Tác giả: Andrew Van Aken & Jon Ma
Biên soạn: Shen Chao TechFlow
Tóm tắt
Stripe đã mua lại Bridge.XYZ với giá 1,1 tỷ USD, trong khi công ty này chưa đầy một năm trước đã huy động được 50 triệu USD từ Sequoia, Ribbit Capital và Haun Ventures. Điều này có nghĩa là các nhà đầu tư vòng A đã thu được gần 10 lần lợi nhuận chỉ trong chưa đầy một năm.
Yellow Card đã hoàn thành vòng gọi vốn C trị giá 33 triệu USD, dự định chuyển đổi sang kinh doanh thanh toán B2B bằng stablecoin và thông báo đã phục vụ hơn 30,000 doanh nghiệp, đạt doanh thu 8 con số.
Trong khi đó, dữ liệu trên chuỗi của stablecoin đang phá vỡ hoặc gần đạt mức cao nhất trong lịch sử. Trong báo cáo hợp tác với Castle Island Ventures và Visa, chúng tôi đã trình bày các phân tích định lượng và định tính về những dữ liệu này.
Trong quá khứ, nhà đầu tư thường nghĩ rằng các đơn vị phát hành stablecoin là những người hưởng lợi lớn nhất từ việc áp dụng stablecoin.
Tuy nhiên, năm 2024 đã mang đến những thay đổi hoàn toàn mới: với sự phổ biến của stablecoin, các ứng dụng fintech, mạng thanh toán, xây dựng cơ sở hạ tầng, các kênh tiền pháp định vào/ra (on/off ramps) và các công cụ phân tích dữ liệu đang dần trở thành động lực chính cho việc tích lũy giá trị.
Chúng tôi đã phát hiện nhiều doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi từ sự phổ biến của stablecoin. Hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ những phát hiện này với các thành viên khác trong cộng đồng.
Dưới đây là bản đồ thị trường mã nguồn mở được cập nhật theo thời gian thực: nếu bạn muốn giới thiệu công ty nào, hãy liên hệ với Crystal Tai.
Giới thiệu
"Ngay cả khi chúng tôi chỉ nhận được stablecoin, đây cũng là một thành tựu rất có ý nghĩa." - Nic Carter
Satoshi Nakamoto đã đề xuất một hệ thống tiền điện tử hoàn toàn phi tập trung trong tài liệu trắng của mình, không phụ thuộc vào máy chủ trung tâm hay bên thứ ba đáng tin cậy. Chúng tôi tin rằng, năm 2024 sẽ đưa chúng ta gần hơn với tầm nhìn này, và stablecoin chính là ứng dụng chiến lược của mạng blockchain.
Sự xuất hiện của stablecoin đã giúp người dùng toàn cầu có thể dễ dàng chuyển tiền, thực hiện thanh toán và đối phó hiệu quả với thách thức lạm phát cao. Dữ liệu trên chuỗi cho thấy, lượng cung, lượng chuyển tiền và số lượng địa chỉ hoạt động của stablecoin đều đang tăng trưởng đáng kể. Để xác nhận những xu hướng này, chúng tôi đã phỏng vấn một số người dùng ở Lebanon, Ấn Độ và Mỹ, phản hồi của họ đã xác nhận thêm tính xác thực của những dữ liệu này. Castle Island Ventures gần đây đã phát hành một báo cáo mang tên (Stablecoin: Câu chuyện thị trường mới nổi), thông qua dữ liệu trên chuỗi của Artemis, minh họa các ứng dụng thực tế của stablecoin tại các thị trường mới nổi và sự tăng trưởng nhanh chóng.
Stablecoin đang dần trở thành xu hướng chính trong thị trường.
Mặc dù thị trường tiền điện tử đã trải qua những biến động, nhưng nhiều chỉ số chính của stablecoin vẫn liên tục phá vỡ hoặc gần đạt mức cao nhất trong lịch sử:
Tổng cung của stablecoin đã vượt quá 160 tỷ USD, gần mức cao nhất trong lịch sử.
