Crypto narrative là gì?

Crypto narrative là các ý tưởng, câu chuyện hoặc niềm tin thịnh hành định hình cách mọi người nhận thức và đánh giá tiền điện tử. Những Crypto narrative này có thể ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư, xu hướng thị trường và việc áp dụng các công nghệ mới trong crypto.

Tại sao Crypto narrative lại quan trọng?

Các Crypto narrative xuất hiện từ sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm khả năng công nghệ của tiền điện tử và blockchain, các sự kiện xã hội và kinh tế, niềm tin và động lực của những cá nhân tham gia vào ngành công nghiệp tiền điện tử. Phương tiện truyền thông chính thống, phương tiện truyền thông xã hội, diễn đàn trực tuyến, người có sức ảnh hưởng và xu hướng thị trường có thể thúc đẩy các Crypto narrative.

Vào năm 2024, chúng ta đang chứng kiến ​​một xu hướng trong các Crypto narrative khám phá khả năng và ứng dụng của blockchain, chẳng hạn như Mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN). Tuy nhiên, chúng ta cũng đang chứng kiến ​​các Crypto narrative như memecoin cất cánh. Những Crypto narrative này giúp thị trường tiền điện tử có thể tiếp cận được với bất kỳ ai, vì chúng không yêu cầu kiến ​​thức sâu rộng về không gian tiền điện tử.

Các Crypto narrative rất quan trọng vì chúng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình nhận thức của mọi người và sau đó là các động thái của thị trường. Chúng cung cấp một khuôn khổ để mọi người hiểu được những rủi ro và phần thưởng tiềm ẩn của các loại tiền điện tử khác nhau và chúng có thể ảnh hưởng đến quỹ đạo của toàn bộ ngành công nghiệp tiền điện tử.

Tuy nhiên, các Crypto narrative cũng có thể gây hiểu lầm hoặc có hại dựa trên các giả định hoặc cường điệu sai lệch. Do đó, điều quan trọng là phải đánh giá nghiêm túc các Crypto narrative và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên phân tích và nghiên cứu của chính bản thân.

Dưới đây là 5 Crypto narrative có thể sẽ định hình ngành công nghiệp tiền điện tử vào năm 2025.

Memecoin

Memecoin vẫn là một trong những thị trường có lợi nhuận cao nhất vào năm 2024, dẫn đến kỳ vọng về một siêu chu kỳ memecoin, với SPX6900 và Gigachad đứng đầu danh sách những dự án tăng giá hàng đầu trên CoinGecko trong quý 3/2024.

Ngoài ra còn có các memecoin khác đã đạt được những tầm cao mới, như cách GOAT trở thành token Pump.fun đầu tiên đạt 1 tỷ USD vốn hóa thị trường.

Như tên gọi của nó, memecoin dựa trên meme và xu hướng, được hỗ trợ bởi một cộng đồng nhiệt tình. Chúng thường được định vị là các token vui nhộn và thường phụ thuộc vào việc phát triển cộng đồng của chúng để lan truyền và thúc đẩy giá tăng trưởng.

Memecoin cũng có thể cung cấp cho các nhà giao dịch một cách dễ dàng để tham gia vào cơn sốt xung quanh các blockchain phổ biến, vì các token meme thường được bán với giá rất thấp gồm nhiều số 0 khi ra mắt.

Người mua memecoin họ sẽ không quan tâm công nghệ, cái họ quan tâm là cộng đồng của dự án đó có lớn mạnh hay không.

Năm 2024 đã chứng kiến nhiều memecoin ra đời có đà tăng khủng, do đó trong năm 2025 nhiều người cũng kỳ vọng memecoin sẽ là lĩnh vực giúp thị trường tiền số trở nên sôi động hơn.

Thị trường dự đoán (prediction market)

Thị trường dự đoán cho phép người dùng đặt cược vào kết quả của các sự kiện đang diễn ra và tương lai bằng tiền điện tử bằng cách mua token "Yes" hoặc "No". Sau khi sự kiện kết thúc, người dùng đã chọn đúng tùy chọn sẽ nhận được khoản thanh toán dựa trên số lượng token đã mua.

Trong tất cả thị trường dự đoán thì Polymarket là thị trường dự đoán lớn nhất. Các danh mục phổ biến khác cho thị trường dự đoán bao gồm Thể thao, Kinh doanh và Văn hóa đại chúng.

Gần đây cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 đã mang về khối lượng hơn 732 triệu USD trên Polymarket.

Trong năm 2025 nhiều người cho rằng với các sự kiện năm sau cũng sẽ giúp Thị trường dự đoán thu hút thêm nhiều người tham gia.

Restaking

Restaking đã là một xu hướng nổi bật trong năm 2024. Restaking là stake lại những liquid staked token để cung cấp bảo mật và giúp người dùng có thể nhận lại phần thưởng từ các dịch vụ mà ứng dụng trung gian cung cấp.

