Tác giả: Liên Tuấn, bài viết từ: Nhân Dân Nhật Báo
Gần đây, do ảnh hưởng từ việc Cục Dự trữ Liên bang cắt giảm lãi suất, kết quả bầu cử Mỹ và nhiều yếu tố khác, giá giao dịch bitcoin đã tăng mạnh, thu hút sự quan tâm từ thị trường quốc tế, thậm chí có tin đồn cho rằng Mỹ sẽ thúc đẩy bitcoin trở thành tài sản dự trữ chiến lược quốc gia, các chủ đề liên quan đã nhanh chóng nóng lên. Thái độ và hành động của chính phủ Mỹ mới đối với bitcoin và các tiền điện tử khác, cũng như ảnh hưởng của nó đến cấu trúc tài chính toàn cầu, rất đáng được chú ý.
Bước vào tháng 11, giá giao dịch bitcoin đã nhanh chóng tăng vọt, vào ngày 10 đã vượt mốc 80.000 USD/mảnh, vào ngày 13 đã vượt 90.000 USD/mảnh, vào rạng sáng ngày 14, giá bitcoin đã một lần đạt 93.000 USD/mảnh, sau đó giá dao động trên 90.000 USD/mảnh. Phân tích thị trường cho rằng, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tiếp tục cắt giảm lãi suất vào tháng 11, cùng với các cam kết hỗ trợ tiền điện tử từ Đảng Cộng hòa trong thời gian tranh cử, đã trở thành động lực cho sự tăng giá nhanh chóng của bitcoin. Các phương tiện truyền thông Mỹ báo cáo rằng, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa bang Wyoming, Cynthia Lummis, dự định sẽ thúc đẩy một dự luật trong kỳ quốc hội mới vào năm sau, để bán một phần vàng của Cục Dự trữ Liên bang nhằm xây dựng dự trữ bitcoin chiến lược. Điều này khiến một số nhà giao dịch trên thị trường cho rằng “tiền điện tử sắp bước vào kỷ nguyên vàng”.
Tuy nhiên, do có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến xu hướng giá bitcoin, trong đó có nhiều bất định và những biến động lớn trong quá khứ không phải là hiếm, vì vậy cần có cái nhìn toàn diện hơn về xu hướng tiếp theo.
Giá bitcoin chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như cấu trúc cung cầu, kinh tế vĩ mô và tâm lý thị trường. Về phía cung, cơ chế giảm phần thưởng khai thác bitcoin là một trong những yếu tố quan trọng khiến giá tăng. Năm nay, bitcoin đã trải qua một sự kiện giảm phần thưởng một lần nữa, điều này đã hỗ trợ cho việc tăng giá sau đó; về phía cầu, Đảng Cộng hòa hứa hẹn sẽ đưa bitcoin vào tài sản dự trữ quốc gia trong thời gian tranh cử, muốn biến Mỹ thành “thủ đô tiền điện tử thế giới”, bổ nhiệm những người quản lý quan tâm đến tài sản kỹ thuật số, các kỳ vọng chính sách liên quan đã thúc đẩy nhu cầu bitcoin tăng. Từ góc độ vĩ mô, sự ổn định trong tăng trưởng kinh tế toàn cầu, áp lực lạm phát giảm, và việc các ngân hàng trung ương Mỹ và châu Âu khởi động cắt giảm lãi suất đã mang đến nhiều thanh khoản hơn cho thị trường. Hơn nữa, khi giá bitcoin vượt qua các ngưỡng quan trọng, tâm lý lạc quan của thị trường trở thành động lực quan trọng cho việc tăng giá.
Mặc dù chính phủ Mỹ sắp nhậm chức mới thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ đến tiền điện tử, nhưng để bitcoin thực sự trở thành tài sản dự trữ quốc gia của Mỹ, vẫn cần phải vượt qua nhiều “cửa ải”.
Từ khía cạnh chính sách, việc đưa bitcoin vào danh sách tài sản dự trữ chiến lược cần trải qua một quy trình lập pháp phức tạp, liên quan đến sự phối hợp và cân bằng lợi ích giữa nhiều cơ quan quản lý, cùng với đó là sự phản đối có thể đến từ các tổ chức tài chính truyền thống, những nghị sĩ bảo thủ và các nhóm lợi ích nghi ngờ về tài sản kỹ thuật số, nên khó khăn trong việc thực hiện không hề nhỏ. Từ góc độ thị trường và quản lý, giá bitcoin thường xuyên xuất hiện biến động mạnh, điều này không đáp ứng được yêu cầu khắt khe về sự ổn định của tài sản dự trữ quốc gia, đồng thời, hệ thống quản lý tiền điện tử của Mỹ còn chưa hoàn thiện, việc đưa bitcoin vào hệ thống dự trữ quốc gia cần xây dựng một khung pháp lý đầy đủ hơn. Hơn nữa, các phương tiện truyền thông Mỹ đã chỉ ra rằng, bitcoin chưa bao giờ là một công cụ phòng ngừa lạm phát tốt - mối quan hệ của bitcoin với cổ phiếu mang tính đầu cơ chặt chẽ hơn, “thay vì với vàng hay các công cụ phòng ngừa lạm phát truyền thống như trái phiếu gắn liền với lạm phát”.
Trong nhiệm kỳ trước của chính phủ Đảng Cộng hòa, thái độ đối với bitcoin không thân thiện, coi nó là “không có giá trị căn bản”. Tuy nhiên, trong quá trình tranh cử gần đây, thái độ đã đảo ngược 180 độ. Một số phân tích cho rằng, sự thay đổi này vừa phản ánh mong muốn của chính phủ Mỹ mới muốn giữ vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực tiền kỹ thuật số, nhằm duy trì sức cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu, vừa là nỗ lực đối mặt với áp lực từ khoản nợ quốc gia khổng lồ, cố gắng giảm phát hành trái phiếu quốc gia thông qua việc tăng giá bitcoin mà không làm tăng thâm hụt ngân sách.
Tiến thêm một bước, việc lạm dụng vị thế của đồng đô la Mỹ qua nhiều năm, việc phát hành tiền tệ không kiểm soát và những hậu quả nghiêm trọng từ việc thâm hụt tín dụng đô la đã trở nên rõ ràng, nhiều quốc gia đang đẩy nhanh quá trình “khử đô la”. Sự thay đổi thái độ của một số người ở Mỹ đối với bitcoin là một nỗ lực để duy trì vị thế quốc tế đang lung lay của đồng đô la.
Sự tăng vọt của giá bitcoin dường như đã mang lại hy vọng cho một số người về việc tái hiện quá trình “từ sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods đến việc thiết lập đồng đô la dầu mỏ”. Tuy nhiên, bản thân bitcoin không ổn định, một khi trở thành tài sản dự trữ chiến lược, có thể sẽ mang lại thách thức lớn hơn cho các cơ quan quản lý, cũng như có thể khiến các quốc gia khác trên thế giới cảnh giác, làm gia tăng căng thẳng trong lĩnh vực tài chính quốc tế. Nền kinh tế Mỹ đã bị xói mòn bởi lạm phát cao trong nhiều ngày, liệu có thể chịu đựng được cú sốc này hay không vẫn còn chưa rõ.