Cung cấp stablecoin - Bảng điều khiển thời gian thực
Trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 7 năm 2024, mỗi tháng có 16 triệu địa chỉ hoạt động, người dùng đã chuyển tiền stablecoin qua ví, thể hiện hành vi giống như thanh toán P2P, lập kỷ lục mới.
Khối lượng chuyển tiền P2P của stablecoin đã vượt 700 tỷ USD vào tháng 3 năm 2024, một lần nữa thiết lập kỷ lục mới.
Nhà đầu tư đang chú ý
Quan điểm truyền thống cho rằng, việc đầu tư vào stablecoin có một số khó khăn: vì giá trị của stablecoin về cơ bản liên quan đến tiền tệ pháp định. Trong hầu hết các cuộc trò chuyện với nhà đầu tư, trọng tâm thường xoay quanh cách mà đơn vị phát hành stablecoin (như Circle và Tether) có thể thu lợi từ điều này.
Ví dụ, Circle đã tiết lộ rằng họ đạt doanh thu 779 triệu USD trong nửa đầu năm 2023, trong khi Tether đạt lợi nhuận ròng 4.52 tỷ USD trong quý đầu tiên của năm 2024 - con số này gấp ba lần lợi nhuận ròng của Blackrock trong cùng kỳ (1.5 tỷ USD).
Tuy nhiên, tình hình này đang thay đổi. Vào tháng 8 năm 2024, nhiều công ty thanh toán liên quan đến tiền điện tử đã thông báo nhận được hơn 100 triệu USD tài trợ. Ví dụ, Bridge.xyz cho biết khách hàng của họ bao gồm SpaceX và Bitso, cho thấy nhu cầu thị trường đối với các sản phẩm loại stablecoin đang ngày càng gia tăng.
Thông qua nghiên cứu, chúng tôi đã phát hiện nhiều công ty đang tích lũy giá trị trong lĩnh vực stablecoin. Hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ những phát hiện này với cộng đồng rộng lớn hơn.
Trong bản đồ thị trường của chúng tôi, chúng tôi hy vọng sẽ chỉ cho nhà đầu tư và cộng đồng thấy rằng việc hỗ trợ sự phổ biến của stablecoin toàn cầu không chỉ giới hạn ở một cách duy nhất. Ngoài việc đầu tư vào các công ty tư nhân, bạn cũng có thể chú ý đến cơ hội của blockchain công cộng hoặc các Token liên quan.
Chuỗi tích lũy giá trị stablecoin
Blockchain
Hoạt động của stablecoin không thể tách rời khỏi blockchain.
Blockchain đóng vai trò rất quan trọng trong giao dịch stablecoin. Là một sổ cái công khai minh bạch, blockchain không chỉ hỗ trợ việc thanh toán cuối cùng của stablecoin mà còn cho phép bất kỳ ai xác minh thông tin giao dịch. Blockchain hoạt động 24/7, không bị gián đoạn. Lấy lượng chuyển tiền của USDC ở Mỹ làm ví dụ, chúng tôi nhận thấy hoạt động giao dịch đạt đỉnh trong giờ làm việc ngân hàng ở Mỹ, nhưng ngay cả khi ngân hàng đóng cửa, hoạt động vẫn duy trì ở mức cao.
Nguồn: Dữ liệu nội bộ Artemis
Mặc dù Ethereum vẫn là nền tảng chính cho giao dịch stablecoin hiện nay, nhưng một số blockchain mới với thời gian tạo khối nhanh hơn và phí giao dịch thấp hơn đang thúc đẩy sự tăng trưởng hơn nữa của stablecoin. Những blockchain này bao gồm Solana, Tron, TON, Base, Celo, Stellar và BNB Chain. Hơn nữa, nhiều blockchain mới cũng đang xuất hiện, ví dụ như Sui gần đây đã công bố hợp tác với Circle.
