Tác giả: Người đóng góp cốt lõi Biteye LouisWang
Biên tập: Người đóng góp cốt lõi Biteye Crush
Trong thế giới blockchain hiện nay, Berachain có thể là dự án mang tính "phi truyền thống" nhất.
Người sáng lập Smoky luôn đội mũ gấu mỗi khi xuất hiện công khai;
Tên dự án "Bera" là một cách chơi chữ sai chính tả nổi tiếng trong giới tiền mã hóa về "hodl";
Trong khi các dự án khác đang nói về ZK và ngôn ngữ lập trình mới, họ đã chọn xây dựng chuỗi công khai Layer1 tương thích EVM dựa trên công nghệ Cosmos;
Trong bối cảnh chuyển đổi từ POW sang POS đang trở thành xu hướng, họ đã đề xuất cơ chế POL (Proof of Liquidity) hoàn toàn mới.
Những lựa chọn có vẻ ngẫu nhiên này lại chứa đựng suy nghĩ sâu sắc về những điểm đau của chuỗi công khai hiện nay.
01 Từ NFT đến chuỗi công khai: Một câu chuyện tiến hóa độc đáo
Câu chuyện của Berachain bắt đầu từ một dự án NFT có tên "Bong Bears". Bộ NFT có vẻ ngẫu nhiên này áp dụng cơ chế Rebase tương tự như OHM: người nắm giữ Bong Bears thế hệ đầu tiên có thể nhận được quyền lợi airdrop cho các bộ tiếp theo.
Thiết kế đơn giản này đã thu hút một lượng lớn người dùng giữ lâu dài, sau đó lại cho ra mắt các bộ như Bond Bears, Boo Bears, Baby Bears, Band Bears và Bit Bears.
Một dự án NFT như vậy, cuối cùng đã biến thành một dự án chuỗi công khai hàng đầu với khoản tài trợ hàng triệu đô la từ các tổ chức lớn, điều gì đã khiến nó trở nên khác biệt?
02 Khó khăn của chuỗi công khai truyền thống và giải pháp đổi mới POL
Chuỗi công khai truyền thống đang đối mặt với một vấn đề căn bản: một lượng lớn giá trị bị khóa ở cấp hạ tầng, trong khi các nhà xây dựng thực sự tạo ra giá trị lại khó có thể nhận được đền bù hợp lý. Các nút xác thực và người nắm giữ token nhận được lợi nhuận dồi dào thông qua việc staking, nhưng đóng góp của họ chỉ giới hạn trong việc duy trì an toàn cho mạng lưới.
Ví dụ, một số chuỗi công khai có FDV lên tới 10-100 tỷ đô la, nhưng TVL thực tế lại chưa đến 1 triệu đô la, trong khi vẫn phải trả lãi suất trên 10% mỗi năm để duy trì an toàn. Cơ chế này dẫn đến hiện tượng "ghost chain" - an toàn trên chuỗi rất cao nhưng gần như không có ứng dụng và hoạt động thực tế.
Chứng minh thanh khoản (Proof of Liquidity, POL) là một cơ chế đồng thuận hoàn toàn mới được Berachain đề xuất. Khác với các mạng PoS truyền thống nhận phần thưởng thông qua việc staking token, POL yêu cầu người dùng cung cấp thanh khoản cho các pool thanh khoản cụ thể để nhận phần thưởng. Nói cách khác, nếu bạn muốn kiếm lợi nhuận trong mạng này, bạn cần thực sự tham gia vào việc xây dựng hệ sinh thái, thay vì chỉ đơn giản là khóa token.
Để hỗ trợ cơ chế này, Berachain đã thiết kế hệ thống ba token tinh vi: BGT là token quản trị không thể chuyển nhượng, có thể chuyển đổi 1:1 sang BERA; BERA được sử dụng để thanh toán phí Gas và giao dịch trên thị trường;
HONEY là stablecoin được thế chấp bằng tài sản chất lượng cao. Ba loại token này phối hợp hoạt động, xây dựng một mô hình kinh tế tự duy trì.
Dưới cơ chế POL, người dùng nhận phần thưởng BGT bằng cách cung cấp thanh khoản, các BGT này có thể được ủy thác cho các nút xác thực để tham gia xác thực mạng. Các nút xác thực không chỉ tham gia vào việc tạo khối mà còn có thể bỏ phiếu để quyết định tỷ lệ phân bổ phần thưởng BGT cho các pool thanh khoản khác nhau.
