KhĂĄi niá»m
VĂ Äiá»n toĂĄn Äa bĂȘn (MPC) Äang cĂĄch máșĄng hĂła viá»c quáșŁn lĂœ vĂ lÆ°u trữ tĂ i sáșŁn sá» báș±ng cĂĄch tĂch hợp máșt mĂŁ há»c tiĂȘn tiáșżn vá»i nguyĂȘn táșŻc phi táșp trung của blockchain, mang láșĄi mức Äá» báșŁo máșt vĂ quyá»n riĂȘng tÆ° vÆ°á»Łt trá»i.
Những vĂ nĂ y khĂĄc biá»t so vá»i há» thá»ng khĂła ÄÆĄn truyá»n thá»ng báș±ng cĂĄch phĂąn phá»i viá»c quáșŁn lĂœ khĂła giữa nhiá»u bĂȘn tham gia, ÄáșŁm báșŁo ráș±ng cĂĄc giao dá»ch chá» cĂł thá» ÄÆ°á»Łc phĂȘ duyá»t khi cĂł sá»± Äá»ng thuáșn chung. PhÆ°ÆĄng phĂĄp nĂ y tÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt báș±ng cĂĄch loáșĄi bá» Äiá»m yáșżu duy nháș„t vĂ thá» hiá»n tĂnh phi táșp trung của blockchain, ngÄn cháș·n báș„t kỳ cĂĄ nhĂąn nĂ o kiá»m soĂĄt toĂ n bá» tĂ i sáșŁn.
CĂĄch tiáșżp cáșn nĂ y trong viá»c báșŁo máșt tĂ i sáșŁn sá» ÄĂĄnh dáș„u má»t bÆ°á»c tiáșżn quan trá»ng trong lÄ©nh vá»±c máșt mĂŁ há»c, sá» dỄng tĂnh toĂĄn Äa bĂȘn an toĂ n (SMC) Äá» báșŁo vá» tĂ i sáșŁn giữa nhiá»u bĂȘn tham gia. Máș·c dĂč thuáșt ngữ SMC ÄÆ°á»Łc sá» dỄng, cĂŽng nghá» nĂ y thÆ°á»ng ÄÆ°á»Łc gá»i lĂ MPC trong bá»i cáșŁnh cĂĄc vĂ nĂ y. MPC lĂ má»t phĂąn ngĂ nh của máșt mĂŁ há»c, cho phĂ©p cĂĄc bĂȘn thá»±c hiá»n tĂnh toĂĄn dá»±a trĂȘn Äáș§u vĂ o của há» mĂ váș«n giữ ÄÆ°á»Łc sá»± riĂȘng tÆ° của những thĂŽng tin nĂ y.
Má»i bĂȘn tham gia náșŻm giữ má»t pháș§n của khĂła tá»ng thá» vĂ sá»± hợp tĂĄc của há» lĂ cáș§n thiáșżt Äá» xĂĄc thá»±c giao dá»ch, từ ÄĂł củng cá» tĂnh báșŁo máșt của há» thá»ng vĂ tuĂąn thủ cĂĄc nguyĂȘn táșŻc cÆĄ báșŁn vá» phi táșp trung trong cĂŽng nghá» blockchain. MĂŽ hĂŹnh hợp tĂĄc nĂ y khĂŽng chá» giáșŁm thiá»u rủi ro liĂȘn quan Äáșżn viá»c kiá»m soĂĄt khĂła táșp trung mĂ cĂČn thĂșc Äáș©y má»t há» sinh thĂĄi tĂ i sáșŁn sá» dĂąn chủ vĂ an toĂ n hÆĄn.
CÆĄ cháșż cá»t lĂ”i Äáș±ng sau vĂ MPC
CÆĄ cháșż hoáșĄt Äá»ng của vĂ MPC. Nguá»n: Mercuryo
CÆĄ cháșż cá»t lĂ”i há» trợ vĂ MPC lĂ sá»± káșżt hợp phức táșĄp giữa ká»č thuáșt phĂąn phá»i khĂła (DKG) vĂ máșt mĂŁ ngÆ°á»Ąng, hai trỄ cá»t của máșt mĂŁ hiá»n ÄáșĄi giĂșp tÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt vĂ quyá»n riĂȘng tÆ° trong cĂĄc giao dá»ch sá».
DKG lĂ má»t giao thức máșt mĂŁ ÄÆ°á»Łc thiáșżt káșż Äá» chia khĂła riĂȘng tÆ° thĂ nh nhiá»u pháș§n, sau ÄĂł phĂąn phá»i cho cĂĄc bĂȘn tham gia. Viá»c phĂąn chia nĂ y ÄÆ°á»Łc thá»±c hiá»n theo cĂĄch mĂ khĂŽng má»t bĂȘn nĂ o náșŻm giữ toĂ n bá» khĂła. Thay vĂ o ÄĂł, má»i bĂȘn chá» giữ má»t pháș§n, hay gá»i lĂ âmáșŁnhâ của khĂła, ÄáșŁm báșŁo ráș±ng khĂła Äáș§y Äủ khĂŽng bao giá» táșp trung táșĄi má»t Äiá»m nĂ o vĂ o báș„t kỳ thá»i Äiá»m nĂ o. PhÆ°ÆĄng phĂĄp nĂ y giĂșp giáșŁm thiá»u ÄĂĄng ká» nguy cÆĄ bá» xĂąm pháșĄm khĂła, bá»i káș» táș„n cĂŽng sáșœ cáș§n truy cáșp vĂ o nhiá»u máșŁnh khĂła từ cĂĄc bĂȘn khĂĄc nhau má»i cĂł thá» tĂĄi cáș„u trĂșc toĂ n bá» khĂła.