Cung cấp stablecoin theo chuỗi
Một câu hỏi khác đáng được thảo luận là: Blockchain làm thế nào để tích lũy giá trị? Khi cung cấp stablecoin trên một mạng lưới nào đó tăng lên, liệu giá trị của mạng lưới đó có tăng theo không? Lấy TRON làm ví dụ, giá của nó có sự tương quan cao với lượng cung lưu thông trong bối cảnh cung stablecoin tăng, điều này cho thấy có thể có một mối liên hệ tích cực giữa hai yếu tố.
Đơn vị phát hành stablecoin
Đơn vị phát hành stablecoin là cơ quan chịu trách nhiệm tạo ra, phân phối và quản lý stablecoin. Để đảm bảo giá trị của stablecoin ổn định, các đơn vị phát hành thường thông qua tài sản dự trữ (như tiền mặt hoặc tương đương) để bảo chứng cho mỗi stablecoin. Trách nhiệm chính của họ bao gồm phát hành và thu hồi stablecoin, quản lý tài sản dự trữ, đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ các quy định liên quan.
Hiện tại, Tether là một trong những đơn vị phát hành chính trong lĩnh vực stablecoin, theo báo cáo, lợi nhuận ròng trong nửa đầu năm 2024 của họ đã vượt quá 5 tỷ USD. Trong khi Circle cũng đang xem xét khởi động IPO với giá trị khoảng 5 tỷ USD.
Ngoài ra, còn một số đơn vị phát hành stablecoin có lãi suất, như Mountain Protocol (cung cấp lưu thông khoảng 48 triệu USD). Những đơn vị này kiếm lợi từ chênh lệch giữa tài sản nắm giữ và lãi suất trả cho người nắm giữ, đồng thời cung cấp lợi ích bổ sung cho người dùng.
Cung cấp stablecoin theo đơn vị phát hành
Nguồn: Artemis
Hạ tầng stablecoin
Để hỗ trợ các đơn vị phát hành stablecoin có thể phát hành stablecoin nhanh chóng một cách hợp pháp, đồng thời giúp các ứng dụng muốn tận dụng stablecoin dễ dàng chuyển đổi giữa tiền pháp định và tiền điện tử, hệ sinh thái stablecoin cần có sự hỗ trợ từ hạ tầng hoàn thiện. Những doanh nghiệp này cấu thành lớp cơ sở hạ tầng trong hệ sinh thái stablecoin.
Ở phía tiền pháp định, các công ty như Bridge.xyz và Brale.xyz cung cấp API và công cụ cơ sở hạ tầng cho các nhà phát triển và đội ngũ doanh nghiệp, cho phép tiền có thể lưu thông suôn sẻ giữa tiền pháp định và stablecoin. Những công ty cơ sở hạ tầng stablecoin này giúp doanh nghiệp thực hiện thanh toán xuyên biên giới, phát hành stablecoin của riêng họ và cung cấp các công cụ quản lý tài chính tiện lợi. Đồng thời, họ cũng đảm nhận những công việc phức tạp về quy định, tuân thủ và công nghệ, những nhiệm vụ thường tốn kém và mất thời gian.
Tiết kiệm thời gian: Ví dụ, Glo Dollar (một loại stablecoin tập trung vào việc tài trợ cho dự án cộng đồng) đã thành công trong việc phát hành Glo Dollar trong vài tuần nhờ vào cơ sở hạ tầng này, trong khi quy trình truyền thống có thể mất tới 6 tháng.
Dịch vụ 24/7: Người dùng hiện có thể thực hiện chuyển khoản stablecoin bất cứ lúc nào, trong khi các công ty như Bridge.xyz hoạt động như cơ sở hạ tầng nền tảng, đảm bảo dịch vụ hoạt động 24/7.
Ở phía chuỗi, những công ty như Perena và M^0 đang giúp các đơn vị phát hành stablecoin mở rộng quy mô thông qua các giao thức phi tập trung, đồng thời tránh vấn đề phân mảnh thanh khoản. Những giao thức này định vị mình như là “trung gian tài chính” cho các đơn vị phát hành stablecoin, cung cấp hỗ trợ chuỗi hiệu quả.
