Nguồn: Hòa Li Hòa Ngoại
Vào thứ Hai tuần này (4 tháng 11), Binance Research đã công bố một báo cáo nghiên cứu về MemeCoin (Hiểu biết về sự gia tăng của MemeCoin), nhưng tôi nhận thấy dường như rất ít người có thể kiên nhẫn đọc hết nội dung của báo cáo này, vì vậy trong phần chia sẻ này, chúng ta sẽ thực hiện một tóm tắt và phân tích đơn giản về báo cáo này.
Báo cáo nghiên cứu gốc như sau:
(Nguồn hình ảnh: https://public.bnbstatic.com/static/files/research/understanding-the-rise-of-memecoins.pdf)
Báo cáo này chủ yếu là tóm tắt và đưa ra một số nhận định về các khía cạnh như: Câu chuyện, Văn hóa, Khả năng tiếp cận, Rủi ro và Dự đoán tương lai.
Tiếp theo, chúng ta chính thức bắt đầu giải thích báo cáo này:
Từ năm 2022 đến 2024, tổng giá trị thị trường của MemeCoin trong Total3 (không bao gồm BTC, ETH và tổng giá trị thị trường tiền điện tử ổn định) đã tăng gấp đôi, từ 4% lên 11%. Tuy nhiên, đáng lưu ý rằng tỷ lệ này vẫn thấp hơn mức đỉnh điểm năm 2021 là 12%, khi đó giá trị thị trường của DOGE và SHIB lần lượt đạt đỉnh 80 tỷ và 39 tỷ đô la. Như hình dưới đây.
Vậy tại sao trong thời gian qua, các nhà đầu tư trong thị trường tiền điện tử lại bị thu hút bởi loại tài sản MemeCoin này? Có lẽ, việc ra mắt công bằng, khả năng tiếp cận và độ minh bạch là một vài yếu tố cơ bản dẫn đến kết quả này.
Tất nhiên, bên trong cũng chắc chắn sẽ bao gồm một số yếu tố tổng hợp khác, chẳng hạn như:
1. Bối cảnh kinh tế vĩ mô
Một cách để hiểu và giải thích hành vi của những người tham gia thị trường là xem xét bối cảnh kinh tế vĩ mô, vì trong bối cảnh lớn này, nó thúc đẩy mọi người thổi phồng MemeCoin như một công cụ tài chính phi truyền thống. Chẳng hạn, cuộc khủng hoảng Covid-19 bùng nổ vào năm 2020 đã dẫn đến việc cung tiền pháp định toàn cầu tăng với tốc độ chưa từng có, chỉ trong khoảng thời gian từ 2020 đến 2022, tổng cung tiền pháp định toàn cầu đã tăng hơn 25%, từ 81 nghìn tỷ đô la lên 102 nghìn tỷ đô la. Như hình dưới đây.
Tại đây, chúng ta có thể giải thích một cách đơn giản rằng, với sự mở rộng của nguồn cung tiền, giá của hàng hóa và dịch vụ toàn cầu bắt đầu tăng lên, điều này dẫn đến hiện tượng lạm phát mà mọi người đều biết. Lấy ví dụ về Mỹ, vào thời điểm đó tỷ lệ lạm phát đã đạt đến mức rất cao, tỷ lệ tăng trưởng năm 2021 (YoY, tức là year-over-year) lên đến 7%, năm 2022 cao tới 6,5%. Như hình dưới đây.
Trong bối cảnh này, nếu chúng ta nhìn từ một góc độ khác, sẽ thấy rằng khi đối diện với sự mất giá liên tục của tiền pháp định, những người lý trí sẽ đầu tư tài sản vào những tài sản mà họ cho là có giá trị lâu dài để tránh mất giá trị do sự giảm giá của tiền tệ. Một phần trong số đó là bất động sản (đề cập đến Mỹ), chúng ta có thể thấy rõ rằng từ năm 1963, giá nhà đã ở trong xu hướng tăng tổng thể dài hạn. Trong khi đó, mức lương của mọi người lại không thể theo kịp sự tăng giá của nhà, trong vài thập kỷ qua, thời gian trung bình cần để mua một ngôi nhà bình thường đã tăng từ 4,4 năm vào năm 1963 lên 8,1 năm vào năm 2021, gần như gấp đôi. Như hình dưới đây.