Tuy nhiĂȘn, Äiá»u ÄĂĄng chĂș Ăœ lĂ ngay cáșŁ trong cĂĄc hoáșĄt Äá»ng hợp phĂĄp, khĂła thÆ°á»ng khĂŽng ÄÆ°á»Łc tĂĄi táșĄo hoĂ n toĂ n. Äá» tÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt, cĂĄc quy trĂŹnh nhÆ° kĂœ giao dá»ch trong bá»i cáșŁnh MPC thÆ°á»ng ÄÆ°á»Łc thá»±c hiá»n sao cho khĂła váș«n ÄÆ°á»Łc phĂąn phá»i trong suá»t quĂĄ trĂŹnh, do ÄĂł tÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt.
Máșt mĂŁ ngÆ°á»Ąng bá» sung cho DKG báș±ng cĂĄch xĂĄc Äá»nh má»t quy táșŻc, hay ângÆ°á»Ąng,â quy Äá»nh sá» lÆ°á»Łng bĂȘn tham gia, hoáș·c sá» lÆ°á»Łng máșŁnh khĂła, cáș§n thiáșżt Äá» thá»±c hiá»n má»t hĂ nh Äá»ng nĂ o ÄĂł, cháșłng háșĄn nhÆ° kĂœ giao dá»ch. VĂ dỄ, trong má»t há» thá»ng vá»i ngÆ°á»Ąng t trĂȘn n bĂȘn tham gia, báș„t kỳ t bĂȘn nĂ o cĂł thá» hợp tĂĄc Äá» táșĄo ra chữ kĂœ hợp lá» cho má»t giao dá»ch, nhÆ°ng Ăt hÆĄn t thĂŹ khĂŽng thá». Äiá»u nĂ y ÄáșŁm báșŁo ráș±ng khĂŽng má»t bĂȘn nĂ o cĂł thá» hĂ nh Äá»ng ÄÆĄn phÆ°ÆĄng, tÄng cÆ°á»ng tĂnh báșŁo máșt vĂ tĂnh hợp tĂĄc của há» thá»ng.
ÄĂĄng chĂș Ăœ, cĂĄc máșŁnh khĂła khĂŽng cáș§n pháșŁi ÄÆ°á»Łc táșp hợp váșt lĂœ Äá» thá»±c hiá»n quĂĄ trĂŹnh kĂœ giao dá»ch. Thay vĂ o ÄĂł, Äiá»u nĂ y thÆ°á»ng ÄÆ°á»Łc thá»±c hiá»n thĂŽng qua cĂĄc quy trĂŹnh toĂĄn há»c giĂșp ÄáșŁm báșŁo ráș±ng khĂła Äáș§y Äủ khĂŽng bao giá» ÄÆ°á»Łc tĂĄi cáș„u trĂșc hoáș·c tiáșżt lá», cho phĂ©p cĂĄc bĂȘn kĂœ giao dá»ch hợp tĂĄc mĂ khĂŽng cáș§n káșżt hợp cĂĄc máșŁnh khĂła thĂ nh má»t khĂła hoĂ n chá»nh.
Sá»± káșżt hợp giữa DKG vĂ máșt mĂŁ ngÆ°á»Ąng trong vĂ MPC ÄáșŁm báșŁo ráș±ng cĂĄc giao dá»ch chá» cĂł thá» ÄÆ°á»Łc ủy quyá»n thĂŽng qua sá»± hợp tĂĄc giữa cĂĄc bĂȘn tham gia, má»i bĂȘn ÄĂłng gĂłp má»t pháș§n khĂła Äá» táșĄo ra chữ kĂœ giao dá»ch hợp lá». HÆĄn nữa, cĂĄc giao thức máșt mĂŁ ÄÆ°á»Łc sá» dỄng trong vĂ MPC ÄáșŁm báșŁo ráș±ng cĂĄc giao dá»ch khĂŽng chá» an toĂ n mĂ cĂČn minh báșĄch vĂ cĂł thá» xĂĄc minh, duy trĂŹ tĂnh toĂ n váșčn vĂ Äá» tin cáșy của há» thá»ng tĂ i sáșŁn sá».