Dự án đi đầu trong lĩnh vực này là EigenLayer. Đây là dự án tiên phong trong lĩnh vực restaking, với hơn 3.5 triệu ETH trong TVL tại thời điểm viết bài. Người dùng có thể restake các token staking thanh khoản của mình, chẳng hạn như stETH, rETH và cbETH, để secure các Actively Validated Services (AVSs) trên EigenLayer.

Solana (Layer 1)

Layer 1 Blockchain là các blockchain nền tảng, hoạt động như mạng chính của hệ sinh thái và có khả năng xử lý, hoàn thiện các giao dịch. Một trong số các blockchain Layer 1 nổi tiếng là Solana.

Mặc dù Solana được ra mắt vào năm 2020, nhưng đây là hệ sinh thái blockchain phổ biến nhất vào năm 2024, theo Coingecko công bố. Solana chiếm 38.8% sự quan tâm của nhà đầu tư tiền điện tử trong các narrative về Chain.

Một yếu tố chính góp phần vào sự phổ biến của hệ sinh thái Solana là làn sóng memecoin đang diễn ra. Solana chính là cái nôi của rất nhiều dự án memecoin nổi tiếng. Trong đó tốc độ cao và phí gas thấp của Solana, cùng với tính phổ biến của nền tảng tạo memecoin Pump.fun, đã khiến Solana trở thành một trong những chain hàng đầu cho đầu cơ memecoin.

Layer 2: Optimistic Rollup

Các L2 rõ ràng là một chủ đề bàn luận sôi nổi trong năm 2024. L2 là các giao thức được xây dựng trên L1 để mở rộng và phát triển chúng hơn nữa. Chúng giảm thiểu các phép tính của L1 bằng cách di chuyển các giao dịch off-chain, cải thiện đáng kể thông lượng của chúng. Tổng giá trị bị khóa (TVL) của L2 đã tăng đều đặn trong 2024.

Optimistic rollup là giải pháp mở rộng L2 nhằm tăng thông lượng giao dịch và giảm phí trong khi vẫn duy trì các đảm bảo bảo mật của blockchain. Chúng tận dụng mô hình dựa trên sự tin cậy để xác nhận các giao dịch off-chain và thêm chúng vào blockchain cơ bản sau khi được một nhóm nhỏ "witnesses" xác nhận.

Layer 2: ZK Rollup

Zero knowledge rollups (ZK rollups) là giải pháp mở rộng quy mô Layer 2 giúp cải thiện thông lượng Layer 1 bằng cách đưa tính toán và lưu trữ trạng thái ra khỏi chuỗi (off-chain). Theo cách này, chúng có thể xử lý nhiều giao dịch theo batches và đăng dữ liệu tóm tắt on-chain. Zero knowledge rollups cho phép bạn chứng minh knowledge về một thứ gì đó mà không tiết lộ nó.

Điều này khiến chúng trở thành giải pháp hấp dẫn cho các ứng dụng mà quyền riêng tư là tối quan trọng, chẳng hạn như xác minh danh tính kỹ thuật số và giao dịch bí mật.

Nói về ZK rollup, phải nói về Scroll.

Scroll là giải pháp Layer 2 đang nỗ lực cung cấp khả năng mở rộng không giới hạn, thông lượng cao, phân cấp hoàn toàn và quyền riêng tư tối thiểu. Scroll hướng đến mục tiêu này bằng cách tận dụng ZK rollup và các hệ thống phi tập trung off-chain hiệu suất cao.

Mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN)

DePIN đề cập đến các mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung, sử dụng blockchain và phần thưởng token để phát triển cơ sở hạ tầng trong thế giới vật lý trên nhiều lĩnh vực khác nhau, chẳng hạn như kết nối không dây, lập bản đồ không gian địa lý, di động, y tế, năng lượng, v.v.

Mục tiêu của DePIN là tạo ra cơ sở hạ tầng vật lý hiệu quả về mặt tài nguyên thông qua việc khuyến khích các nhà cung cấp cam kết tài nguyên vật lý của họ cho một mạng lưới phi tập trung. Sau đó, DePIN cung cấp các tài nguyên này cho những người dùng đang tìm kiếm mức phí dịch vụ rẻ hơn (so với các cơ sở tập trung) và mạng lưới tạo ra doanh thu thông qua các khoản phí do người dùng trả.

Kết luận

Vào năm 2023, chúng ta đã thấy những narrative như "AI, token Trung Quốc, DeFi, L1, Bitcoin Ordinals và BRC-20", trong khi năm 2024 là những "Restaking, DePIN, L2...". Với năm 2025 sắp đến, chúng ta có thể kỳ vọng những Crypto narrative trên sẽ tiếp tục phổ biến trong thị trường.