Tác giả gốc: Nghiên cứu DeFi |
Biên soạn bởi: Yuliya, PANews
Trên thị trường tiền điện tử hiện tại, một hiện tượng đáng chú ý đang diễn ra: XRP đã tăng 3,5 lần chỉ sau một tháng và giá trị thị trường của nó thậm chí còn vượt qua Solana. Hiệu suất thị trường ấn tượng này một lần nữa khẳng định tính khó đoán của thị trường tiền điện tử.
Mặc dù XRP đã gây tranh cãi trong cộng đồng tiền điện tử nhưng các lựa chọn của thị trường thường vượt qua thành kiến cá nhân.
Khi thị trường tiền tệ meme bùng nổ, hệ sinh thái XRP có thể trở thành chiến trường quan trọng cho một đợt đầu cơ mới.
Bài viết này sẽ cung cấp những phân tích chuyên sâu về cơ chế hoạt động của Sổ cái XRP (XRPL), phương thức giao dịch token, các khái niệm cốt lõi và hướng nghiên cứu chuyên sâu.
XRPL là gì?
XRP Ledger tự hào là một nền tảng blockchain hướng tới tốc độ và hiệu quả.
Tuy nhiên, thực tế là, nó không phải là tối ưu về tốc độ, phân cấp và hiệu quả (đặc biệt là hiệu quả vẫn còn gây tranh cãi lớn).
Khác với các blockchain sử dụng PoW hoặc PoS, XRPL sử dụng cơ chế đồng thuận liên bang, cho phép các xác nhận viên đạt được đồng thuận giao dịch mà không cần khai thác hoặc staking.
Cơ chế hoạt động cụ thể như sau:
Toàn bộ mạng có hơn 109 xác nhận viên xử lý giao dịch, trong đó 31 xác nhận viên đáng tin cậy tạo thành danh sách nút duy nhất (UNL) để đạt được đồng thuận. Những xác nhận viên này bao gồm Arrington XRP Capital, ví Bifrost, công ty Ripple và XRPscan.
Mặc dù lý thuyết bất kỳ thực thể nào cũng có thể vận hành và phát hành UNL, nhưng cơ chế phụ thuộc vào UNL thực sự mang lại rủi ro tập trung, vì công ty Ripple và quỹ XRP Ledger kiểm soát phần lớn sự lựa chọn UNL mặc định. Các xác nhận mới thường cần được Ripple Labs phê duyệt, điều này cũng là nguồn gốc của thuật ngữ "consensus liên bang".
Thời gian xác nhận giao dịch của XRP là 3-5 giây, trong khi đó, Solana dẫn đầu về số lượng nút, tốc độ giao dịch và khả năng hợp đồng thông minh. Tuy nhiên, phí giao dịch của XRP gần như bằng không, chỉ 0.00001 XRP cho mỗi giao dịch.
Trust Lines, dự trữ và cơ chế Rippling
Yêu cầu kích hoạt ví và dự trữ
Khi tạo ví trong hệ sinh thái XRPL, cần lưu ý một số yêu cầu độc đáo:
Kích hoạt tài khoản cần ít nhất 10 XRP làm dự trữ cơ bản. Ngoài ra, mỗi khi nắm giữ một token, hệ thống còn cần khóa thêm 2 XRP làm dự trữ của chủ sở hữu. Ví dụ, nếu nắm giữ 20 đồng Meme, sẽ cần khóa thêm 40 XRP.
Hiện tại đang tiến hành một cuộc bỏ phiếu quản trị, đề xuất giảm các yêu cầu này xuống một phần mười. Người dùng có thể xem yêu cầu cụ thể hiện tại dưới các thẻ "base reserve" và "owner reserve" trên XRP Scan.
Giải thích cơ chế Trust Lines
Trust Lines là cấu trúc cơ bản của XRPL dùng để nắm giữ token đồng nhất. Theo tài liệu chính thức của Ripple: "Trust lines thực thi các quy tắc của XRPL, đảm bảo rằng không ai bị buộc phải nắm giữ các token không mong muốn. Biện pháp phòng ngừa này rất quan trọng để thực hiện các tình huống sử dụng như tín dụng cộng đồng XRPL."