Tương tự, trong bối cảnh này, một số loại "tài chính hư vô" đặc biệt có thể gia tăng, đặc biệt trong thế hệ trẻ. Bởi vì lạm phát cao liên tục và sự mất giá của tiền pháp định có thể khiến nhiều người bắt đầu mất niềm tin vào các cấu trúc tài chính truyền thống, và tâm lý này dường như đang lan rộng một cách nhanh chóng. Trong thị trường tiền điện tử, nhóm người mua thuộc thế hệ thiên niên kỷ và thế hệ Z (Giới trẻ sinh từ 1995 – 2009) chiếm 94%. Điều này cũng có thể hiểu, khi thế hệ trẻ dần đánh mất niềm tin vào khả năng làm giàu của bản thân, họ sẽ tìm cách làm giàu nhanh chóng thông qua những phương thức độc đáo, và thị trường tiền điện tử hoàn toàn đáp ứng nhu cầu này của họ. Như hình dưới đây.
2. Sự kiện huyền thoại Gamestop
Những người đã trải qua chu kỳ tăng giá trước đây chắc hẳn sẽ không xa lạ với Gamestop, sự kiện Gamestop Short Squeeze năm 2021 đã phản ánh rất tốt sự thay đổi trong quan điểm của giới trẻ, nhiều người trẻ lúc đó đã bắt đầu nghi ngờ cấu trúc tài chính truyền thống.
Và hiện tại sự bùng nổ của MemeCoin dường như phản ánh một số khía cạnh của sự kiện huyền thoại Gamestop năm nào, sự kiện Gamestop đã cho thấy khả năng của cộng đồng và phong trào văn hóa trong việc tạo ra giá cho tài sản tài chính, hiện tượng cộng đồng và văn hóa này cũng là nguyên nhân chính thúc đẩy sự xuất hiện và bùng nổ của nhiều MemeCoin. Khác biệt là, MemeCoin dường như nhìn chung có vẻ minh bạch hơn và phi tập trung hơn, vì nó được hình thành từ công nghệ blockchain và hệ thống tài chính mới được định hình bởi văn hóa số.
Đối với MemeCoin, nó có thể không tạo ra giá trị thực tế, tức là giá trị biểu tượng của nó lớn hơn, chứ không phải dựa vào các chỉ số định giá truyền thống, nhưng nó có thể gây được tiếng vang với những nhà đầu tư cùng loại nhờ vào những câu chuyện và văn hóa thú vị.
Tóm lại, hiện tượng Gamestop và hiện tượng MemeCoin mà chúng ta thấy hiện nay có thể được coi là những người tham gia thế hệ trẻ đang dùng vốn của mình để bỏ phiếu chống lại hệ thống TradFi hiện tại, tiền pháp định và hệ thống kinh tế xã hội rộng lớn hơn.
Tiếp theo, chúng ta sẽ tiếp tục giải thích về giá trị nội tại của MemeCoin:
1. Nguyên tắc công bằng và độ minh bạch
Memecoin là một loại tài sản mới dựa trên công nghệ blockchain và văn hóa Internet, loại tài sản này hoàn toàn không bị ràng buộc bởi hệ thống tài chính truyền thống.
