Các điểm chính

  • Bản nâng cấp Ethereum Pectra – bắt đầu vào năm 2025 – được thiết kế để giúp mạng lưới Ethereum trở nên nhanh hơn, mở rộng quy mô tốt hơn và dễ sử dụng hơn.

  • Những thay đổi quan trọng bao gồm cho phép người dùng thanh toán phí gas bằng nhiều loại token, tăng tốc hợp đồng thông minh và cải thiện phần thưởng stake cho validator.

  • Lợi ích lâu dài bao gồm khả năng mở rộng quy mô tốt hơn và chi phí thấp hơn, với các tính năng như cây Verkle và PeerDAS hỗ trợ sự phát triển và khả năng sử dụng của Ethereum.

Bản nâng cấp Ethereum Pectra là gì?

Ethereum Pectra là bản nâng cấp (hard fork) nhằm mục đích giúp Ethereum nhanh hơn, mở rộng quy mô tốt hơn và dễ sử dụng hơn cho cả người dùng thông thường và nhà phát triển blockchain. Dự kiến sẽ triển khai theo 2 giai đoạn, bắt đầu từ năm 2025, Ethereum Pectra được coi là một trong những cải tiến quan trọng nhất đối với mạng lưới Ethereum trong những năm gần đây.

Pectra thực chất là 2 bản nâng cấp: Prague và Electra, lúc đầu dự kiến được thực hiện riêng biệt. Hai bản nâng cấp này được kết hợp thành một để giúp mọi thứ suôn sẻ hơn.

Tại sao Ethereum cần nâng cấp?

Kể từ khi ra đời, Ethereum đã không ngừng cải tiến với nhiều bản nâng cấp quan trọng như “The Merge” vào năm 2022 (chuyển Ethereum sang cơ chế đồng thuận Proof of Stake) và bản nâng cấp “Cancun” vào năm 2024.

Tuy nhiên, Ethereum vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là phí giao dịch, khả năng mở rộng quy mô và mức độ phức tạp đối với người dùng mới. Bản nâng cấp Pectra được thiết kế để giải quyết những vấn đề này.

Các tính năng chính của bản nâng cấp Pectra

Hãy cùng xem một số thay đổi lớn nhất sắp có trong bản nâng cấp Pectra:

1. Trừu tượng hóa tài khoản

Hiện nay, người dùng Ethereum cần có một lượng nhỏ ether (ETH) trong ví để thanh toán phí gas. Các loại phí này là chi phí giao dịch mà bạn phải trả bất cứ khi nào chuyển tiền hoặc tương tác với ứng dụng phi tập trung (DApp). Ví dụ: nếu bạn gửi token cho người khác hoặc giao dịch NFT, bạn phải sử dụng ETH để thanh toán những chi phí này.

Với bản nâng cấp Pectra, Ethereum sẽ sử dụng khái niệm có tên là trừu tượng hóa tài khoản để tối ưu trải nghiệm người dùng. Một trong những lợi ích của việc trừu tượng hóa tài khoản là bạn sẽ không phải giữ ETH chỉ để trả phí gas. Thay vào đó, bạn có thể thanh toán bằng các token khác như USDC hoặc DAI nên việc thanh toán sẽ trở nên thuận tiện hơn. Bản cập nhật này cũng sẽ cho phép các dịch vụ của bên thứ ba tài trợ phí gas, nghĩa là trong một số trường hợp, bạn chỉ phải trả một khoản phí nhỏ hoặc không mất phí.

2. Hiệu quả của hợp đồng thông minh

Thông qua các Đề xuất cải tiến Ethereum (EIP) như EIP-7692, Máy ảo Ethereum (EVM) sẽ trở nên hiệu quả hơn, từ đó đẩy nhanh tốc độ thực hiện hợp đồng thông minh. Thay đổi này mang lại lợi ích cho cả nhà phát triển và người dùng vì giúp giảm chi phí và độ phức tạp khi triển khai hợp đồng thông minh.

