Tác giả gốc: Arain, ChainCatcher

“DeSci” không phải là một khái niệm mới, nhưng kể từ tháng 11 năm nay, từ này đã đột nhiên gây bão trong giới — đặc biệt là trong thời gian diễn ra Devcon tháng 11, được sự ủng hộ mạnh mẽ từ CZ, đồng sáng lập Binance và Vitalik, người sáng lập Ethereum, đã khiến nhiều người cảm nhận được sự chuyển mình. Theo dữ liệu từ Dune, độ nóng của DeSci đang không ngừng gia tăng, đã trở thành câu chuyện nổi bật nhất trong thời gian gần đây.

DeSci (Khoa học phi tập trung), theo định nghĩa của Quỹ Ethereum, DeSci là một phong trào nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng công cộng công bằng trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học bằng cách sử dụng Web3, để tài trợ, tạo ra, đánh giá, xác nhận, lưu trữ và truyền bá kiến thức khoa học. Cụ thể, DeSci nhằm giải quyết các thách thức trong nghiên cứu khoa học truyền thống, chẳng hạn như khó khăn trong việc huy động vốn, thiếu chia sẻ dữ liệu, và tính minh bạch trong nghiên cứu, hiện tại các dự án DeSci giải quyết vấn đề tài chính là loại hình chính trong lĩnh vực này.

Theo dữ liệu từ RootData, hiện có tới 32 dự án trong lĩnh vực DeSci, số lượng lớn như vậy khiến việc chọn lọc trở nên khó khăn, nhưng để 'sở hữu' một nhà sáng lập hoặc đồng sáng lập xuất sắc thì rất hiếm, có thể nói nếu sắp xếp những doanh nhân DeSci thì sẽ hình thành một chuỗi khinh miệt nhà sáng lập DeSci: Doanh nhân chuyên nghiệp cao > Tinh hoa hàng đầu trong ngành tiền mã hóa/khác > Người làm trong lĩnh vực tài chính > Doanh nhân liên tiếp trong các ngành khác.

Hàng thứ nhất

Các doanh nhân DeSci hàng đầu không chỉ có lý lịch liên quan trực tiếp mà còn tràn đầy năng lượng, đảm nhận nhiều vai trò quan trọng trong nhiều dự án — nhưng những doanh nhân như vậy rất hiếm, trong các dự án DeSci được CZ và Vitalik ủng hộ có những doanh nhân hàng đầu.

1, Tyler Golato

Các dự án tiền mã hóa đang hoạt động: Molecule, VitaDAO, BIO Protocol, PsyDAO (thuốc phiện), AthenaDAO (sức khỏe nữ giới), Pump.Science

Trong các dự án trên, Tyler Golato giữ vai trò là người sáng lập, cố vấn, v.v. Trong đó, đáng chú ý nhất là giao thức phát triển thuốc mã nguồn mở Molecule và cộng đồng tập trung vào thương mại hóa liệu pháp kéo dài tuổi thọ VitaDAO, Tyler Golato là đồng sáng lập, giám đốc khoa học và CEO của Molecule, đồng thời cũng là đồng sáng lập VitaDAO.

Về lý lịch, Tyler Golato là một người rất chuyên sâu trong lĩnh vực khoa học sinh học. Anh có bằng cử nhân khoa học về hóa sinh và sinh học phân tử (đã có định hướng y học), từ năm 2015 đến 2017, anh học tại phòng thí nghiệm lão hóa phân tử của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (National Institute on Aging - Laboratory of Molecular Gerontology), dưới sự hướng dẫn của Tiến sĩ David M. Wilson III và Tiến sĩ Vilhelm Bohr, chuyên chú vào việc sửa chữa tổn thương DNA nội sinh.

Anh ấy cũng đã làm việc tại phòng thí nghiệm Robert Fine của Đại học Columbia, nghiên cứu cơ chế kháng hóa trị ung thư tụy, và phát triển các chiến lược điều trị mới cho nhiều loại ung thư.

Giải thưởng và danh hiệu: đã nhận được chương trình nghiên cứu viên của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH Academy Fellows Program); trở thành ứng viên chung kết Ignite vào năm 2016.

Các nghiên cứu tiêu biểu đã công bố: (Tổn thương DNA và sự duy trì tính toàn vẹn của bộ gen hạt nhân trong quá trình lão hóa và các kiểu hình liên quan)(Những tiến bộ mới nhất trong nghiên cứu lão hóa và phát hiện thuốc)(Vai trò của sửa chữa DNA trong sinh ung thư và liệu pháp điều trị ung thư) v.v.

