BUILD.

- Chương trình SCALE: Các hệ sinh thái blockchain chi trả các chi phí vận hành của các dịch vụ Chainlink khác nhau trên chuỗi của họ trong một khoảng thời gian. Thực sự là các blockchain cần các dịch vụ Chainlink để phát triển, vì vậy việc chia sẻ chi phí này là có lợi cho cả hai bên. Sự tham gia vào SCALE cũng là một yếu tố quyết định trong việc ưu tiên tích hợp chuỗi. Hiện có hơn 8 blockchain tham gia vào chương trình SCALE, một ví dụ là thỏa thuận giữa Chainlink với @CeloOrg trị giá hàng triệu đô la.

Hiện vẫn chưa có Dashboard được xây dựng để theo dõi tất cả các hoạt động này, đặc biệt là khi một số hình thức thanh toán hiện nay là các giao dịch 1-1, nhưng Chainlink đang làm việc để chuẩn hóa các luồng thanh toán trên chuỗi, điều này sẽ dễ dàng hơn để theo dõi.

Ngoài các mô hình thanh toán khác nhau, Chainlink đang tích cực làm việc để giảm ma sát trong thanh toán bằng cách phát triển giải pháp Payment Abstraction, nơi người dùng có thể thanh toán bằng bất kỳ tài sản nào họ muốn (với một khoản phí cao hơn), sau đó được chuyển đổi thành LINK và trả cho các nhà cung cấp dịch vụ.

Điều này có nghĩa là người dùng có thể trả phí bằng thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng, tiền gửi tiền mã hóa, v.v.

Kết quả là $LINK trở thành một universal gas token, là hình thức thanh toán tiêu chuẩn cho các dịch vụ Chainlink, trực tiếp hoặc trừu tượng thông qua quá trình chuyển đổi.

Kinh tế của Chainlink sẽ tiếp tục phát triển theo thời gian khi Web3 chính nó phát triển, nhưng mục tiêu của việc xây dựng các dịch vụ an toàn và hữu ích để trở thành tiêu chuẩn ngành vẫn là không đổi.

“When you achieve network effects, the monetization naturally follows” - ChainlinkGod.

*Credit: Bài viết trên X của @phuchoanglevn