Điều này đã tạo ra một mô hình kinh tế độc đáo: các nút xác thực cần cân nhắc kỹ lưỡng dự án nào có giá trị nhất, vì phiếu bầu của họ trực tiếp ảnh hưởng đến hướng phát triển của hệ sinh thái.
Thiết kế cơ chế này đã đạt được ba đột phá quan trọng:
Đầu tiên, nó dẫn dắt giá trị mạng trực tiếp đến các nhà xây dựng và người tham gia trong hệ sinh thái. Mỗi giao thức đều có thể tự thiết kế cách thức người dùng có được BGT, tạo ra các cơ chế khuyến khích để thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái. Mô hình phân bổ giá trị trực tiếp này đảm bảo rằng các hành động tạo ra giá trị có thể nhận được sự đền bù kịp thời và đầy đủ.
Thứ hai, nó thiết lập mối quan hệ cộng sinh giữa các nút xác thực và các dự án. Lợi nhuận của các nút xác thực gắn liền với sự thành công của dự án, điều này khuyến khích họ tích cực hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái, thay vì chỉ tập trung vào lợi nhuận staking của bản thân.
Cuối cùng, nó tạo ra một vòng khuyến khích tích cực. Sự tham gia của người dùng gia tăng mang lại các dự án mạnh mẽ hơn, các dự án mạnh mẽ lại thu hút thêm nhiều người dùng và thanh khoản, hình thành vòng lặp tích cực. Cơ chế này hiệu quả trong việc ngăn chặn hiện tượng "ghost chain" bởi vì giá trị mạng gắn liền trực tiếp với hoạt động và hiệu quả thực tế của hệ sinh thái.
Về mặt công nghệ, Berachain chọn xây dựng dựa trên Polaris EVM, quyết định này mang lại hai lợi thế lớn. Đầu tiên, tương thích hoàn toàn với EVM làm giảm rào cản gia nhập của các nhà phát triển Ethereum; thứ hai, như một phần của hệ sinh thái Cosmos, Berachain thông qua giao thức IBC đã đạt được khả năng chuỗi chéo mạnh mẽ. Sự lựa chọn công nghệ này cung cấp nền tảng vững chắc cho sự mở rộng hệ sinh thái trong tương lai.
03 Văn hóa cộng đồng: Từ Meme đến sự đồng thuận mạnh mẽ
Việc xây dựng văn hóa cộng đồng của Berachain đại diện cho một tư duy vận hành cộng đồng hoàn toàn mới trong thế giới tiền mã hóa. Trong khi nhiều chuỗi công khai mới lơ là việc xây dựng văn hóa cộng đồng, Berachain đã thành công trong việc xây dựng một hệ sinh thái cộng đồng có sự công nhận mạnh mẽ và hoạt động cao.
Nền văn hóa cộng đồng độc đáo này bắt đầu từ sự hiểu biết về văn hóa Ponzi. Đội ngũ Berachain do một số cựu chiến binh DeFi dẫn dắt không né tránh nhãn hiệu Ponzi, mà còn đối diện với nó bằng thái độ cởi mở và hài hước. Thái độ này đã giúp dự án nhận được nhiều sự tin tưởng và công nhận từ cộng đồng, mặc dù bên ngoài thường so sánh Berachain với Luna, nhưng sự so sánh này đã bỏ qua sự khác biệt cơ bản của hai cơ chế thiết kế.
Thứ hai là văn hóa meme ăn sâu vào tâm trí. Từ tên dự án "Bera" đến hình ảnh người sáng lập Smokey đội mũ gấu khi tham dự các sự kiện chính thức, cho đến các thuật ngữ độc đáo như "Henlo" và "Ooga Booga" phổ biến trong cộng đồng, tất cả đều thể hiện một nền văn hóa rất hợp thời và hoàn toàn phù hợp với thẩm mỹ crypto hiện tại, tự nhiên tạo ra một cảm giác cộng đồng mạnh mẽ.
Cuối cùng, đừng quên rằng Berachain bắt nguồn từ một dự án NFT, từ những Bong Bears ban đầu, NFT không chỉ là một loại tài sản số, mà còn là phương tiện văn hóa của cộng đồng. Các dự án trong hệ sinh thái tự phát liên kết các bộ NFT của mình với chủ đề Bear, tạo ra một biểu tượng văn hóa thống nhất. Sự công nhận văn hóa này được thể hiện trực tiếp trên dữ liệu: tỷ lệ niêm yết trên thị trường thứ cấp của các bộ NFT chính thấp hơn 2%. So với các token thuần túy, những NFT này mang nhiều thuộc tính văn hóa và cảm giác thuộc về cộng đồng hơn.