2, Alok Tayi

Các dự án tiền mã hóa đang hoạt động: Vibe Bio

Alok Tayi là một doanh nhân trong lĩnh vực dược phẩm sinh học, nhưng hiện tại dự án tiền mã hóa duy nhất mà anh tham gia Vibe Bio dường như không được nhiều người biết đến (tin tức rất ít được đưa tin). Thú vị là, dàn đầu tư của Vibe Bio rất nổi bật, chẳng hạn như Initialized Capital, đã đầu tư vào Avalanche, Coinbase, CTO trước đây của Coinbase, đối tác chung của Andreessen Horowitz Balaji Srinivasan, và Naval Ravikant, người đã đầu tư vào Uber, Twitter, Ploymarket, đều là các nhà đầu tư của họ.

Quay lại với trải nghiệm của Alok. Alok tốt nghiệp từ Đại học Cornell, nhận bằng tiến sĩ khoa học vật liệu từ Đại học Northwestern, và hoàn thành nghiên cứu sinh cùng George Whitesides. Anh ấy có 15 năm kinh nghiệm trong nghiên cứu, 12 năm kinh nghiệm khởi nghiệp, đã thành lập hai công ty dược phẩm SaaS là PreScouter và TetraScience — cả hai công ty này có hàng trăm nhân viên và hơn bốn trăm khách hàng.

Alok đã thành lập Vibe Bio vì con gái của mình được chẩn đoán mắc bệnh hiếm, anh đã hiểu rằng rào cản lớn nhất trong việc phát triển phương pháp điều trị không phải là tìm ra phương pháp tiềm năng mà là cung cấp tài chính cho chúng.

Alok đã công bố các bài viết trên các phương tiện truyền thông và tạp chí nổi tiếng như (Forbes), (Nature), (Nature Chemistry).

3, Simone Fantaccini

Các dự án tiền mã hóa đang hoạt động: SynapseDAO

Đây là một doanh nhân DeSci khiêm tốn nhưng không hề đơn giản, trong danh sách khách mời của một diễn đàn dược phẩm sinh học có thông tin Simone Fantaccini là người sáng lập của SynapseDAO.

Thực tế, cho đến nay, Simone Fantaccini vẫn là giám đốc y tế và giám đốc chiến lược của công ty dược phẩm và công nghệ sinh học đa quốc gia Novartis của Thụy Sĩ.

Simone Fantaccini là một người học tập nhiệt huyết, anh ấy là tiến sĩ y khoa của Đại học Florence, tiến sĩ triết học của Đại học Politecnico di Milano, và thạc sĩ quản trị kinh doanh của MIP Politecnico di Milano. Phần lớn thời gian, Simone Fantaccini làm việc và thúc đẩy các công việc liên quan đến dược phẩm sinh học, và chủ yếu tập trung vào nghiên cứu liên quan đến bệnh đa xơ cứng, đã tham gia vào nghiên cứu (Kích hoạt của thuốc chống đa xơ cứng: Đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp).

Tuy nhiên, vào năm 2023, anh bắt đầu nghiên cứu về tiền mã hóa, trước tiên là làm thành viên hội đồng quản trị của Native Digital DNA (đây là một dự án giải pháp xác thực tài sản vật lý trên chuỗi dựa trên RFID Smart Dust DNA), cùng năm đó anh thành lập Synapse Sciences, và trở thành đồng sáng lập và chủ tịch của nó.

Năm nay, Synapse DAO có tên giống như Synapse Sciences đã xuất hiện, Synapse DAO nhằm tài trợ cho nghiên cứu các bệnh về hệ thần kinh bị bỏ quên. Trong DAO này, Simone Fantaccini cũng đã đưa bác sĩ y khoa Scott Howell, cựu giám đốc chiến lược của Novartis Mỹ tham gia. Điều đó có nghĩa là, trong Synapse DAO, có hai người từ Novartis, anh không đơn độc.

Tiếp tục làm việc tại công ty Novartis, khởi nghiệp tại Synapse DAO, Simone Fantaccini tích cực giao lưu, đảm nhận vai trò thành viên hội đồng cố vấn tại VitaDAO.

Thực tế chứng minh, những người tài giỏi luôn có nhiều trải nghiệm và thường là những người đa tài.

Hàng thứ hai

Lý lịch của các doanh nhân hàng thứ hai tương đối không chuyên sâu, nhưng cũng tuyệt đối nổi bật, có nhiều dự án của các doanh nhân này được thị trường kỳ vọng và thường được đề cập.