Giá trị cốt lõi của Trust Lines nằm ở:
Ngăn chặn việc nhận token rác một cách cưỡng chế
Cho phép thực hiện việc đóng băng và kiểm soát ủy quyền
Hỗ trợ "No Ripple flag" để ngăn chặn việc điều chỉnh số dư không mong muốn
Khi bên phát hành tạo ra token, số dư của họ có thể trở thành số âm, biểu thị số lượng đã phát hành, trong khi số dư của người nắm giữ là số dương. Ví dụ, sau khi bên phát hành gửi 100 token, số dư trust line của họ là -100, trong khi số dư của bên nhận là +100.
Giải thích cơ chế Rippling
Rippling (cũng là nguồn gốc của tên gọi Ripple) đã mở rộng khái niệm này, cho phép số dư token tự động lưu chuyển trong quá trình thanh toán qua các tài khoản kết nối. Đây là một hệ thống trao đổi thụ động, cho phép thực hiện thanh toán nguyên tử mà không cần sự tham gia của bên phát hành.
Ví dụ: nếu Alice nợ Bob 10 đô la, Bob lại nợ Charlie 10 đô la, cơ chế rippling cho phép Alice thanh toán trực tiếp cho Charlie, đồng thời tự động điều chỉnh số dư trên tất cả các trust line.
Thiết kế này tương tự như hệ thống kế toán kép, chủ yếu được sử dụng cho:
Thực hiện thanh toán ròng hiệu quả
Hỗ trợ tài sản thực (RWA)
Giao dịch stablecoin
Hàng hóa được token hóa
Thanh toán xuyên biên giới
Thiết kế này mang lại cho bên phát hành tài sản quyền kiểm soát mạnh mẽ hơn. Đặc biệt trong các yêu cầu tuân thủ, bên phát hành Trust Lines được ủy quyền có thể kích hoạt cờ "Require Auth", hạn chế quyền sở hữu token trong phạm vi tài khoản được phê duyệt. Điều này làm cho XRPL đặc biệt phù hợp với các tài sản cần giám sát KYC/AML nghiêm ngặt.
Mặc dù sự kiểm soát tập trung này có thể gây ra sự chỉ trích từ những người ủng hộ phân cấp, nhưng đó chính là lợi thế độc đáo của XRPL trong các tình huống ứng dụng cụ thể.
Sau khi hiểu cách hoạt động của Rippling, người dùng có thể chọn kích hoạt hoặc vô hiệu hóa tính năng này dựa trên nhu cầu của mình:
Kích hoạt Rippling phù hợp với:
Người dùng muốn tài khoản là một phần của đường thanh toán
Tài khoản trung gian, chẳng hạn như nhà tạo thị trường hoặc sàn giao dịch (hiện tại chưa xác định liệu có thể kiếm phí qua tính năng này hay không)
Vô hiệu hóa Rippling phù hợp với:
Người dùng không muốn số dư được sử dụng cho đường thanh toán
Người dùng thông thường muốn bảo vệ tài sản khỏi việc điều chỉnh không mong muốn
Cần lưu ý rằng, mỗi khi thiết lập một trust line (ví dụ như kết nối với bên phát hành meme coin), sẽ cần khóa 2 XRP trong ví làm dự trữ.
Tiến hóa công nghệ của XRPL: Từ Hooks đến EVM sidechain
So với EVM của Ethereum, SVM của Solana hoặc Move VM của Aptos, XRPL áp dụng một hướng đi công nghệ khác. Nó sử dụng hệ thống Hooks dựa trên WebAssembly, một loại chương trình logic giao dịch nhẹ.
Hệ thống Hooks
Hooks là câu trả lời độc đáo của XRPL cho hợp đồng thông minh. Thú vị là, hiện tại chúng đang chạy trên mạng Xahau (một nhánh của XRPL), thay vì mạng chính XRPL. Hooks có thể thêm logic bổ sung trước và sau giao dịch, chẳng hạn như:
Ngăn chặn thanh toán gian lận
Tự động lưu XRP
Thêm bù carbon vào giao dịch
Đáng chú ý rằng, Uniswap v4 cũng áp dụng cơ chế hooks tương tự, để thêm chức năng bổ sung trước và sau giao dịch, hỗ trợ các tính năng như lệnh giới hạn.
