Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i lĆ gƬ?
CĆ”c Äiį»m chĆnh
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i Äį» cįŗp Äįŗæn Ć½ tĘ°į»ng ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a viį»c sį» dį»„ng cĆ”c į»©ng dį»„ng vĆ dį»ch vį»„ blockchain bįŗ±ng cĆ”ch loįŗ”i bį» sį»± phiį»n toĆ”i vĆ quy trƬnh kį»¹ thuįŗt khį»i trįŗ£i nghiį»m ngĘ°į»i dĆ¹ng (UX).Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i cĆ³ thį» lĆ m cho cĆ”c į»©ng dį»„ng trį» nĆŖn hįŗ„p dįŗ«n hĘ”n vį»i ngĘ°į»i dĆ¹ng cuį»i vĆ giĆŗp nhĆ phĆ”t triį»n xĆ¢y dį»±ng cĆ”c DApp hiį»u quįŗ£ hĘ”n cho phĆ©p tĘ°Ę”ng tĆ”c chuį»i chĆ©o.Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i phįŗ£i Äį»i mįŗ·t vį»i nhį»Æng thĆ”ch thį»©c nhĘ° rį»§i ro tįŗp trung, rį»§i ro bįŗ£o mįŗt vĆ cĆ”c vįŗ„n Äį» tiį»m įŗ©n vį» khįŗ£ nÄng tĘ°Ę”ng tĆ”c.
Giį»i thiį»u
Hoįŗ”t Äį»ng tĘ°Ę”ng tĆ”c vį»i blockchain thĘ°į»ng rįŗÆc rį»i vĆ khĆ³ khÄn, Äįŗ·c biį»t lĆ Äį»i vį»i ngĘ°į»i mį»i. Trong bĆ i viįŗæt nĆ y, chĆŗng ta sįŗ½ tƬm hiį»u vį» trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i, cĘ” chįŗæ hoįŗ”t Äį»ng, mį»t sį» lį»£i Ćch vĆ thĆ”ch thį»©c cÅ©ng nhĘ° nhį»Æng quan niį»m sai lįŗ§m thĘ°į»ng gįŗ·p vį» trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i.Ā Ā
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i lĆ gƬ?
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i lĆ Ć½ tĘ°į»ng [cį»§a NEAR](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-near-protocol-near) vį» viį»c ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a cĆ”ch ngĘ°į»i dĆ¹ng tĘ°Ę”ng tĆ”c vį»i cĆ“ng nghį» blockchain bįŗ±ng cĆ”ch tĆ”ch cĆ“ng nghį» blockchain khį»i trįŗ£i nghiį»m ngĘ°į»i dĆ¹ng (UX). Mį»„c tiĆŖu lĆ ngĘ°į»i dĆ¹ng khĆ“ng nĆŖn biįŗæt vį» [blockchain](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-blockchain-and-how-does-it-work) cį»„ thį» mĆ hį» Äang tĘ°Ę”ng tĆ”c hoįŗ·c thįŗm chĆ nhįŗn ra hį» Äang sį» dį»„ng blockchain.
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i hoįŗ”t Äį»ng nhĘ° thįŗæ nĆ o?
Hiį»u nÄng
HĆ£y tĘ°į»ng tĘ°į»£ng nįŗæu bįŗ”n chį» cĆ³ thį» gį»i tin nhįŗÆn tį»« Äiį»n thoįŗ”i iPhone nĆ y sang Äiį»n thoįŗ”i iPhone khĆ”c nhĘ°ng khĆ“ng thį» gį»i Äįŗæn Äiį»n thoįŗ”i Android. Äiį»u ÄĆ³ sįŗ½ khĆ“ng hiį»u quįŗ£ vĆ khĆ“ng thį»±c tįŗæ. TĘ°Ę”ng tį»±, ngĘ°į»i dĆ¹ng sįŗ½ cĆ³ thį» tĘ°Ę”ng tĆ”c vį»i cĆ”c į»©ng dį»„ng phi tįŗp trung ([DApp](https://academy.binance.com/en/articles/what-are-decentralized-applications-dapps)) trĆŖn cĆ”c blockchain khĆ”c nhau mĆ khĆ“ng gįŗ·p phįŗ£i nhį»Æng trį» ngįŗ”i khĆ“ng cįŗ§n thiįŗæt.