3. Cải tiến cho validator

Có thể bạn đã từng nghe nói rằng Ethereum chạy trên một hệ thống phi tập trung, trong đó "validator" giúp xác nhận giao dịch và giữ cho mạng lưới an toàn. Validator cần stake (khóa) 32 ETH để tham gia, đổi lại họ sẽ nhận được phần thưởng. Tuy nhiên, dù người dùng có stake hơn 32 ETH thì số tiền này cũng chỉ nằm đó mà không giúp người dùng kiếm được bất kỳ phần thưởng bổ sung nào. Cách này thật không hiệu quả.

Pectra sẽ giới thiệu tính năng rút số tiền stake linh hoạt (EIP-7002) và tăng hạn mức stake của validator từ 32 lên 2048 ETH (EIP-7251). Thay đổi này sẽ giúp hệ thống linh hoạt và hiệu quả hơn, đặc biệt đối với những cá nhân hoặc công ty quản lý số lượng lớn ETH.

Ngoài ra, Pectra còn hỗ trợ "hợp nhất validator", nghĩa là các tổ chức lớn như Lido, nơi stake ETH cho nhiều người dùng, sẽ chỉ cần chạy ít node validator hơn. Việc này có thể giảm bớt gánh nặng cho mạng lưới Ethereum, từ đó giúp mạng lưới hoạt động nhanh hơn và tốn ít tài nguyên hơn.

4. Cây Verkle giúp quản lý dữ liệu tốt hơn

Một trong những cải tiến kỹ thuật đi kèm với bản nâng cấp Pectra là sự ra đời của cây Verkle, cho phép các node lưu trữ ít dữ liệu blockchain hơn. Nghe có vẻ phức tạp, nhưng bản nâng cấp này sẽ giúp mạng lưới Ethereum nhanh hơn và mở rộng quy mô tốt hơn bằng cách cải thiện cách lưu trữ và xác minh dữ liệu. 

Nói cách khác, cây Verkle là cách mới để sắp xếp dữ liệu hiệu quả hơn so với cách Ethereum đang sử dụng hiện nay. Cây Verkle giúp giảm dung lượng lưu trữ cần thiết và đẩy nhanh tốc độ xử lý giao dịch. Điều này nghĩa là Ethereum có thể sẽ trở nên nhanh hơn và rẻ hơn khi sử dụng trong thời gian dài.

5. Các giải pháp Lớp 2 và PeerDAS

Các giải pháp Lớp 2 (L2) của Ethereum như Arbitrum và Optimism được thiết kế để xử lý nhiều giao dịch bên ngoài mạng lưới Ethereum chính. Việc này giúp giảm bớt tình trạng tắc nghẽn và giảm chi phí giao dịch (phí gas). 

Pectra sẽ cải thiện các giải pháp L2 này bằng cách giới thiệu Peer Data Availability Sampling (PeerDAS), một công nghệ giúp xử lý dữ liệu dễ dàng hơn cho các mạng lưới L2 này. Về cơ bản, PeerDAS sẽ giúp Lớp 2 trở nên rẻ và nhanh hơn nữa, đây là tin tuyệt vời cho bất kỳ ai sử dụng ứng dụng dựa trên Ethereum hoặc thực hiện nhiều giao dịch.

Tại sao bản nâng cấp Pectra lại được chia thành 2 phần?

Bản nâng cấp Ethereum Pectra ban đầu được cho là sẽ diễn ra cùng lúc, nhưng các nhà phát triển Ethereum nhận ra rằng việc cố gắng triển khai mọi thứ cùng lúc sẽ quá phức tạp và rủi ro. Thay vào đó, họ quyết định chia bản nâng cấp thành 2 phần.