1, Brian Armstrong

Các dự án tiền mã hóa đang hoạt động: ResearchHub, Coinbase

Khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng, thành lập Coinbase, cho đến nay vẫn là đồng sáng lập Coinbase, các hành động khởi nghiệp của Brian Armstrong trong lĩnh vực DeSci tự nhiên rất được chú ý.

Brian Armstrong tốt nghiệp từ Đại học Rice, có bằng cử nhân kinh tế và khoa học máy tính, cũng như bằng thạc sĩ khoa học máy tính, đã từng làm việc tại IBM với vai trò phát triển phần mềm, và làm cố vấn tại Deloitte.

Năm 2011, Brian Armstrong gia nhập Airbnb với vai trò kỹ sư phần mềm, trong thời gian này tiếp xúc với các hệ thống thanh toán và các vấn đề thanh toán xuyên biên giới, từ đó đã khơi gợi ý tưởng thành lập các doanh nghiệp liên quan đến tiền mã hóa.

Năm 2012, Brian Armstrong cùng Fred Ehrsam đồng sáng lập Coinbase, hiện Coinbase đã trở thành nền tảng giao dịch tiền mã hóa lớn nhất tại Mỹ.

Trong lĩnh vực DeSci, Brian Armstrong đã thành lập ResearchHub, một dự án DeSci thuộc lĩnh vực xuất bản, nhằm cách mạng hóa hoàn toàn mô hình phát hành tạp chí nghiên cứu truyền thống, xây dựng một nền tảng giao tiếp nghiên cứu hoàn toàn mới nhờ vào công nghệ blockchain, cho phép các nhà nghiên cứu có thể dễ dàng phát hành kết quả nghiên cứu của mình tại ResearchHub, và kích thích sự năng động và sáng tạo của cộng đồng nghiên cứu bằng các động lực độc đáo.

Thú vị là, sau đó, Brian Armstrong, đối tác Google Ventures Blake Byers cùng Greg Johnson, Jacob Kimmel đã đồng sáng lập một dự án kéo dài tuổi thọ con người NewLimit. Hiện thông tin về NewLimit rất ít, chưa rõ liệu đây có phải là một bước đi mới của Brian Armstrong trong lĩnh vực DeSci hay không, nhưng điều này đã mở ra hành trình khám phá lĩnh vực dược phẩm của Brian Armstrong.

2, Paul Kohlhaas

Các dự án tiền mã hóa đang hoạt động: Molecule, BIO Protocol, Pump.Science

Paul Kohlhaas là một nhân vật khá nổi bật trong lĩnh vực tiền mã hóa, đã tham gia vào nhiều dự án liên quan đến tiền mã hóa. Ngoài lý lịch làm việc tại công ty blockchain nổi tiếng ConsenSys, điều đáng chú ý nhất là Paul Kohlhaas thường xuất hiện trong cùng một dự án với Tyler Golato - người hàng đầu, điều này có thể ám chỉ rằng hai người có sự phối hợp công việc tốt.

Paul Kohlhaas tốt nghiệp chuyên ngành Kinh tế và Chính trị tại Đại học St. Gallen, trước khi bước vào lĩnh vực tiền mã hóa, đã là thành viên nhóm ngành tư nhân tại văn phòng Frankfurt của công ty luật White Case LLP, chuyên về giao dịch vốn tư nhân và mua bán sáp nhập trong nước và xuyên biên giới, cung cấp tư vấn trong các lĩnh vực tư nhân, mua bán sáp nhập và luật công ty.

Sau khi bước vào lĩnh vực tiền mã hóa, anh đã làm việc một thời gian tại ConsenSys, uPort, sau đó bắt đầu sự nghiệp khởi nghiệp.

Paul Kohlhaas trước tiên đã đồng sáng lập Molecule cùng Tyler Golato, sau đó lại cùng nhau tạo ra BIO Protocol.

Pump.Science là nền tảng phát hành meme coin trong lĩnh vực DeSci được Molecule phát triển dựa trên Solana, cho phép người dùng tham gia dự đoán hiệu quả của thuốc và giao dịch dữ liệu thí nghiệm thông qua meme coin đại diện cho thuốc.

3, Laura Minquini

Các dự án tiền mã hóa đang hoạt động: VitaDAO, AthenaDAO

Laura Minquini có thể xem là đại diện cho những người thành công ở các lĩnh vực khác. Đây là một nữ doanh nhân, đã tích lũy một số kinh nghiệm khởi nghiệp trong lĩnh vực chú ý đến tuổi thọ và sức khỏe nữ giới.