Mį»„c tiĆŖu cį»§a trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i lĆ loįŗ”i bį» hoįŗ·c che Äi sį»± phį»©c tįŗ”p cį»§a cĆ“ng nghį» blockchain, cho phĆ©p ngĘ°į»i dĆ¹ng tįŗp trung vĆ o chį»©c nÄng vĆ lį»£i Ćch cį»§a DApp mĆ hį» sį» dį»„ng. VĆ dį»„: nįŗæu Sarah muį»n sį» dį»„ng mį»t DApp mį»i tĆŖn XYZ, cĆ“ įŗ„y khĆ“ng phįŗ£i lo lįŗÆng vį» viį»c DApp ÄĆ³ ÄĘ°į»£c xĆ¢y dį»±ng trĆŖn blockchain nĆ o. Tį»« gĆ³c Äį» ngĘ°į»i dĆ¹ng, Sarah chį» cįŗ§n DApp nĆ y hoįŗ”t Äį»ng tį»t vĆ hoĆ n thĆ nh mį»„c ÄĆch cį»§a nĆ³.
TĘ°Ę”ng tį»± nhĘ° vįŗy, hĆ ng triį»u ngĘ°į»i sį» dį»„ng Internet mį»i ngĆ y, nhĘ°ng chį» cĆ³ mį»t sį» Ćt hiį»u ÄĘ°į»£c cĆ“ng nghį» Äįŗ±ng sau vĆ cĆ”ch thį»©c hoįŗ”t Äį»ng cį»§a Internet. Miį»
n sao Internet hoįŗ”t Äį»ng ÄĆŗng mį»„c ÄĆch vĆ tÄng thĆŖm giĆ” trį» cho ngĘ°į»i dĆ¹ng thƬ khĆ“ng cĆ³ lĆ½ do gƬ Äį» ngĘ°į»i dĆ¹ng bƬnh thĘ°į»ng phįŗ£i nįŗÆm rƵ cĆ”c chi tiįŗæt kį»¹ thuįŗt cį»§a nĆ³.
Giao dį»ch
HĆ£y tĘ°į»ng tĘ°į»£ng rįŗ±ng bįŗ±ng cĆ”ch sį» dį»„ng mį»t DApp, bįŗ”n cĆ³ thį» dį»
dĆ ng giao dį»ch trĆŖn nhiį»u mįŗ”ng lĘ°į»i vĆ khĆ”m phĆ” cĆ”c dį»ch vį»„ khĆ”c nhau. VĆ dį»„: Sarah mį» į»©ng dį»„ng XYZ trĆŖn Äiį»n thoįŗ”i, Äįŗ·t cĆ phĆŖ vĆ thįŗ„y Ę°u ÄĆ£i giįŗ£m giĆ” cį»§a cį»a hĆ ng quįŗ§n Ć”o yĆŖu thĆch. Sarah mua mį»t ÄĆ“i giĆ y, kiįŗæm phįŗ§n thĘ°į»ng ÄĘ°į»£c lĘ°u trį»Æ dĘ°į»i dįŗ”ng token khĆ“ng thį» thay thįŗæ ([NFT](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-an-nft)) trĆŖn [Ethereum](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-ethereum). Sau ÄĆ³, Sarah thįŗ„y mį»t Ę°u ÄĆ£i Äįŗ·c biį»t Äi kĆØm phįŗ§n thĘ°į»ng vĆ mua vĆ© tham dį»± mį»t sį»± kiį»n, cÅ©ng lĆ NFT, nhĘ°ng trĆŖn BNB Smart Chain ([BSC](https://academy.binance.com/en/articles/an-introduction-to-bnb-smart-chain-bsc)).