Nạp tiền (OnRamps)
Dịch vụ nạp tiền từ tiền pháp định sang tiền điện tử (như MoonPay và Transak) cho phép người dùng mua tiền điện tử trực tiếp thông qua các phương thức thanh toán truyền thống (như thẻ tín dụng, chuyển khoản ngân hàng hoặc thanh toán di động). Những dịch vụ này thường sẽ chuyển tiền điện tử của người dùng trực tiếp vào ví kỹ thuật số như MetaMask và Coinbase Wallet mà không cần thông qua sàn giao dịch tiền điện tử truyền thống. Những công ty này thường thu một khoản phí nhỏ để bù đắp cho chi phí hoạt động cơ sở hạ tầng, quy trình KYC (biết khách hàng của bạn), và các dịch vụ khác. Như có thể thấy từ hình dưới đây, kể từ năm 2023, hoạt động nạp tiền pháp định vào tiền điện tử trên Ethereum đã có xu hướng tăng trưởng ổn định.
Hoạt động nạp tiền pháp định vào tiền điện tử trên Ethereum
Nguồn: Dữ liệu nội bộ Artemis
Thanh toán xuyên biên giới / Chuyển tiền / Thanh toán P2P (P2P)
Nhiều doanh nghiệp đang sử dụng công nghệ stablecoin để đơn giản hóa quy trình thanh toán và chuyển tiền xuyên biên giới. Những ứng dụng này thường được thiết kế rất trực quan, che giấu công nghệ tiền điện tử phía sau, cho phép người dùng thực hiện giao dịch mà không cần hiểu các chi tiết kỹ thuật. Phí mà các công ty này thu thường thấp hơn nhiều so với các công ty chuyển tiền truyền thống, đồng thời cung cấp tỷ giá cạnh tranh hơn. Ví dụ, lượng giao dịch stablecoin từ Coinbase hoặc Kraken đến Bitso (một sàn giao dịch tại Mexico City) đang dần tăng lên, cho thấy việc sử dụng stablecoin trong chuyển tiền xuyên biên giới đang mở rộng.
Nguồn: Dữ liệu nội bộ Artemis
Giao dịch P2P bằng tiền điện tử, thường được gọi là "Venmo toàn cầu", cung cấp cho người dùng một cách thuận tiện để chuyển tiền trên toàn cầu. Những công ty như TipLink và Sling cung cấp giao diện người dùng cực kỳ đơn giản, cho phép bất kỳ ai dễ dàng nhận thanh toán qua mạng tiền điện tử. Quan trọng hơn, người dùng của những sản phẩm này thường không biết rằng họ đang sử dụng tiền điện tử, từ đó tạo ra trải nghiệm người dùng thực sự liền mạch.
Lượng chuyển khoản stablecoin P2P hàng tháng phân theo stablecoin
Nguồn: Artemis
Ví (Wallet)
Ví tiền điện tử cung cấp cho người dùng một cách tự lưu trữ, cho phép họ hoàn toàn kiểm soát tài sản kỹ thuật số của mình. Những ví này thường hỗ trợ nhiều mạng blockchain, cho phép người dùng lưu trữ và quản lý nhiều loại tài sản tiền điện tử khác nhau. Không chỉ vậy, nhiều ví còn tích hợp dịch vụ nạp tiền từ tiền pháp định sang tiền điện tử, giúp người dùng dễ dàng mua tiền điện tử hơn. Theo dữ liệu của Artemis, việc chuyển tiền giữa các ví là một trong những ứng dụng lớn nhất của blockchain hiện tại.