Laura Minquini tốt nghiệp từ Đại học York, Canada, và có bằng cử nhân ngôn ngữ học, nhưng khởi đầu sự nghiệp của cô là trong ngành thời trang và cô ấy có thế mạnh trong việc quảng bá thương hiệu và phát triển kinh doanh. Cô đã giới thiệu sản phẩm phụ kiện công nghệ đầu tiên chuyên về thời trang 'case scenario', và trong một năm đã đạt được phân phối toàn cầu chất lượng cao với doanh thu hàng triệu đô la, còn trở thành nhà cung cấp bên thứ ba cho Apple. Cô cũng đã hợp tác với Louis Vuitton, Apple, Pantone và các công ty khác.

Năm 2019, Laura Minquini thành lập nền tảng khám phá và đề xuất về tuổi thọ MYKIGAI, từ đó bắt đầu hành trình khám phá lĩnh vực sức khỏe rộng lớn.

Sau đó, cô gia nhập VitaDAO trở thành người đóng góp, và gặp Tyler Golato, thành lập cộng đồng phi tập trung mới hỗ trợ nghiên cứu sức khỏe nữ giới AthenaDAO (Tyler Golato giữ vai trò cố vấn trong AthenaDAO).

Là một người đa ngành tham gia vào lĩnh vực DeSci, cô Laura Minquini có thể nói là 'nắm bắt đúng cơ hội', nhưng có thể cũng xuất phát từ sở thích đối với lĩnh vực sức khỏe rộng lớn này? Nếu cô ấy hoạt động tích cực hơn và nỗ lực hơn, Laura Minquini có thể sẽ thăng hạng lên hàng đầu.

4, Vincent Weisser

Tham gia các dự án: PrimeIntellect, Molecule, VitaDAO, BIO Protocol

Vincent Weisser chủ yếu là một kỹ thuật viên. Không có lý lịch nổi bật rõ rệt, nhưng anh đã tham gia vào ba dự án DeSci nổi tiếng là Molecule, VitaDAO, BIO Protocol, và đã hợp tác với Paul Kohlhaas, Tyler Golato.

Vincent cũng là một trong những đồng sáng lập Vita DAO, và cung cấp tư vấn cho Vita DAO. Tại Molecule, anh giữ vai trò cố vấn.

Tin tức mới nhất của anh là thành lập nền tảng trí tuệ nhân tạo phi tập trung Prime Intellect, nơi anh là người sáng lập kiêm CEO, với mục tiêu thương mại hóa tính toán và trí thông minh, cung cấp cho các nhà phát triển mô hình tính toán phân tán với giá cả phải chăng hơn, cùng với mô hình kinh doanh bền vững cho các mô hình mã nguồn mở.

Có thể Vincent Weisser không quá chú trọng vào DeSci, và Prime Intellect vừa mới thông báo hoàn thành vòng gọi vốn hạt giống 5,5 triệu đô la — có thể một ngày nào đó nhìn lại, anh có thể sẽ trượt về hàng thứ ba hoặc thậm chí thứ tư trong lĩnh vực DeSci.

Kết luận

So với các doanh nhân DeSci thuộc hàng đầu và thứ hai, lý lịch của những người sáng lập thuộc hàng thứ ba và thứ tư có vẻ bình thường hơn. Lấy ví dụ về dự án điều trị rụng tóc nổi tiếng HairDAO, người sáng lập Andrew Verbinnen đã làm việc trong lĩnh vực bất động sản thương mại trong nhiều năm, do bị rụng tóc làm phiền và vì sự quan tâm đến tiền mã hóa, anh đã nảy ra ý tưởng thành lập HairDAO. Một ví dụ khác là GenomesDAO thuộc lĩnh vực dữ liệu, người sáng lập Aldo de Pape là người sáng lập và CEO của nền tảng học tập trên đám mây TeachPitch, trước đó chủ yếu làm việc trong lĩnh vực mở rộng kinh doanh trong ngành xuất bản.

Những doanh nhân này đều có kinh nghiệm làm việc đáng chú ý, nhưng cho đến nay, lĩnh vực DeSci đã thu hút ngày càng nhiều tinh hoa trong các lĩnh vực chuyên biệt, hình thành một 'chuỗi khinh miệt' tàn nhẫn. Xét về đặc điểm các dự án được các nhà đầu tư ưa chuộng, những người sáng lập có kinh nghiệm liên quan trực tiếp được ưu ái hơn: có lý do để tin rằng họ có tỷ lệ thành công cao hơn trong lĩnh vực này.