Tįŗ„t cįŗ£ cĆ”c giao dį»ch nĆ y cĆ³ thį» xįŗ£y ra trong mį»t į»©ng dį»„ng duy nhįŗ„t, nhį» ÄĆ³ Sarah khĆ“ng phįŗ£i quįŗ£n lĆ½ nhiį»u vĆ, chuyį»n Äį»i mįŗ”ng lĘ°į»i hoįŗ·c trį»±c tiįŗæp xį» lĆ½ phĆ giao dį»ch. Mį»©c Äį» [tĘ°Ę”ng tĆ”c chuį»i chĆ©o](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-cross-chain-interoperability) nĆ y chĆnh lĆ mį»„c tiĆŖu cao nhįŗ„t cį»§a trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i.
Lį»£i Ćch cį»§a trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i
Chį»ng phĆ¢n mįŗ£nh thanh khoįŗ£n
[Thanh khoįŗ£n](https://academy.binance.com/en/articles/liquidity-explained) thĘ°į»ng bį» cĆ“ lįŗp trong cĆ”c blockchain cį»„ thį», khiįŗæn ngĘ°į»i dĆ¹ng vĆ nhĆ phĆ”t triį»n khĆ³ tiįŗæp cįŗn vĆ sį» dį»„ng. Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i giįŗ£i quyįŗæt vįŗ„n Äį» nĆ y bįŗ±ng cĆ”ch cho phĆ©p tiįŗæp cįŗn thanh khoįŗ£n trĆŖn cĆ”c blockchain khĆ”c nhau.
Giįŗ£ sį» John muį»n cho vay token cį»§a mƬnh Äį» kiįŗæm lĆ£i. Nįŗæu thanh khoįŗ£n bį» cĆ“ lįŗp, John sįŗ½ phįŗ£i tƬm mį»t nį»n tįŗ£ng trĆŖn blockchain cį»„ thį» mĆ token cį»§a anh nįŗ±m trĆŖn ÄĆ³. Tuy nhiĆŖn, nhį» vĆ o trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i, John cĆ³ thį» cho vay token trĆŖn mį»t nį»n tįŗ£ng tĆch hį»£p thanh khoįŗ£n tį»« nhiį»u blockchain. Viį»c nĆ y cĆ³ thį» mang lįŗ”i nhiį»u ngĘ°į»i dĆ¹ng hĘ”n cho nį»n tįŗ£ng vĆ [lĆ£i suįŗ„t](https://academy.binance.com/en/articles/interest-rates-explained) cįŗ”nh tranh hĘ”n cho John.
ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a viį»c phĆ”t triį»n į»©ng dį»„ng
Äį»i vį»i nhĆ phĆ”t triį»n, trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i cho phĆ©p hį» linh hoįŗ”t xĆ¢y dį»±ng DApp mĆ khĆ“ng bį» giį»i hįŗ”n bį»i cĆ”c rĆ ng buį»c cį»§a mį»t blockchain cį»„ thį».Ā
Mį»t nhĆ phĆ”t triį»n cĆ³ thį» sį» dį»„ng Ethereum cho chį»©c nÄng [hį»£p Äį»ng thĆ“ng minh](https://academy.binance.com/en/articles/what-are-smart-contracts) vĆ sį» dį»„ng [Polygon](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-polygon-matic) Äį» tiįŗæt kiį»m chi phĆ. VĆ dį»„: [Decentraland](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-decentraland) sį» dį»„ng mįŗ”ng lĘ°į»i Polygon Äį» cho phĆ©p ngĘ°į»i dĆ¹ng nhįŗn, mua, bĆ”n vĆ trao Äį»i phį»„ kiį»n Äeo trĆŖn ngĘ°į»i lįŗ„y avatar mĆ khĆ“ng mįŗ„t phĆ giao dį»ch. Äiį»u quan trį»ng cįŗ§n lĘ°u Ć½ lĆ Decentraland sį» dį»„ng nhiį»u tĆnh nÄng Äį» loįŗ”i bį» hoĆ n toĆ n cĆ”c khoįŗ£n phĆ. Giao dį»ch trĆŖn Polygon cĆ³ mį»©c phĆ thįŗ„p nhĘ°ng khĆ“ng hoĆ n toĆ n miį»
n phĆ.