Nguồn dữ liệu: Artemis
Dưới đây là một ví dụ về việc chuyển khoản liền mạch thông qua Sphere. Người dùng có thể chọn loại giao dịch (ví dụ như đổi tiền pháp định sang tiền điện tử hoặc đổi giữa các loại tiền điện tử), sau đó chọn phương thức thanh toán (như chuyển khoản Wire, ACH hoặc SEPA), toàn bộ quá trình giao dịch chỉ mất vài phút để hoàn tất, nhanh chóng và hiệu quả.
Thẻ và bộ xử lý thanh toán (Card/Card Processors)
Thẻ tín dụng tiền điện tử và các bộ xử lý thanh toán đang hợp tác để cung cấp cho người dùng sự tiện lợi khi tiêu dùng bằng tiền điện tử. Dịch vụ này có ý nghĩa là người dùng có thể thực hiện thanh toán trực tiếp trong hệ sinh thái tiền điện tử mà không cần chuyển đổi tiền điện tử trở lại thành tiền pháp định. Ví dụ, Visa cho phép người tiêu dùng thanh toán bằng stablecoin giữa họ và các đơn vị chấp nhận thẻ.
Năm ngoái, Gnosis Pay đã ra mắt một thẻ Visa, cho phép người dùng châu Âu thực hiện giao dịch thẻ tín dụng trực tiếp qua ví Gnosis Safe. Mặc dù hiện tại quy mô người dùng còn nhỏ, nhưng các chỉ số của Gnosis Pay cho thấy xu hướng tăng trưởng liên tục.
Khối lượng giao dịch hàng tuần của Gnosis Pay
Cho vay vi mô (MicroLending)
Chúng tôi đã đến Nairobi và chứng kiến sự hoạt động của dịch vụ cho vay vi mô dựa trên blockchain, những gì chúng tôi thấy rất ấn tượng.
Những công ty này sử dụng công nghệ blockchain để cung cấp khoản vay cho các doanh nghiệp nhỏ hoặc cá nhân. Các doanh nghiệp như Haraka và Goldfinch tập trung vào việc cung cấp dịch vụ cho vay với lãi suất thấp hơn cho các doanh nghiệp tại thị trường mới nổi. Với đặc điểm của công nghệ blockchain, tiền có thể được chuyển đến gần như ngay lập tức, trong khi chi phí giao dịch cũng giảm đáng kể, cung cấp giải pháp mới cho các thị trường mà ngân hàng truyền thống không thể bao phủ.
Thanh toán lương (Payroll)
Ngày càng nhiều công ty bắt đầu hỗ trợ nhân viên nhận lương bằng tiền điện tử. Với sự phát triển của nền kinh tế toàn cầu và sự phổ biến của làm việc từ xa, việc thiết lập một hệ thống tài chính toàn cầu có khả năng thanh toán lương nhanh chóng và hiệu quả trở nên vô cùng quan trọng. Một số hệ thống đang thử nghiệm chức năng thanh toán theo thời gian thực, cho phép nhân viên nhận lương theo tuần, theo ngày hoặc thậm chí theo giây.
Ravi Kiran (trưởng phòng tăng trưởng) đã chia sẻ một câu chuyện về một freelancer chọn thanh toán bằng stablecoin:
"Tôi đã hợp tác với một freelancer đến từ một quốc gia mới nổi, cô ấy gần đây đã nhận được một khoản thanh toán bằng USDC. Cô ấy luôn nói rằng hình thức thanh toán này tốt hơn nhiều so với việc dùng tiền địa phương (tiết kiệm thuế, giá trị ổn định và có giá trị hơn so với tiền địa phương). Đến lúc đó, tôi mới nhận ra rằng, mỗi khoản thanh toán đều có một câu chuyện đằng sau. Hai tháng sau, cô ấy hoàn toàn chuyển sang thanh toán bằng stablecoin. Tôi tin rằng, khi thanh toán thương mại phổ biến, ảnh hưởng của Circle và Tether sẽ càng được mở rộng."