Tiá»n Ăch Äa dáșĄng của vĂ MPC
Tiá»n Ăch của vĂ MPC khĂŽng chá» dừng láșĄi á» tĂnh nÄng báșŁo máșt cao, mĂ cĂČn má» rá»ng ra nhiá»u khĂa cáșĄnh khĂĄc của há» sinh thĂĄi blockchain vá»i những ứng dỄng Äa dáșĄng.
Trong lÄ©nh vá»±c tĂ i chĂnh phi táșp trung (DeFi), vĂ MPC ÄĂłng vai trĂČ quan trá»ng trong viá»c táșĄo Äiá»u kiá»n cho cĂĄc giao dá»ch an toĂ n vĂ hiá»u quáșŁ. Há» thá»ng quáșŁn lĂœ khĂła hợp tĂĄc vá»n cĂł trong vĂ MPC phĂč hợp vá»i tinh tháș§n phi táșp trung vĂ tÆ°ÆĄng tĂĄc khĂŽng cáș§n sá»± tin cáșy của DeFi. Báș±ng cĂĄch yĂȘu cáș§u nhiá»u bĂȘn phĂȘ duyá»t giao dá»ch, vĂ MPC bá» sung thĂȘm má»t lá»p báșŁo máșt vĂ Äá»ng thuáșn cho cĂĄc hoáșĄt Äá»ng của DeFi, giáșŁm thiá»u rủi ro gian láșn vĂ truy cáșp trĂĄi phĂ©p.
Äá»i vá»i ngÆ°á»i dĂčng doanh nghiá»p, viá»c quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá» ÄĂČi há»i sá»± phá»i hợp giữa cĂĄc bĂȘn liĂȘn quan, má»i bĂȘn cĂł vai trĂČ vĂ trĂĄch nhiá»m riĂȘng. VĂ MPC cung cáș„p giáșŁi phĂĄp cĂąn báș±ng giữa báșŁo máșt vĂ kháșŁ nÄng truy cáșp, cho phĂ©p tiáșżp cáșn phĂąn tĂĄn trong viá»c quáșŁn lĂœ khĂła.
HĂŁy xem xĂ©t má»t doanh nghiá»p dá»±a trĂȘn blockchain quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá» cho khĂĄch hĂ ng. Há» ĂĄp dỄng phÆ°ÆĄng phĂĄp MPC, trong ÄĂł khĂła riĂȘng của vĂ sá» của khĂĄch hĂ ng ÄÆ°á»Łc chia thĂ nh 5 pháș§n vĂ phĂąn phá»i cho 2 ngÆ°á»i ủy thĂĄc bĂȘn ngoĂ i vĂ 3 mĂĄy chủ ná»i bá». Äá» ngÄn cháș·n báș„t kỳ mĂĄy chủ hoáș·c ngÆ°á»i ủy thĂĄc nĂ o di chuyá»n quá»č má»t cĂĄch ÄÆĄn phÆ°ÆĄng, má»t giao dá»ch cáș§n cĂł sá»± phĂȘ duyá»t của Ăt nháș„t 4 trong sá» 5 pháș§n khĂła. Cáș„u hĂŹnh nĂ y cáșŁi thiá»n ÄĂĄng ká» tĂnh báșŁo máșt tĂ i sáșŁn sá» của khĂĄch hĂ ng, ngÄn cháș·n những káș» táș„n cĂŽng cĂł thá» xĂąm nháșp, vĂŹ viá»c xĂąm pháșĄm 1 hoáș·c tháșm chĂ 2 pháș§n khĂła cĆ©ng khĂŽng cho phĂ©p chĂșng truy cáșp vĂ o tĂ i sáșŁn.
Äiá»u nĂ y Äáș·c biá»t hữu Ăch cho cĂĄc doanh nghiá»p cáș§n thá»±c thi cĂĄc chĂnh sĂĄch vá» viá»c ai cĂł quyá»n phĂȘ duyá»t giao dá»ch hoáș·c truy cáșp thĂŽng tin cỄ thá», ÄáșŁm báșŁo ráș±ng tĂ i sáșŁn sá» ÄÆ°á»Łc xá» lĂœ má»t cĂĄch an toĂ n vĂ tuĂąn thủ cĂĄc tiĂȘu chuáș©n quáșŁn trá» doanh nghiá»p. HÆĄn nữa, vĂ MPC cĂł thá» ÄÆ°á»Łc tĂch hợp vá»i cĂĄc hợp Äá»ng thĂŽng minh vĂ cĂĄc cÆĄ cháșż quáșŁn trá» dá»±a trĂȘn blockchain khĂĄc Äá» tá»± Äá»ng hĂła vĂ thá»±c thi cĂĄc chĂnh sĂĄch của doanh nghiá»p, tÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt vĂ tuĂąn thủ.