Nhį»Æng thĆ”ch thį»©c cį»§a viį»c trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i
Rį»§i ro tįŗp trung hĆ³a
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i cĆ³ thį» ÄĘ°į»£c thį»±c hiį»n thĆ“ng qua viį»c tįŗ”o ra mį»t giao diį»n cho phĆ©p ngĘ°į»i dĆ¹ng tĘ°Ę”ng tĆ”c vį»i tįŗ„t cįŗ£ cĆ”c loįŗ”i į»©ng dį»„ng blockchain tį»« mį»t nĘ”i duy nhįŗ„t, tį»« ÄĆ³ nĆ¢ng cao trįŗ£i nghiį»m ngĘ°į»i dĆ¹ng. Tuy nhiĆŖn, cĆ³ mį»t lo ngįŗ”i rįŗ±ng giao diį»n nĆ y cĆ³ khįŗ£ nÄng trį» thĆ nh Äiį»m chį»u lį»i duy nhįŗ„t.
Rį»§i ro bįŗ£o mįŗt
Mį»i blockchain cĆ³ mį»t giao thį»©c bįŗ£o mįŗt riĆŖng. Nįŗæu chĆŗng ÄĘ°į»£c kįŗæt hį»£p thĆ nh mį»t giao diį»n duy nhįŗ„t thƬ sįŗ½ rįŗ„t khĆ³ Äį» Äįŗ£m bįŗ£o tįŗ„t cįŗ£ cĆ”c biį»n phĆ”p bįŗ£o mįŗt Äį»u ÄĘ°į»£c duy trƬ. Nįŗæu khĆ“ng ÄĘ°į»£c thį»±c hiį»n cįŗ©n thįŗn, giao diį»n mį»i cį»§a trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i cĆ³ thį» mang lįŗ”i rį»§i ro cho cĆ”c blockchain riĆŖng lįŗ».
CĆ”c vįŗ„n Äį» vį» khįŗ£ nÄng tĘ°Ę”ng tĆ”c
Äįŗ£m bįŗ£o khįŗ£ nÄng tĘ°Ę”ng tĆ”c giį»Æa cĆ”c blockchain khĆ”c nhau lįŗ”i lĆ mį»t thĆ”ch thį»©c khĆ”c. CĆ”c blockchain khĆ”c nhau cĆ³ [thuįŗt toĆ”n Äį»ng thuįŗn](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-a-blockchain-consensus-algorithm) vĆ ngĆ“n ngį»Æ hį»£p Äį»ng thĆ“ng minh riĆŖng biį»t, gĆ¢y khĆ³ khÄn cho viį»c tįŗ”o mį»t giao diį»n duy nhįŗ„t hoįŗ”t Äį»ng hoĆ n hįŗ£o trĆŖn tįŗ„t cįŗ£ cĆ”c mįŗ”ng lĘ°į»i. VĆ dį»„: mį»t hį»£p Äį»ng thĆ“ng minh ÄĘ°į»£c viįŗæt cho mįŗ”ng lĘ°į»i Ethereum khĆ“ng tĘ°Ę”ng thĆch trį»±c tiįŗæp vį»i Solana do sį»± khĆ”c biį»t vį» ngĆ“n ngį»Æ lįŗp trƬnh vĆ cĆ“ng nghį» cĘ” bįŗ£n.