Vào năm 2017, sự bùng nổ của ICO đã khiến vô số đội ngũ và dự án mới xuất hiện như nấm sau mưa, nhiều dự án lúc đó tuyên bố họ đang xây dựng sản phẩm cách mạng tiếp theo trên blockchain, nhằm thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Nhưng vào thời điểm đó, nhiều dự án bán cho các nhà đầu tư, chủ yếu chỉ là một câu chuyện hoặc ý tưởng, thậm chí không có sản phẩm tương ứng, chỉ cần làm một PPT là có thể bắt đầu thu hút vốn từ các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Điều này cũng dẫn đến việc rất nhiều lừa đảo xuất hiện, tất nhiên cũng có một số người trong cơn sốt đó đã kiếm được khoản tiền đầu tiên của họ.
Hiện nay, cơn sốt ICO đã trở thành lịch sử, vì ICO sau đó đã bị các cơ quan quản lý toàn cầu không hài lòng. Dần dần, một số dự án ICO bắt đầu chuyển sang vòng gọi vốn đầu tư mạo hiểm tư nhân để tiếp tục huy động vốn. Đặc biệt trong những năm gần đây, phương pháp gọi vốn mạo hiểm này đã có sự tăng trưởng đáng kể, dẫn đến trong chu kỳ này, toàn bộ các dự án tiền điện tử bị bao phủ bởi vấn đề "có tính thanh khoản thấp, FDV cao", nhiều đồng altcoin mới phải đối mặt với lượng cung lớn trong những năm tới, điều này sẽ khiến các nhà đầu tư nhỏ lẻ trở thành người tiếp nhận cho các nhà đầu tư mạo hiểm sớm.
Trong bối cảnh này, dần dần các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng nhận ra vấn đề này, vì vậy họ bắt đầu tránh xa những dự án VC "có tính thanh khoản thấp, FDV cao", và chuyển sang chơi các MemeCoin có vẻ công bằng và minh bạch hơn.
Vì vậy, nếu xu hướng hiện tại tiếp tục diễn ra, MemeCoin có thể tiếp tục duy trì sự tăng trưởng và tiếp tục được nhà đầu tư nhỏ lẻ yêu thích, điều này có thể dẫn đến một kết quả mới là một số tổ chức cũng sẽ bắt đầu tham gia vào MemeCoin, vì đâu có nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ, thì tổ chức cần đến đó để thu lợi.
2. Câu chuyện dễ hiểu hơn
So với một số dự án altcoin có sản phẩm phức tạp hỗ trợ, MemeCoin dường như dễ dàng được các nhà đầu tư nhỏ lẻ mới hoặc chưa trưởng thành (không có phương pháp đầu tư chín chắn) chấp nhận, thậm chí chỉ cần một hình đại diện dễ thương và một nhóm người tham gia có thể thu hút nhiều người mới gia nhập và mua vào. Ví dụ, so với các khái niệm và dự án phức tạp như Layer2, DeFi mà người dùng mới khó hiểu, MemeCoin dễ dàng hơn cho người dùng mới chấp nhận và hiểu.
Nói cách khác, thời gian chuyển đổi của người dùng MemeCoin nhanh hơn nhiều so với altcoin công nghệ, trong một phạm vi rộng hơn, điều này có thể giúp MemeCoin truyền bá câu chuyện nhanh hơn, rộng hơn và thu hút được nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ hơn, từ đó phát triển cộng đồng để thúc đẩy tốc độ đầu cơ.
Mặt khác, điều này cũng dẫn đến sự xuất hiện của động thái thị trường cực nhanh và tỷ lệ áp dụng sản phẩm mới, vốn sẽ nhanh chóng đổ vào MemeCoin mới hơn bao giờ hết. Ví dụ, WIF đã đạt giá trị thị trường 1 tỷ đô la chỉ trong 104 ngày. Trong khi đó, SHIB lúc đó mất 279 ngày và DOGE mất 8 năm để đạt được.
Đồng thời, tốc độ tạo ra MemeCoin mới hiện nay còn nhanh hơn bất kỳ lúc nào trước đây, chẳng hạn, hiện tại có hơn 75% đồng tiền trong chuỗi được tạo ra trong năm qua. Như hình dưới đây.