á» cáș„p Äá» cĂĄ nhĂąn, vĂ MPC giáșŁi quyáșżt má»i lo ngáșĄi ngĂ y cĂ ng gia tÄng vá» quyá»n riĂȘng tÆ° vĂ báșŁo máșt của ngÆ°á»i dĂčng tiá»n mĂŁ hĂła. VĂ truyá»n thá»ng, thÆ°á»ng dá»±a vĂ o má»t khĂła riĂȘng duy nháș„t, táșĄo ra Äiá»m yáșżu dá» bá» khai thĂĄc. NgÆ°á»Łc láșĄi, vĂ MPC phĂąn chia trĂĄch nhiá»m cho khĂła riĂȘng giữa nhiá»u bĂȘn, giáșŁm ÄĂĄng ká» nguy cÆĄ bá» ÄĂĄnh cáșŻp hoáș·c máș„t. CĂĄch lÆ°u trữ khĂła phĂąn tĂĄn nĂ y khĂŽng chá» tÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt mĂ cĂČn giĂșp ngÆ°á»i dĂčng kiá»m soĂĄt tá»t hÆĄn tĂ i sáșŁn sá» của há», phĂč hợp vá»i cĂĄc nguyĂȘn táșŻc cá»t lĂ”i vá» quyá»n tá»± chủ cĂĄ nhĂąn vĂ quyá»n riĂȘng tÆ° mĂ cá»ng Äá»ng tiá»n mĂŁ hĂła Äá» cao.
Sá»± khĂĄc biá»t giữa vĂ MPC vĂ vĂ Multisig
Sá»± khĂĄc biá»t giữa vĂ MPC (Multi-Party Computation) vĂ vĂ Multisig (Multi-Signature) náș±m á» cÆĄ cháșż quáșŁn lĂœ khĂła, tĂnh báșŁo máșt, vĂ quy trĂŹnh xá» lĂœ chữ kĂœ khi thá»±c hiá»n cĂĄc giao dá»ch trĂȘn blockchain. DÆ°á»i ÄĂąy lĂ những Äiá»m khĂĄc biá»t chĂnh giữa hai loáșĄi vĂ nĂ y.
CÆĄ cháșż quáșŁn lĂœ khĂła
Trong vĂ Multisig, má»t Äá»a chá» vĂ ÄÆ°á»Łc liĂȘn káșżt vá»i nhiá»u khĂła riĂȘng. Äá» thá»±c hiá»n giao dá»ch, cáș§n cĂł sá»± cháș„p thuáșn của má»t sá» lÆ°á»Łng cỄ thá» cĂĄc khĂła (vĂ dỄ, 2 trĂȘn 3 khĂła). Má»i ngÆ°á»i tham gia giữ má»t khĂła riĂȘng vĂ cĂĄc khĂła nĂ y ÄÆ°á»Łc sá» dỄng trá»±c tiáșżp Äá» kĂœ giao dá»ch.
NgÆ°á»Łc láșĄi, vĂ MPC khĂŽng yĂȘu cáș§u má»i bĂȘn náșŻm giữ má»t khĂła riĂȘng hoĂ n chá»nh. Thay vĂ o ÄĂł, khĂła riĂȘng ÄÆ°á»Łc chia thĂ nh nhiá»u máșŁnh (key shares) vĂ phĂąn phá»i cho cĂĄc bĂȘn tham gia. Viá»c phĂȘ duyá»t giao dá»ch khĂŽng cáș§n tĂĄi táșĄo khĂła hoĂ n chá»nh mĂ thĂŽng qua quĂĄ trĂŹnh tĂnh toĂĄn máșt mĂŁ há»c, ÄáșŁm báșŁo khĂła khĂŽng bao giá» bá» lá» ra ngoĂ i.
TĂnh phi táșp trung
VĂ Multisig phỄ thuá»c vĂ o cĂĄc Äiá»u kiá»n ÄÆ°á»Łc Äáș·t trĂȘn blockchain, cháșłng háșĄn nhÆ° hợp Äá»ng thĂŽng minh. CĂĄc giao dá»ch ÄÆ°á»Łc thá»±c thi vĂ xĂĄc minh cĂŽng khai trĂȘn chuá»i (on-chain), táșĄo sá»± phỄ thuá»c vĂ o blockchain mĂ vĂ ÄÆ°á»Łc tĂch hợp.
Trong khi ÄĂł, vĂ MPC xá» lĂœ viá»c táșĄo vĂ phĂȘ duyá»t chữ kĂœ ngoĂ i chuá»i (off-chain). CĂĄc tĂnh toĂĄn Äá» táșĄo chữ kĂœ ÄÆ°á»Łc thá»±c hiá»n bĂ máșt giữa cĂĄc bĂȘn, vĂ chá» káșżt quáșŁ cuá»i cĂčng â chữ kĂœ hợp lá» â ÄÆ°á»Łc ÄÆ°a lĂȘn blockchain Äá» thá»±c hiá»n giao dá»ch. Äiá»u nĂ y mang láșĄi cho vĂ MPC sá»± linh hoáșĄt vĂ Ăt phỄ thuá»c hÆĄn vĂ o cÆĄ cháșż blockchain.