Nhį»Æng quan niį»m sai lįŗ§m thĘ°į»ng gįŗ·p vį» trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i giĆŗp loįŗ”i bį» sį»± khĆ”c biį»t trong blockchain
Mįŗ·c dĆ¹ trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i giĆŗp ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a hoįŗ”t Äį»ng tĘ°Ę”ng tĆ”c chuį»i chĆ©o nhĘ°ng cĆ”c tĆnh nÄng Äį»c ÄĆ”o cį»§a mį»i blockchain vįŗ«n giį»Æ nguyĆŖn. Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i giĆŗp ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a vĆ tį»± Äį»ng hĆ³a cĆ”c quy trƬnh kį»¹ thuįŗt Äį» cįŗ£i thiį»n trįŗ£i nghiį»m ngĘ°į»i dĆ¹ng nhĘ°ng khĆ“ng trį»±c tiįŗæp thay Äį»i cĘ” sį» hįŗ” tįŗ§ng cį»§a blockchain.
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i chį» liĆŖn quan Äįŗæn cĆ”c giao dį»ch chuį»i chĆ©o
Hį» trį»£ giao dį»ch trĆŖn cĆ”c blockchain khĆ”c nhau lĆ mį»t tĆnh nÄng quan trį»ng cį»§a trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i, nhĘ°ng khĆ“ng phįŗ£i lĆ tiį»n Ćch duy nhįŗ„t cį»§a nĆ³. Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i cÅ©ng liĆŖn quan Äįŗæn viį»c ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a viį»c sį» dį»„ng DApp, triį»n khai hį»£p Äį»ng thĆ“ng minh vĆ truy xuįŗ„t dį»Æ liį»u trĆŖn nhiį»u blockchain.
Tį»ng kįŗæt
Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i Äį» cįŗp Äįŗæn viį»c ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a hoįŗ”t Äį»ng tĘ°Ę”ng tĆ”c trĆŖn cĆ”c mįŗ”ng lĘ°į»i blockchain khĆ”c nhau. Lį»£i Ćch cį»§a trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i bao gį»m chį»ng phĆ¢n mįŗ£nh thanh khoįŗ£n vĆ ÄĘ”n giįŗ£n hĆ³a viį»c phĆ”t triį»n į»©ng dį»„ng. Trį»«u tĘ°į»£ng hĆ³a chuį»i phįŗ£i Äį»i mįŗ·t vį»i nhį»Æng thĆ”ch thį»©c nhĘ° rį»§i ro tįŗp trung, rį»§i ro bįŗ£o mįŗt vĆ cĆ”c vįŗ„n Äį» tiį»m įŗ©n vį» khįŗ£ nÄng tĘ°Ę”ng tĆ”c. Tuy nhiĆŖn, nĆ³ cĆ³ thį» mį» ÄĘ°į»ng cho cĆ”c hį» sinh thĆ”i blockchain thĆ¢n thiį»n vį»i ngĘ°į»i dĆ¹ng vĆ cĆ³ khįŗ£ nÄng tĘ°Ę”ng tĆ”c.