  • Phần một (đầu năm 2025): Giai đoạn đầu tiên sẽ tập trung vào những cải tiến tức thời như trừu tượng hóa tài khoản và nâng cấp validator. Những thay đổi này sẽ giúp Ethereum thân thiện hơn với người dùng và cải thiện phần thưởng stake.

  • Phần hai (dự kiến vào năm 2026): Phần thứ hai sẽ mang lại nhiều cải tiến kỹ thuật hơn, như Định dạng đối tượng EVM (EOF), giúp hợp đồng thông minh hiệu quả hơn và PeerDAS, giúp tăng cường khả năng mở rộng quy mô cho Lớp 2.

Bản nâng cấp Ethereum Pectra sẽ tác động đến bạn như thế nào?

  • Người dùng thông thường: Một trong những lợi ích lớn nhất là bạn không còn phải giữ ETH chỉ để trả phí gas nữa. Bạn có thể sử dụng các token khác để trả phí, từ đó tương tác với các dịch vụ và DApp Ethereum dễ dàng hơn. Thêm vào đó, những cải tiến về cách thức hoạt động của validator sẽ giúp mạng lưới nhanh hơn và an toàn hơn.

  • Validator và người stake: Nếu bạn là người stake ETH hoặc chạy validator, bản nâng cấp này sẽ cho phép bạn quản lý số lượng ETH lớn hơn một cách hiệu quả hơn. Bạn sẽ nhận được phần thưởng khi stake bất kỳ số tiền nào trên 32 ETH, điều mà trước đây không thể thực hiện được. Việc hợp nhất validator cũng sẽ giúp bạn quản lý hoạt động stake dễ dàng hơn và giảm bớt gánh nặng cho mạng lưới Ethereum.

  • Nhà phát triển: Pectra mang lại những cải tiến cho Máy ảo Ethereum (EVM) – môi trường chạy hợp đồng thông minh. Những thay đổi này sẽ giúp việc viết và triển khai hợp đồng nhanh hơn và rẻ hơn, phù hợp với những nhà phát triển xây dựng ứng dụng phi tập trung.

Lợi ích lâu dài của Ethereum Pectra

Mặc dù một số cải tiến có thể thấy ngay lập tức nhưng bản nâng cấp Pectra thiên về việc tạo tiền đề cho sự tăng trưởng lâu dài của Ethereum. Bằng cách giúp mạng lưới trở nên hiệu quả hơn và mở rộng quy mô tốt hơn, Pectra đang hỗ trợ cho sự phát triển của Ethereum trong tương lai, khi ngày càng có nhiều người và doanh nghiệp sử dụng mạng lưới.

Với việc giới thiệu cây Verkle và các cải tiến cho giải pháp Lớp 2, bản nâng cấp này giúp Ethereum xử lý nhiều giao dịch hơn với chi phí thấp hơn, sẽ rất cần thiết khi mạng lưới tiếp tục phát triển.

Tổng kết

Bản nâng cấp Ethereum Pectra là một bước tiến lớn hướng tới việc giúp Ethereum trở nên nhanh hơn, rẻ hơn và dễ sử dụng hơn. Bằng cách chia bản nâng cấp thành 2 phần, các nhà phát triển đảm bảo rằng mỗi giai đoạn đều mang lại những cải tiến có ý nghĩa mà không gây quá tải cho mạng lưới. Dù bạn là người dùng thông thường, validator hay nhà phát triển thì bản nâng cấp Pectra sẽ mang đến những tính năng mới giúp tối ưu trải nghiệm của bạn với Ethereum.

Đọc thêm:

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức, mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không phải là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm mục đích khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tham khảo lời khuyên từ các cố vấn chuyên môn thích hợp. Trong trường hợp bài viết được đóng góp bởi người đóng góp bên thứ ba, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về người đóng góp bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố miễn trừ trách nhiệm của chúng tôi tại đây để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không nhận lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý đối với bất kỳ tổn thất nào mà bạn có thể phải chịu. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, vui lòng tham khảo Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.