TĂnh báșŁo máșt
Vá»i vĂ Multisig, má»i bĂȘn giữ má»t khĂła riĂȘng Äáș§y Äủ, do ÄĂł náșżu má»t bĂȘn bá» táș„n cĂŽng hoáș·c máș„t khĂła riĂȘng, tĂ i sáșŁn váș«n cĂł thá» ÄÆ°á»Łc báșŁo vá» náșżu khĂŽng Äủ sá» lÆ°á»Łng khĂła cáș§n thiáșżt Äá» kĂœ giao dá»ch. Tuy nhiĂȘn, viá»c lÆ°u trữ khĂła riĂȘng Äáș§y Äủ táșĄi má»i bĂȘn váș«n tiá»m áș©n rủi ro báșŁo máșt.
VĂ MPC cáșŁi thiá»n tĂnh báșŁo máșt báș±ng cĂĄch phĂąn chia khĂła riĂȘng thĂ nh nhiá»u pháș§n, ngÄn khĂŽng cho báș„t kỳ bĂȘn nĂ o cĂł thá» tĂĄi táșĄo khĂła hoĂ n chá»nh. Äiá»u nĂ y lĂ m giáșŁm ÄĂĄng ká» nguy cÆĄ bá» táș„n cĂŽng, vĂŹ káș» xĂąm nháșp cáș§n pháșŁi truy cáșp ÄÆ°á»Łc nhiá»u máșŁnh khĂła từ cĂĄc bĂȘn tham gia Äá» tiáșżp cáșn tĂ i sáșŁn.
KháșŁ nÄng má» rá»ng vĂ tĂch hợp
VĂ Multisig thÆ°á»ng ÄÆ°á»Łc tĂch hợp vĂ o cĂĄc giao thức blockchain cỄ thá» vĂ cĂł thá» gáș·p khĂł khÄn khi má» rá»ng sang cĂĄc blockchain khĂĄc do cÆĄ cháșż multisig cĂł thá» thay Äá»i tĂčy theo từng máșĄng lÆ°á»i.
NgÆ°á»Łc láșĄi, vĂ MPC cĂł thá» hoáșĄt Äá»ng dá» dĂ ng trĂȘn nhiá»u chuá»i (cross-chain) vĂŹ quĂĄ trĂŹnh kĂœ giao dá»ch ÄÆ°á»Łc thá»±c hiá»n ngoĂ i chuá»i vĂ khĂŽng phỄ thuá»c vĂ o blockchain cỄ thá». Äiá»u nĂ y giĂșp vĂ MPC dá» dĂ ng tĂch hợp vá»i nhiá»u há» sinh thĂĄi blockchain khĂĄc nhau.
Hiá»u suáș„t vĂ tá»c Äá» giao dá»ch
Vá»i vĂ Multisig, cĂĄc giao dá»ch cáș§n pháșŁi ÄÆ°á»Łc thá»±c hiá»n trĂȘn chuá»i (on-chain), lĂ m cho quĂĄ trĂŹnh kĂœ vĂ phĂȘ duyá»t giao dá»ch cĂł thá» bá» cháșm, Äáș·c biá»t trong cĂĄc máșĄng cĂł tá»c Äá» giao dá»ch tháș„p hoáș·c phĂ giao dá»ch cao.
Trong khi ÄĂł, vĂ MPC xá» lĂœ cĂĄc tĂnh toĂĄn ngoĂ i chuá»i, giĂșp quĂĄ trĂŹnh phĂȘ duyá»t giao dá»ch nhanh hÆĄn vĂ giáșŁm thiá»u cĂĄc váș„n Äá» vá» táșŻc ngháșœn máșĄng hoáș·c phĂ giao dá»ch cao.
ÆŻu Äiá»m của vĂ tiá»n mĂŁ hĂła MPC
VĂ tiá»n mĂŁ hĂła MPC mang láșĄi hĂ ng loáșĄt lợi tháșż cho viá»c quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá», chủ yáșżu thĂŽng qua viá»c sá» dỄng tĂnh toĂĄn Äa bĂȘn an toĂ n (SMC), chữ kĂœ ngÆ°á»Ąng máșt mĂŁ, ká»č thuáșt phĂąn phá»i khĂła (DKG), kháșŁ nÄng báșŁo vá» quyá»n riĂȘng tÆ° ná»i táșĄi vĂ lÆ°u trữ khĂła phĂąn tĂĄn.
TÄng cÆ°á»ng báșŁo máșt vĂ quyá»n riĂȘng tÆ°
Viá»c phĂąn phá»i quáșŁn lĂœ khĂła giữa nhiá»u bĂȘn, cĂčng vá»i kháșŁ nÄng thá»±c hiá»n cĂĄc tĂnh toĂĄn trĂȘn dữ liá»u riĂȘng tÆ° mĂ khĂŽng tiáșżt lá» nĂł, lĂ m giáșŁm ÄĂĄng ká» rủi ro tĂ i sáșŁn bá» xĂąm pháșĄm vĂ lá» dữ liá»u trĂĄi phĂ©p.