04 Dự án hệ sinh thái
Berachain đã áp dụng một chiến lược táo bạo nhưng thực tế trong việc xây dựng hệ sinh thái: đội ngũ chính thức tự mình phát triển hạ tầng cốt lõi.
Đội ngũ sáng lập nhận thấy rằng nếu để cho nhiều DEX, cho vay và nền tảng phái sinh tương tự cạnh tranh với nhau, có thể dẫn đến sự cạnh tranh vô nghĩa và nội bộ xấu.
Vì vậy, họ đã quyết định nắm giữ ba hạ tầng quan trọng nhất trong tay chính thức. Quan trọng hơn, DEX, cho vay và nền tảng hợp đồng vĩnh viễn thường là nguồn thu chính trong hệ sinh thái blockchain.
Thông qua việc vận hành chính thức các dịch vụ này, Berachain có thể tốt hơn trong việc hoàn trả lợi nhuận cho người nắm giữ BGT, cung cấp giá trị bền vững cho token quản trị, từ đó thúc đẩy sự phát triển tích cực của toàn bộ hệ sinh thái.
Hiện tại, Berachain đã thu hút gần trăm dự án gia nhập, trong đó các dự án DeFi chiếm ưu thế, thể hiện rõ sự coi trọng thanh khoản của Berachain. Đã có 15 dự án bản địa nhận được đầu tư từ ươm tạo bera hoặc VC, tổng cộng đạt 24,4 triệu đô la huy động công khai.
Shogun: Hạ tầng giao dịch chuỗi chéo
Shogun cũng đã được chọn vào kế hoạch Build-A-Bera và dự án ươm tạo S6 của Binance, nhằm giải quyết các điểm đau cốt lõi của giao dịch chuỗi chéo.
Hiện tại, giao dịch chuỗi chéo đang đối mặt với nhiều thách thức: người dùng cần quản lý nhiều ví, xử lý phí Gas của các chuỗi khác nhau, chọn cầu nối chuỗi chéo phù hợp, đồng thời còn cần hiểu sâu về từng hệ sinh thái. Những phức tạp này không chỉ làm tăng độ khó thao tác mà còn có thể dẫn đến hiệu suất giao dịch thấp hoặc mất mát tài sản.
Shogun giải quyết những vấn đề này thông qua hệ thống thực thi ý định đổi mới. Hệ thống giới thiệu cơ chế "solver", tối ưu hóa đường đi giao dịch để tối đa hóa TEV (giá trị có thể rút ra của nhà giao dịch).
Cụ thể, khi các nhà giao dịch thiết lập ý định giao dịch, các solver sẽ tìm kiếm con đường thực hiện tối ưu trong môi trường chuỗi chéo: đối với đơn mua, cố gắng hoàn thành việc mua với giá thấp hơn mức giá giới hạn; đối với đơn bán, tìm kiếm cơ hội bán với giá cao hơn mức giá giới hạn. Cơ chế này chuyển đổi MEV truyền thống thành lợi ích cho người dùng, đồng thời cung cấp trải nghiệm giao dịch gần giống như sàn giao dịch tập trung.
Infrared Finance: Đổi mới trong staking thanh khoản
Infrared Finance dựa vào cơ chế POL của Berachain, tái thiết kế mô hình staking thanh khoản trên cơ sở kiến trúc ba token. Dự án thông qua kho POL và sản phẩm phái sinh iBGT staking thanh khoản, cung cấp giải pháp tối đa hóa giá trị cho người nắm giữ BGT.
Dự án đã nhận được sự hỗ trợ tài chính từ các nguồn bao gồm Binance Labs.
Kodiak: Quản lý thanh khoản hiệu quả
Kodiak được xác định là trung tâm thanh khoản bản địa của Berachain. Dự án kết hợp đổi mới giữa thanh khoản tập trung và công nghệ quản lý thanh khoản tự động, nhằm cung cấp dịch vụ thanh khoản tốt nhất cho hệ sinh thái, từ đó hỗ trợ sự vận hành hiệu quả của toàn bộ hệ sinh thái. Dự án đã nhận được đầu tư 2 triệu đô la trong vòng hạt giống.