Tiếp theo, chúng ta sẽ giải thích một số khía cạnh liên quan đến rủi ro:
1. Tỷ lệ sống sót của dự án thấp
Từ dữ liệu trên, chúng ta đã biết rằng hiện tại có hơn 75% MemeCoin được tạo ra trong năm 2023 và 2024, tuy nhiên, từ một khía cạnh dữ liệu khác, chúng ta có thể rõ ràng phát hiện rằng hiện đã có 97% MemeCoin đã về 0 (hoặc gần 0 đô la giao dịch).
Mặc dù một số MemeCoin đã được chứng minh có thể chịu đựng thử thách của thời gian, chẳng hạn như DOGE đã tồn tại 10 năm, SHIB đã tồn tại 4 năm, nhưng không thể phủ nhận rằng hiện tại tỷ lệ sống sót của hầu hết các MemeCoin rất thấp.
Nói ngắn gọn, sự tăng trưởng nhanh chóng và hiệu ứng đầu cơ khiến MemeCoin trở thành một công cụ đầu tư rất phổ biến, có tiềm năng lợi nhuận khổng lồ, nhưng hiệu ứng này lại phụ thuộc nghiêm trọng vào cảm xúc thị trường, người ta gần như không thể đánh giá hoặc định giá chúng thông qua bất kỳ phương pháp cơ bản nào, khiến rủi ro của MemeCoin cực kỳ cao và trở thành một loại tài sản có nguy cơ thua lỗ cao.
2. Nhóm âm mưu MemeCoin
Mặc dù giá trị cốt lõi của MemeCoin chủ yếu thể hiện ở việc ra mắt công bằng, khả năng tiếp cận và độ minh bạch, nhưng chúng ta không thể phủ nhận rằng ngay cả như vậy vẫn không thể tránh khỏi việc các nhà đầu tư nhỏ lẻ bị cắt lỗ một cách tàn nhẫn.
Một số nhóm Cabals (còn được gọi là nhóm âm mưu), bao gồm một số KOL, đang thông qua việc tạo ra nhiều MemeCoin khác nhau để thổi phồng, nhằm tìm kiếm và tận dụng sự tham gia của các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Mặc dù hồ sơ giao dịch trên chuỗi là công khai và minh bạch, các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể sử dụng một số công cụ chuỗi hoặc trình duyệt để thấy rõ địa chỉ nắm giữ và dữ liệu giao dịch của các đồng tiền cụ thể, nhưng cái gọi là đạo cao một thước, ma cao một trượng, các nhóm âm mưu vẫn có cách để tránh bị các nhà đầu tư nhỏ lẻ phát hiện.
Đồng thời, các nhóm âm mưu cũng sẽ hợp tác với một số KOL để quảng bá các đồng tiền mã hóa cụ thể, từ đó gây ra sự thổi phồng và cảm giác FOMO trên mạng xã hội, và tạo ra ảo tưởng về giao dịch sôi động, nhằm dụ dỗ nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia và mua vào.
3. Thiếu tiến bộ kỹ thuật và đổi mới
Hiện tại, vốn và sự chú ý trong ngành tiền điện tử đã quá tập trung vào lĩnh vực MemeCoin, phần lớn không còn tập trung vào việc thúc đẩy sự phát triển và đổi mới công nghệ. Hiện tại, câu chuyện xung quanh MemeCoin, mặc dù đã phát sinh ra hàng loạt dự án và rất nhiều sản phẩm được cho là phát sinh, nhưng sự thổi phồng xung quanh MemeCoin ở nhiều khía cạnh không có gì khác biệt so với quá khứ.