TĂnh linh hoáșĄt trong váșn hĂ nh
VĂ MPC cho phĂ©p ngÆ°á»i dĂčng Äiá»u chá»nh cĂĄc giao thức báșŁo máșt theo nhu cáș§u cỄ thá», bao gá»m viá»c thiáșżt láșp sá» lÆ°á»Łng ngÆ°á»i tham gia cáș§n thiáșżt Äá» phĂȘ duyá»t giao dá»ch. Mức Äá» tĂčy chá»nh nĂ y ÄáșŁm báșŁo ráș±ng viá»c quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn cĂł thá» ÄÆ°á»Łc Äiá»u chá»nh phĂč hợp vá»i cĂĄc yĂȘu cáș§u váșn hĂ nh vĂ há» sÆĄ rủi ro khĂĄc nhau.
KháșŁ nÄng chá»ng láșĄi cĂĄc má»i Äe dá»a máșĄng
Báș±ng cĂĄch phĂąn tĂĄn viá»c lÆ°u trữ khĂła vĂ sá» dỄng phÆ°ÆĄng phĂĄp phĂąn phá»i trong viá»c táșĄo khĂła vĂ phĂȘ duyá»t giao dá»ch, vĂ MPC tá»± nhiĂȘn báșŁo vá» khá»i má»t loáșĄt cĂĄc má»i Äe dá»a máșĄng. Khung phĂąn tĂĄn nĂ y khĂŽng chá» giáșŁm rủi ro từ cĂĄc cuá»c táș„n cĂŽng táșp trung mĂ cĂČn ÄáșŁm báșŁo há» thá»ng duy trĂŹ tĂnh máșĄnh máșœ trÆ°á»c cĂĄc ná» lá»±c xĂąm pháșĄm từng thĂ nh viĂȘn hoáș·c cĂĄc máșŁnh khĂła.
NhÆ°á»Łc Äiá»m của vĂ tiá»n mĂŁ hĂła MPC
Máș·c dĂč vĂ MPC mang láșĄi những bÆ°á»c tiáșżn ÄĂĄng ká» trong viá»c báșŁo máșt vĂ quyá»n riĂȘng tÆ° cho quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá», nhÆ°ng chĂșng cĆ©ng Äi kĂšm vá»i má»t sá» háșĄn cháșż cĂł thá» áșŁnh hÆ°á»ng Äáșżn viá»c ĂĄp dỄng vĂ tráșŁi nghiá»m ngÆ°á»i dĂčng:
Äá» phức táșĄp
CĂŽng nghá» ná»n táșŁng của vĂ MPC ráș„t phức táșĄp, cĂł thá» gĂąy ra thĂĄch thức cho cáșŁ ngÆ°á»i dĂčng láș«n nhĂ phĂĄt triá»n vá» kháșŁ nÄng tiáșżp cáșn vĂ dá» dĂ ng triá»n khai. Äá» phức táșĄp nĂ y cĂł thá» ngÄn cáșŁn những ngÆ°á»i khĂŽng hiá»u rĂ” vá» nguyĂȘn táșŻc máșt mĂŁ há»c ĂĄp dỄng vĂ MPC.
Tuy nhiĂȘn, những tiáșżn bá» liĂȘn tỄc trong thiáșżt káșż giao diá»n ngÆ°á»i dĂčng (UI) vĂ tráșŁi nghiá»m ngÆ°á»i dĂčng (UX) Äang hÆ°á»ng tá»i viá»c ÄÆĄn giáșŁn hĂła viá»c sá» dỄng cĂŽng nghá» nĂ y, giĂșp dá» tiáșżp cáșn hÆĄn báș„t cháș„p sá»± phức táșĄp tiá»m áș©n.
KháșŁ nÄng tÆ°ÆĄng thĂch
Viá»c tĂch hợp vĂ MPC má»t cĂĄch liá»n máșĄch vá»i cÆĄ sá» háșĄ táș§ng hiá»n cĂł của há» sinh thĂĄi blockchain vĂ tiá»n mĂŁ hĂła cĂł thá» gáș·p khĂł khÄn. Sá»± thiáșżu tÆ°ÆĄng thĂch nĂ y cĂł thá» háșĄn cháșż sá»± phá» biáșżn rá»ng rĂŁi của chĂșng, vĂŹ ngÆ°á»i dĂčng vĂ cĂĄc dá»ch vỄ tĂŹm kiáșżm giáșŁi phĂĄp dá» dĂ ng hoáșĄt Äá»ng trong bá»i cáșŁnh hiá»n táșĄi.
Cá»ng Äá»ng blockchain Äang ná» lá»±c táșĄo ra cĂĄc tiĂȘu chuáș©n vĂ giao thức Äá» cáșŁi thiá»n kháșŁ nÄng tÆ°ÆĄng thĂch, nhÆ°ng ÄĂąy váș«n lĂ lÄ©nh vá»±c cáș§n phĂĄt triá»n thĂȘm Äá» ÄáșŁm báșŁo tĂch hợp liá»n máșĄch.