Äį»c thĆŖm:
[Khįŗ£ NÄng Mį» Rį»ng Blockchain - Sidechain VĆ KĆŖnh Thanh ToĆ”n](https://academy.binance.com/en/articles/blockchain-scalability-sidechains-and-payment-channels)[Thį»±c thi song song lĆ gƬ vĆ cĆ“ng nghį» nĆ y hoįŗ”t Äį»ng nhĘ° thįŗæ nĆ o?](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-parallelization-and-how-does-it-work)[Cįŗ§u Nį»i Blockchain LĆ GƬ?](https://academy.binance.com/en/articles/what-s-a-blockchain-bridge)[TĆnh khįŗ£ dį»„ng cį»§a dį»Æ liį»u lĆ gƬ?](https://academy.binance.com/en/articles/what-is-data-availability)
TuyĆŖn bį» miį»
n trį»« trĆ”ch nhiį»m: Nį»i dung nĆ y ÄĘ°į»£c trƬnh bĆ y cho trĆŖn cĘ” sį» "nguyĆŖn trįŗ”ng" chį» nhįŗ±m mį»„c ÄĆch cung cįŗ„p thĆ“ng tin chung vĆ hĘ°į»ng dįŗ«n, khĆ“ng phįŗ£i lĆ cam Äoan hay bįŗ£o Äįŗ£m dĘ°į»i bįŗ„t kį»³ hƬnh thį»©c nĆ o. KhĆ“ng nĆŖn coi nį»i dung nĆ y lĆ nį»i dung tĘ° vįŗ„n tĆ i chĆnh, phĆ”p lĆ½ hoįŗ·c chuyĆŖn mĆ“n khĆ”c, cÅ©ng nhĘ° khuyįŗæn nghį» mua bįŗ„t kį»³ sįŗ£n phįŗ©m hoįŗ·c dį»ch vį»„ cį»„ thį» nĆ o. Bįŗ”n nĆŖn nghe lį»i khuyĆŖn tį»« cĆ”c cį» vįŗ„n chuyĆŖn mĆ“n phĆ¹ hį»£p. Trong trĘ°į»ng hį»£p bĆ i viįŗæt do cį»ng tĆ”c viĆŖn bĆŖn thį»© ba ÄĆ³ng gĆ³p, xin lĘ°u Ć½ rįŗ±ng nhį»Æng quan Äiį»m ÄĘ°į»£c ÄĘ°a ra thuį»c vį» cį»ng tĆ”c viĆŖn bĆŖn thį»© ba vĆ khĆ“ng nhįŗ„t thiįŗæt phįŗ£n Ć”nh quan Äiį»m cį»§a Binance Academy. Vui lĆ²ng Äį»c toĆ n bį» tuyĆŖn bį» miį»
n trį»« trĆ”ch nhiį»m cį»§a chĆŗng tĆ“i tįŗ”i ÄĆ¢y Äį» biįŗæt thĆŖm chi tiįŗæt. GiĆ” tĆ i sįŗ£n kį»¹ thuįŗt sį» cĆ³ thį» biįŗæn Äį»ng. GiĆ” trį» khoįŗ£n Äįŗ§u tĘ° cį»§a bįŗ”n cĆ³ thį» tÄng hoįŗ·c giįŗ£m vĆ bįŗ”n cĆ³ thį» khĆ“ng lįŗ„y lįŗ”i ÄĘ°į»£c sį» tiį»n ÄĆ£ Äįŗ§u tĘ°. Bįŗ”n hoĆ n toĆ n chį»u trĆ”ch nhiį»m Äį»i vį»i cĆ”c quyįŗæt Äį»nh Äįŗ§u tĘ° cį»§a mƬnh vĆ Binance Academy khĆ“ng chį»u trĆ”ch nhiį»m phĆ”p lĆ½ Äį»i vį»i bįŗ„t kį»³ tį»n thįŗ„t nĆ o bįŗ”n cĆ³ thį» gįŗ·p phįŗ£i. KhĆ“ng nĆŖn coi tĆ i liį»u nĆ y lĆ nį»i dung tĘ° vįŗ„n tĆ i chĆnh, phĆ”p lĆ½ hoįŗ·c chuyĆŖn mĆ“n khĆ”c. Äį» biįŗæt thĆŖm thĆ“ng tin, hĆ£y xem thĆŖm [Äiį»u khoįŗ£n sį» dį»„ng](https://www.binance.com/en/terms?_gl=1*nvnsc5*_gcl_au*Njk4MDE5NjA2LjE3MDI1NjM5MTU.) vĆ [Cįŗ£nh bĆ”o rį»§i ro](https://www.binance.com/en/risk-warning?_gl=1*7rdmj6*_gcl_au*Njk4MDE5NjA2LjE3MDI1NjM5MTU.).