Phân tích stablecoin (Stablecoin Analytics)
Artemis cùng các đối tác như Allium, RWA.xyz và Flipside cung cấp dịch vụ phân tích sâu về thị trường stablecoin. Allium đã hợp tác với Visa để ra mắt bảng điều khiển phân tích trên chuỗi của Visa, trong khi nền tảng RWA cung cấp nhiều chỉ số dữ liệu quan trọng về stablecoin và đơn vị phát hành của chúng.
Chúng tôi tin rằng, với việc thị trường stablecoin tiếp tục mở rộng, nhu cầu của thị trường về việc hiểu các yếu tố thúc đẩy việc sử dụng stablecoin cũng sẽ ngày càng tăng.
Sự phát triển tương lai của stablecoin (What’s Next for Stablecoins?)
Khi tỷ lệ lạm phát tiếp tục gia tăng vào năm 2024, việc sử dụng stablecoin cũng đang mở rộng nhanh chóng. Theo báo cáo stablecoin của CIV / Visa / BHD, stablecoin đã trở thành ứng dụng lớn thứ hai chỉ sau giao dịch tiền điện tử. Chúng tôi dự đoán rằng tỷ lệ phổ biến của stablecoin sẽ tiếp tục tăng trong tương lai.
Sự tăng trưởng này có thể tạo ra hiệu ứng mạng: khi bạn bè, gia đình hoặc doanh nghiệp trong một khu vực bắt đầu sử dụng stablecoin rộng rãi, điều này sẽ thu hút nhiều người địa phương tham gia, giống như một "Venmo toàn cầu". Quy mô người dùng mở rộng này sẽ nâng cao tính thanh khoản của toàn bộ mạng lưới. Hơn nữa, chúng tôi dự đoán rằng Hoa Kỳ sẽ ban hành các quy định liên quan để hỗ trợ duy trì nhu cầu toàn cầu đối với đồng đô la thông qua stablecoin.
Mặc dù hiện tại nguồn cung stablecoin chủ yếu được định giá bằng USD, nhưng chúng tôi cũng thấy tỷ lệ áp dụng stablecoin không phải USD đang dần gia tăng. Ví dụ, stablecoin dựa trên Euro đang dần tăng lượng cung lưu thông, trong khi Bitso vừa công bố triển khai stablecoin MXNB dựa trên peso Mexico, đánh dấu việc tiềm năng của stablecoin khu vực đang được khai thác.
Trong khi đó, stablecoin có lãi suất đang nhận được nhiều sự chú ý hơn. Những stablecoin này không chỉ cung cấp cho người dùng cơ hội gia tăng tài sản mà còn trở thành nguồn vốn quan trọng cho các chủ sở hữu trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ. Ví dụ, Ethena đã phát hành một cơ chế sinh lợi "Delta trung tính" sáng tạo, tối ưu hóa lợi nhuận thông qua các chiến lược độc đáo, trở thành một trong những stablecoin tăng trưởng nhanh nhất.
Artemis có thể giúp gì (How Artemis Can Help)
Artemis cam kết cung cấp phân tích sâu về lĩnh vực stablecoin, giúp người dùng và doanh nghiệp hiểu rõ hơn về xu hướng sử dụng stablecoin và động lực thị trường. Chúng tôi đã hợp tác với Nic Carter và đội ngũ Castle Island Venture của ông ấy để hoàn thành báo cáo phân tích stablecoin toàn diện nhất cho đến nay thông qua việc cung cấp dữ liệu trên chuỗi.
Nếu bạn quan tâm đến thị trường stablecoin, hoặc cần giúp đỡ trong việc phân tích việc áp dụng stablecoin, hãy liên hệ với chúng tôi bất cứ lúc nào! Bạn có thể tìm thấy chúng tôi tại X.com hoặc liên hệ qua email team@artemis.xyz.
Đặc biệt cảm ơn Anna, Isaiah Washington từ Perena, Peter Schroeder từ đội ngũ Castle Island Ventures, EffortCapital và những người bạn khác đã đóng góp cho bài viết này! Cũng xin cảm ơn tất cả người dùng đã cung cấp ý kiến trên Twitter.