Sá»± cháșm trá»
Quy trĂŹnh phĂȘ duyá»t giao dá»ch trong vĂ MPC, yĂȘu cáș§u sá»± hợp tĂĄc giữa nhiá»u bĂȘn, cĂł thá» gĂąy ra sá»± cháșm trá» , Äáș·c biá»t trong cĂĄc mĂŽi trÆ°á»ng giao dá»ch táș§n suáș„t cao. Äá» trá» nĂ y cĂł thá» áșŁnh hÆ°á»ng Äáșżn hiá»u suáș„t của giao dá»ch, Äáș·c biá»t trong những mĂŽi trÆ°á»ng mĂ tá»c Äá» lĂ yáșżu tá» quan trá»ng.
Cáș§n lÆ°u Ăœ ráș±ng nghiĂȘn cứu vĂ phĂĄt triá»n trong lÄ©nh vá»±c nĂ y Äang táșp trung vĂ o viá»c tá»i Æ°u hĂła cĂĄc quy trĂŹnh Äá» giáșŁm thiá»u Äá» trá» nhiá»u nháș„t cĂł thá», sá» dỄng cĂĄc phÆ°ÆĄng phĂĄp nhÆ° tĂnh toĂĄn ngoĂ i chuá»i vĂ cĂĄc cÆĄ cháșż Äá»ng thuáșn hiá»u quáșŁ hÆĄn.
Cåc và Web3 sỠdỄng cÎng nghỠMPC
Vá»i những lợi tháșż của cĂŽng nghá» MPC, nhiá»u tá» chức ÄĂŁ phĂĄt triá»n cĂĄc vĂ web3 dá»±a trĂȘn ná»n táșŁng nĂ y, bao gá»m Zengo, Fireblocks vĂ Coinbase.
Zengo
Ra máșŻt vĂ o nÄm 2019 nhÆ° lĂ vĂ MPC Äáș§u tiĂȘn dĂ nh cho ngÆ°á»i tiĂȘu dĂčng, Zengo hiá»n cĂł hÆĄn 700.000 khĂĄch hĂ ng trĂȘn toĂ n cáș§u, há» trợ Äa chuá»i (multichain) vĂ dá»ch vỄ chÄm sĂłc khĂĄch hĂ ng trá»±c tiáșżp 24/7 trong ứng dỄng. Äáș§u nÄm 2022, Zengo ÄĂŁ cĂŽng bá» há» trợ cĂĄc ứng dỄng gá»c web3, mang Äáșżn tĂnh báșŁo máșt MPC cho ngÆ°á»i dĂčng hĂ ng ngĂ y, Äá»ng thá»i táșn dỄng cĂŽng nghá» firewall web3 tiĂȘn tiáșżn Äá» tÄng cÆ°á»ng xĂĄc thá»±c giao dá»ch an toĂ n.
TrÆ°á»c ÄĂąy, web3 chá» cĂł thá» truy cáșp thĂŽng qua cĂĄc vĂ phi lÆ°u kĂœ truyá»n thá»ng, vá»n phức táșĄp, khĂł hiá»u, khĂł khĂŽi phỄc vĂ dá» gáș·p rủi ro do lá» há»ng khĂła riĂȘng tÆ°. Báș±ng cĂĄch tĂch hợp vá»i giao thức mĂŁ nguá»n má» WalletConnect vĂ do ÄĂł káșżt ná»i vá»i máșĄng Ethereum, vĂ của Zengo ÄĂŁ má» ra cÆĄ há»i cho nhiá»u ứng dỄng phi táșp trung (dApps) trong há» sinh thĂĄi web3.
Coinbase
VĂ MPC của sĂ n giao dá»ch tiá»n mĂŁ hĂła cĂŽng khai nĂ y giĂșp ngÆ°á»i dĂčng dá» dĂ ng tiáșżp cáșn há» sinh thĂĄi web3 má»t cĂĄch an toĂ n vĂ ÄĂĄng tin cáșy. Há» thá»ng MPC do Coinbase phĂĄt triá»n há» trợ cáșŁ 2 giao thức ECDSA vĂ EdDSA. Äiá»u nĂ y cĂł nghÄ©a lĂ vĂ cĂł thá» xá» lĂœ viá»c kĂœ máșt mĂŁ cho háș§u háșżt cĂĄc blockchain, vĂ ngÆ°á»i dĂčng khĂŽng pháșŁi tráșŁ phĂ gas vĂŹ khĂŽng cĂł chi phĂ trĂȘn Äáș§u (zero overhead).
NgÆ°á»i dĂčng cĂł thá» truy cáșp cĂĄc danh mỄc sáșŁn pháș©m khĂĄc ngoĂ i viá»c mua, bĂĄn vĂ giữ tiá»n mĂŁ hĂła thĂŽng qua vĂ dApp. PhiĂȘn báșŁn má»i của vĂ cĆ©ng Äang hÆ°á»ng tá»i há» trợ táș„t cáșŁ cĂĄc blockchain tÆ°ÆĄng thĂch vá»i Ethereum Virtual Machine (EVM) vĂ má»t sá» blockchain khĂĄc, nhÆ° Solana.