Nhớ lại trong thời gian DeFi Summer năm 2020, với sự bùng nổ của mô hình Uniswap, nhiều DEX đã xuất hiện trên các chuỗi khác nhau, và đồng tiền DEX tương ứng đã được sử dụng để farming, cuối cùng khi cảm xúc thị trường thay đổi, đã bị nhiều người xem là giảm và xuất hiện bán tháo. Vào giai đoạn sau đó, gần như không có sự khác biệt hoặc đổi mới có ý nghĩa nào xảy ra, vì nhiều DEX là fork được thiết kế lại từ Uniswap V2.
Tình hình này dường như đang xảy ra trong lĩnh vực MemeCoin hiện tại, mặc dù các MemeCoin mới có thể mang lại một số chủ đề sáng tạo và câu chuyện mới, nhưng số lượng lớn đồng tiền cùng loại có thể dẫn đến thị trường dần dần bão hòa. Lấy ví dụ MemeCoin với chủ đề chó, với sự xuất hiện nhanh chóng của các ý tưởng và cải tiến mới, cho dù là chó mặc áo len hay chó đeo kính mát, hiệu ứng biên của sự cải tiến này sẽ giảm dần một cách rõ rệt. Hệ quả trực tiếp dẫn đến là, trong bối cảnh thiếu công nghệ đổi mới hoặc tiến bộ tư tưởng, MemeCoin cũng sẽ không thể tránh khỏi việc dẫn đến hiệu suất liên tục kém.
Cuối cùng bài viết, chúng ta sẽ có một cái nhìn về tương lai của MemeCoin:
Các dự án altcoin và MemeCoin có sức hút ở những mức độ và góc độ khác nhau, hướng tới những loại nhà đầu tư (hoặc nhà đầu cơ) khác nhau.
Đối với những người đầu tư vào altcoin, họ có thể quan tâm hơn đến việc mua một dạng giá trị hoặc đại diện cho tiềm năng phát triển và tầm nhìn của dự án tương ứng. Còn đối với những người đầu tư vào MemeCoin, họ có thể quan tâm nhiều hơn đến việc mua những thứ có thể chuyển hóa thành một dạng ý thức, câu chuyện hoặc phong trào xã hội.
Từ góc độ dài hạn hơn, sự thành công của altcoin cần tạo ra và duy trì những sản phẩm hữu ích, có sự khác biệt đủ lớn và thực sự phù hợp với thị trường. Còn thành công của MemeCoin có thể cần tạo ra và duy trì những câu chuyện và câu chuyện độc đáo, khác biệt và có sức hấp dẫn lâu dài đối với đủ nhiều nhóm người.
Tóm tắt:
Tổng thể mà nói, nguyên tắc cốt lõi của Web3 là: minh bạch, công bằng và phi tập trung. Sự bùng nổ của MemeCoin là một xu hướng mới đầy thú vị, ít nhất nó chứng minh rằng công nghệ blockchain có thể đoàn kết mọi người trên toàn cầu.
Nhưng trong ngắn hạn, các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể quan tâm hơn đến việc làm thế nào để kiếm tiền từ MemeCoin, ở đây chúng tôi dựa trên báo cáo nghiên cứu của Binance Research để tóm tắt một cách đơn giản:
- Hiểu và nghiên cứu cảm xúc thị trường
MemeCoin chủ yếu dựa trên sự thổi phồng của cộng đồng và cảm xúc thị trường, trong lĩnh vực này chúng ta có thể sử dụng một số công cụ chuỗi đã được giới thiệu trong các bài viết về MemeCoin trước đây, chẳng hạn như DexScreener, GMGN, Bullx, Dexx, để thực hiện các công việc lọc và khai thác cần thiết trên chuỗi.