EVM sidechain: Mở rộng hệ sinh thái XRPL
Mặc dù XRPL đã có chức năng AMM gốc, hỗ trợ cung cấp thanh khoản và giao dịch giữa các token, nhưng để đạt được lưu thông vốn hiệu quả hơn giữa các chuỗi khác và các ứng dụng DeFi, Ripple đang phát triển EVM sidechain.
Đặc điểm chính
Hiện tại đang trong giai đoạn thử nghiệm
Dự kiến sẽ ra mắt trong vài tháng tới
XRP sẽ được sử dụng như token gas
Sử dụng Axelar như giải pháp cầu nối xuyên chuỗi
Tranh cãi trong cộng đồng
Cộng đồng XRPL có bất đồng về hướng đi công nghệ:
Một số người muốn thực hiện chức năng Hooks trên mạng chính
Có nghi ngờ về tính cần thiết và vai trò của EVM sidechain
Cần lưu ý rằng, cầu nối giữa EVM và XRPL được hỗ trợ bởi Axelar. Nếu hệ sinh thái này phát triển thuận lợi, Axelar có thể trở thành một trong những người hưởng lợi quan trọng.
Triển vọng tương lai
XRPL đang phát triển theo hướng mô-đun, điều này đại diện cho một bước ngoặt công nghệ quan trọng. Xu hướng phát triển của EVM sidechain sẽ là một điểm chú ý đáng quan tâm, nó có thể mang lại cho XRPL những tình huống ứng dụng và cơ hội phát triển mới.
Những đổi mới công nghệ này sẽ mang lại nhiều khả năng hơn cho XRPL, đặc biệt trong lĩnh vực ứng dụng DeFi. Khi hệ sinh thái tiếp tục phát triển, chúng ta có thể thấy nhiều tình huống ứng dụng đổi mới xuất hiện.
Hướng dẫn toàn diện để giao dịch đồng Meme trên XRP
XRPL tích hợp chức năng AMM (nhà tạo lập thị trường tự động), hiện tại chủ yếu dùng cho giao dịch đồng Meme.
Khoảng 14 triệu XRP được gửi vào bể AMM, mặc dù TVL tương đối thấp, nhưng khối lượng giao dịch vẫn tiếp tục tăng do cơn sốt đồng Meme. (Có thể xem lượng khóa trong bể thông qua XRP Scan.)
Hướng dẫn giao dịch
1. Lựa chọn ví
Truy cập trang web First Ledger, bạn có thể tạo ví thông qua Telegram, hoặc tạo trực tiếp trên trình duyệt và lưu trữ khóa tại địa phương.
Ngoài ra, bạn cũng có thể thử ví Xaman trên điện thoại. Nó hoạt động tốt và bạn có thể nhập khóa giữa hai ví để xem ví nào phù hợp hơn với bạn.
2. Nhận XRP
Mua từ sàn giao dịch tập trung hoặc sử dụng cầu nối xuyên chuỗi Simpleswap.
3. Nền tảng giao dịch
Danh sách token của First Ledger (lựa chọn tối ưu cho người mới) được cập nhật theo thời gian thực, hỗ trợ sắp xếp theo khối lượng giao dịch 24h, vốn hóa thị trường, số lượng người nắm giữ và thời gian tạo.
xMagnetic (nền tảng nâng cao) cung cấp chức năng khám phá token, cung cấp thanh khoản và phân tích dữ liệu, được khuyến nghị sử dụng cùng với ví Xaman.
Sologenic DEX có thể là một nền tảng giao dịch thay thế, nhưng trải nghiệm sử dụng có thể không tốt bằng các nền tảng trên, khuyến nghị sử dụng ví Xaman cùng với xMagnetic.
Cảnh báo rủi ro
Phần lớn các đồng Meme bị kiểm soát bởi một số ít ví, 10 ví phổ biến nhất nắm giữ hơn 40% nguồn cung, XRPL thực sự cần Pump.fun để phát hành token công bằng hơn. Theo dõi các dự án sớm, chú trọng đến khối lượng giao dịch, xem xét phân phối người nắm giữ, cẩn trọng với các đồng tiền mới.
Đầu tư vào đồng Meme cần thận trọng, thực hiện kiểm soát rủi ro và nghiên cứu đầy đủ. Hãy nhớ: trước khi giao dịch, nhất định phải hiểu cơ bản dự án để tránh đầu tư bốc đồng.