Fireblocks
Fireblocks lĂ má»t ÄÆĄn vá» lÆ°u kĂœ tĂ i sáșŁn sá» dĂ nh cho tá» chức, cung cáș„p vĂ MPC há» trợ hÆĄn 30 giao thức blockchain vĂ 1.100 token. Vá»i sá»± káșżt hợp giữa cĂŽng nghá» MPC vĂ cĂĄch ly pháș§n cứng, vĂ MPC của Fireblocks tá»i Æ°u hĂła báșŁo máșt vĂ cĂĄc thá»a thuáșn mức dá»ch vỄ (SLA), Äá»ng thá»i giáșŁm thiá»u chi phĂ giao dá»ch.
Liminal
Liminal Custody lĂ má»t cĂŽng ty hĂ ng Äáș§u vá» cÆĄ sá» háșĄ táș§ng vĂ vĂ lÆ°u kĂœ tĂ i sáșŁn sá». VĂ MPC của Liminal lĂ má»t giáșŁi phĂĄp lÆ°u trữ vĂ quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá» an toĂ n vĂ hiá»u quáșŁ. CĂŽng ty sá» dỄng máșt mĂŁ há»c tiĂȘn tiáșżn Äá» phĂąn phá»i cĂĄc khĂła riĂȘng trĂȘn nhiá»u mĂĄy chủ, trĂĄnh nguy cÆĄ xáșŁy ra Äiá»m yáșżu duy nháș„t.
Liminal cĆ©ng cung cáș„p nhiá»u tĂnh nÄng Äá»c ÄĂĄo:
CĂĄc doanh nghiá»p cĂł thá» Äiá»u chá»nh cĂ i Äáș·t báșŁo máșt của vĂ MPC theo nhu cáș§u cỄ thá» vá»i cĂĄc tham sá» tá»± lÆ°u kĂœ Äa chiá»u.
VĂ MPC của Liminal sá» dỄng cĂĄc thuáșt toĂĄn tiĂȘn tiáșżn Äá» tá»i Æ°u hĂła thá»i gian xĂĄc nháșn giao dá»ch vĂ tiáșżt kiá»m chi phĂ gas cho ngÆ°á»i dĂčng.
Liminal cung cáș„p Äá»i ngĆ© chuyĂȘn trĂĄch há» trợ khĂĄch hĂ ng khá»i Äá»ng nhanh chĂłng vĂ dá» dĂ ng.
CĂŽng nghá» vĂ MPC Äang má» rá»ng kháșŁ nÄng báșŁo máșt vĂ cung cáș„p nhiá»u tĂnh nÄng tiá»n Ăch cho ngÆ°á»i dĂčng web3, từ ngÆ°á»i tiĂȘu dĂčng cĂĄ nhĂąn Äáșżn cĂĄc tá» chức lá»n.
TÆ°ÆĄng lai của vĂ MPC
Khi há» sinh thĂĄi tĂ i sáșŁn sá» tiáșżp tỄc phĂĄt triá»n, vĂ MPC sáșœ ÄĂłng vai trĂČ then chá»t trong viá»c Äá»nh hĂŹnh tÆ°ÆĄng lai của lÄ©nh vá»±c nĂ y. KháșŁ nÄng cung cáș„p giáșŁi phĂĄp báșŁo máșt, báșŁo vá» quyá»n riĂȘng tÆ° vĂ phi táșp trung của vĂ MPC phĂč hợp vá»i nhu cáș§u ngĂ y cĂ ng tÄng vá» há» thá»ng tĂ i chĂnh Ăt cáș§n sá»± tin cáșy hÆĄn. Những tiáșżn bá» trong cĂŽng nghá» MPC, hÆ°á»ng tá»i nĂąng cao hiá»u suáș„t, dá» sá» dỄng vĂ kháșŁ nÄng tÆ°ÆĄng thĂch, ÄÆ°á»Łc kỳ vá»ng sáșœ thĂșc Äáș©y viá»c ĂĄp dỄng rá»ng rĂŁi vĂ MPC, củng cá» vá» tháșż của chĂșng nhÆ° má»t yáșżu tá» ná»n táșŁng trong viá»c quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá» an toĂ n vĂ hiá»u quáșŁ.
Máș·c dĂč pháșŁi Äá»i máș·t vá»i những thĂĄch thức nhÆ° Äá» phức táșĄp vĂ kháșŁ nÄng trá» , cĂĄc lợi Ăch của vĂ MPC â từ báșŁo máșt nĂąng cao Äáșżn tĂnh linh hoáșĄt trong váșn hĂ nh â khiáșżn chĂșng trá» thĂ nh má»t cĂŽng cỄ vĂŽ giĂĄ trong bá»i cáșŁnh tĂ i chĂnh sá». Khi cĂŽng nghá» tiáșżp tỄc phĂĄt triá»n, viá»c ĂĄp dỄng vĂ tĂĄc Äá»ng của vĂ MPC sáșœ má» rá»ng, bĂĄo hiá»u má»t ká»· nguyĂȘn má»i trong viá»c quáșŁn lĂœ tĂ i sáșŁn sá» an toĂ n.