- Tìm kiếm những đồng tiền có độ minh bạch cao
Công bằng đôi khi có thể chỉ là một khẩu hiệu, chúng ta cần tận dụng mọi kênh hoặc công cụ chuỗi có thể để tìm kiếm và phân tích những đồng tiền có độ minh bạch cao. Ví dụ, những đồng tiền được phát hành trực tiếp trên DEX thường thiếu độ minh bạch, và có thể có nhiều tay chơi, nội bộ và nhà đầu tư mạo hiểm đang chờ đợi để bán tháo sau khi nhà đầu tư nhỏ lẻ mua vào. Trong lĩnh vực này, chúng ta có thể chú ý đến những đồng tiền được khởi động công bằng thông qua PumpFun và lên DEX (tất nhiên, điều này cũng không phải là tuyệt đối, chỉ tương đối tốt hơn mà thôi).
- Định hình đa dạng hợp lý
Như đã đề cập ở trên, tỷ lệ sống sót của MemeCoin thực sự rất thấp, vì vậy, chúng ta cần thực hiện một chiến lược đa dạng hóa hợp lý để tránh những tổn thất nghiêm trọng do đầu tư tập trung quá mức. Nói cách khác, ngay cả khi cá cược, cũng đừng bao giờ đặt cược toàn bộ vào một đồng tiền duy nhất, vì sự biến động của MemeCoin rất lớn, bạn có thể mất tất cả chỉ trong nháy mắt.
- Chú ý đến câu chuyện độc đáo
Thông thường, những MemeCoin có câu chuyện độc đáo (ví dụ như khái niệm kết hợp AI + Memes gần đây) có thể thu hút sự chú ý của nhiều người dùng hơn và nhanh chóng hình thành cộng đồng trung thành, điều này chúng ta cần chú ý theo dõi. Hơn nữa, những khái niệm hoặc câu chuyện dễ hiểu đối với đại đa số người sẽ có cơ hội thành công cao hơn.
- Cố gắng ngăn ngừa các nhóm âm mưu
Thông thường, khi một đồng tiền có sự thay đổi giá đột ngột, rất có thể điều đó báo hiệu có người đang có tổ chức thực hiện việc thổi giá bán tháo, đặc biệt là dưới sự thúc đẩy của KOL. Đừng quá tin tưởng vào những tín hiệu và gợi ý của một số KOL, chỉ theo dõi những KOL mà bạn tin tưởng. Đồng thời, cố gắng sử dụng một số công cụ chuỗi để thực hiện phân tích dữ liệu, tránh tham gia vào những đồng tiền có nguồn cung tập trung quá mức và có dấu hiệu rửa tiền. Còn về các công cụ và phương pháp nhận diện cụ thể, trong các bài viết trước về MemeCoin, Hòa Li Hòa Ngoại cũng đã có một số trình bày liên quan, những bạn quan tâm có thể tìm kiếm và xem lại các bài viết lịch sử.
- Ưu tiên vấn đề thanh khoản
Có thể chú ý đến những đồng tiền có tính thanh khoản tốt trong các nền tảng lớn, điều này có thể giúp tránh mua phải những đồng tiền lừa đảo. Đồng thời, chú ý xác định xem tính thanh khoản có bị khóa hoặc tiêu hủy không, nếu mức độ rủi ro thấp, thì có thể xem xét mua những MemeCoin đã lên sàn CEX lớn, những đồng tiền này thường có tính thanh khoản và độ tin cậy tốt hơn. Nhưng ở đây cũng cần lưu ý rằng, một số MemeCoin trên thị trường ví có thể có tình trạng thổi phồng giao dịch, chẳng hạn như trước đây có bạn trong nhóm phản ánh, trong bảng xếp hạng giao dịch Web3 của OKX, họ đã mua được đồng Piêu Xíu.
Cuối cùng, luôn nhớ rằng hai nguyên tắc cơ bản quan trọng nhất trong giao dịch là: một là bảo toàn vốn gốc, hai là không hiểu thì đừng đụng vào. Trước khi bạn quyết định mua bất kỳ dự án nào, hãy chắc chắn quản lý vị thế của bạn, và nhất định thực hiện DYOR (Tự nghiên cứu).