Goldilocks: Sự kết hợp đổi mới giữa DeFi và NFTfi
Goldilocks đã hoàn thành vòng huy động vốn 1,5 triệu đô la do Hack VC và Shima Capital dẫn dắt, tập trung vào việc xây dựng hạ tầng DeFi và NFTfi. Dự án bao gồm hai thành phần cốt lõi:
Goldiswap: Nền tảng giao dịch dựa trên AMM tùy chỉnh, áp dụng thiết kế hai pool FSL (hồ thanh khoản hỗ trợ) và PSL (hồ thanh khoản hỗ trợ giá).
Goldilend: Nền tảng cho vay được xây dựng xung quanh bộ NFT Bong Bears. Điểm đổi mới của nó là giá trị tối thiểu của NFT do các chủ sở hữu token LOCKS xác định thông qua việc bỏ phiếu quản trị, thoát khỏi sự phụ thuộc vào oracle, mang đến một cơ chế phát hiện giá trị mới cho tài chính NFT.
Honeypot Finance: Cơ chế giao dịch và phát hành đổi mới
Honeypot Finance đã hoàn thành quy trình huy động vốn nhiều vòng lên tới 1,3 triệu đô la, xây dựng hai sản phẩm cốt lõi:
DreamPad: Nền tảng phát hành token theo mô hình FTO (Fair Token Offering). Đặc điểm là dự án không giữ lại token nào, cung cấp 100% token cho thị trường, đảm bảo mức độ công bằng tối đa.
HenloDEX: Sàn giao dịch phi tập trung áp dụng cơ chế Batch-A2MM, hiệu quả ngăn chặn các cuộc tấn công sandwich thông qua cơ chế giao dịch sáng tạo, đồng thời cung cấp chức năng giao dịch giới hạn, tối ưu hóa trải nghiệm giao dịch của người dùng và giảm trượt giá.
Nhiều dự án thử nghiệm hơn có thể được tìm thấy qua BeraLand.
05 Tham gia tương tác
Berachain đang vận hành phiên bản thử nghiệm thứ hai Bartio, các tham gia tương tác cơ bản có thể tham khảo giao diện Dapps trên trang web chính thức, như đã đề cập trước đó, đều là nền tảng DeFi do Bera chính thức thực hiện.
Để tham gia tương tác, bạn cần nhận token thử nghiệm từ https://bartio.faucet.berachain.com/, đã có một chút kiểm soát ngưỡng, địa chỉ nhận cần có ít nhất 0.001ETH trên mạng chính, so với tình huống trước đây khi nhận token thử nghiệm khó khăn, lần thử nghiệm này đã rất suôn sẻ.
Sau khi nhận được token testnet, bạn có thể thực hiện giao dịch swap trên BEX, quy đổi $BERA nhận được thành các token khác, cung cấp thanh khoản, lưu ý rằng khi đổi bạn cần giữ lại một ít $BERA cho các chi phí gas sau này.
Khuyên bạn nên đổi $BERA thành stablecoin Dai hoặc STGUSDC, để sử dụng trong HONEY để đúc stablecoin $HONEY.
Sau khi nhận được $HONEY, bạn có thể staking trong BERP, nhận bHONEY và sau đó staking vào Station để nhận $BGT, cũng có thể sử dụng trực tiếp làm ký quỹ giao dịch trong BERP cho giao dịch phái sinh.
Nhiều tương tác dự án hơn, Vaults trên BGT Station là một tham khảo rất tốt, các Vault khác nhau tương ứng với các dự án tương tác khác nhau, có thể dựa vào chỉ số BGT Capture để đánh giá độ nóng của dự án, thực hiện tương tác để nhận token tương ứng và gửi vào Station để nhận lợi nhuận.
06 Tóm tắt
Berachain theo tôi là một chuỗi công khai rất mang tính bản chất crypto, nó hiểu sâu sắc hai yếu tố cốt lõi của thế giới tiền mã hóa: tính thanh khoản và cộng đồng.
Đội ngũ hiểu rõ bản chất của crypto là thanh khoản. Dự án đối mặt và chấp nhận thuộc tính Ponzi, thông qua việc thiết kế tinh vi ba token và cơ chế POL, thuộc tính này sẽ giải phóng năng lượng khổng lồ trong thị trường tăng giá. Đồng thời, đội ngũ cũng rất am hiểu về xây dựng cộng đồng.
Trong khi vẫn giữ nghiêm túc trong phát triển chuỗi công khai, cũng có thể tập hợp người dùng và thu hút thanh khoản bằng văn hóa meme. Một chuỗi công khai có cả cơ sở người dùng và thanh khoản dồi dào, việc ra mắt mạng chính của Berachain rất đáng mong đợi, nó có thể mang đến một làn sóng đổi mới mới cho DeFi.