Project Guardian là sáng kiến của Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) và ngành tài chính nhằm khám phá và phát triển tiềm năng của việc token hóa tài sản. Đây là nỗ lực hợp tác nhằm cách mạng hóa cách thức tài sản tài chính truyền thống, như cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản, có thể được số hóa hoặc token hóa trên nền tảng blockchain, tạo điều kiện cho các giao dịch nhanh chóng và an toàn hơn.
Chương trình thí điểm, do JPMorgan, DBS Bank và Marketnode dẫn đầu, được khởi xướng như một liên doanh tài sản kỹ thuật số được thành lập bởi Temasek và Sở Giao dịch Chứng khoán Singapore (SGX) vào tháng 6/2022, nhằm tận dụng tài chính phi tập trung (DeFi) và hỗ trợ các giao dịch vay mượn và cho vay có bảo đảm thông qua mạng blockchain công khai. Deutsche Bank gia nhập vào tháng 5/2024 để khám phá các ứng dụng token hóa tài sản. Moody’s cũng thông báo tham gia vào Project Guardian để khám phá token hóa tài sản vào năm 2024.
Project Guardian là một sáng kiến dài hạn, có sự tham gia của các cơ quan quản lý toàn cầu, bao gồm Cơ quan Quản lý Tài chính Vương quốc Anh (FCA), Cơ quan Giám sát Thị trường Tài chính Thụy Sĩ (FINMA) và Cơ quan Dịch vụ Tài chính Nhật Bản (FSA), cùng với đại diện từ ngành dịch vụ tài chính. Ngân hàng Thế giới là thành viên trong nhóm hoạch định chính sách của Project Guardian.
Bài viết này sẽ bàn về các khía cạnh khác nhau của Project Guardian, như mục tiêu của nó, cách thức hỗ trợ token hóa tài sản, khung công nghệ mà nó cung cấp và các ứng dụng toàn cầu của dự án này.
Mục tiêu của Project Guardian
Project Guardian giải quyết các thách thức chính trong việc token hóa tài sản bằng cách chuẩn hóa quy trình, tự động hóa các nhiệm vụ và tạo điều kiện cho sự tương tác chuỗi chéo (crosschain interoperability). Các chương trình thí điểm của dự án cho thấy tiềm năng xây dựng các danh mục đầu tư toàn diện bao gồm cả các quỹ truyền thống và quỹ thay thế.
Các bên tham gia Project Guardian đang tạo ra các quy trình và khuôn khổ đồng nhất để đảm bảo tuân thủ các quy định tài chính quốc tế, từ đó hỗ trợ việc chuyển giao tài sản toàn cầu một cách hợp pháp. Các mục tiêu chính của Project Guardian bao gồm:
Xây dựng các khuôn khổ để token hóa các loại tài sản khác nhau.
Thiết lập các giao thức đạt chuẩn tổ chức để đảm bảo các giao dịch xuyên biên giới an toàn và dễ dàng.
Đảm bảo tuân thủ quy định quốc tế.
Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) tin rằng tính tự động và không cần trung gian của DeFi (tài chính phi tập trung) là nền tảng lý tưởng để thử nghiệm token hóa. Bằng cách tự động hóa các giao dịch tài chính như vay, cho vay và giao dịch, DeFi có thể nâng cao hiệu quả, khả năng tiếp cận, tính hợp lý về chi phí và thanh khoản trên các thị trường tài chính, từ đó thúc đẩy sự bao gồm tài chính rộng rãi hơn.
Hiện nay, hệ sinh thái đầu tư token hóa đang phát triển nhanh chóng nhưng vẫn còn phân mảnh, gây khó khăn trong việc tiếp cận và thanh khoản. Dự án Guardian giải quyết hiệu quả những thách thức này.
Những vấn đề trong quản lý tài sản Sau khi token hóa Phức tạp trong vận hành Dự án đơn giản hóa Quy trình thủ công rườm rà Triển khai tài sản tự động Quy trình công việc tùy chỉnh Quy trình chuẩn hóa Nhiều mạng khác nhauCác cấu hình khác nhau Các nền tảng kết nối và tương thích với nhau
Hiểu về việc token hóa tài sản
Token hóa tài sản là quá trình chuyển quyền sở hữu các tài sản thực tế thành các token kỹ thuật số trên blockchain. Các tài sản đã được token hóa có thể giao dịch hoặc chuyển nhượng trực tuyến một cách dễ dàng, khác với các tài sản truyền thống thường bị giới hạn bởi các quy định pháp lý và rào cản về quyền tài phán. Việc token hóa giúp mở rộng cơ hội đầu tư và hiện đại hóa quyền sở hữu, tạo ra một hệ sinh thái tài chính bao trùm và dễ tiếp cận hơn.
Rất nhiều loại tài sản có thể được token hóa — từ các công cụ tài chính như cổ phiếu và trái phiếu, đến các tài sản hữu hình như bất động sản và kim loại quý, cũng như các tài sản có giá trị như tác phẩm nghệ thuật và đồ cổ. Thậm chí, quyền sở hữu trí tuệ cũng có thể được token hóa, mang đến cho nhà đầu tư một cách mới để đầu tư vào các tài sản sở hữu trí tuệ.
Dưới đây là một số lợi ích của việc token hóa tài sản:
Tính thanh khoản: Việc chia nhỏ tài sản thành các đơn vị có thể giao dịch dễ dàng giúp người dùng dễ dàng mua bán chúng trên các nền tảng kỹ thuật số.
Tính minh bạch: Nhà đầu tư có thể tự tin theo dõi quyền sở hữu và lịch sử của tài sản vì blockchain ghi lại tất cả giao dịch và không thể thay đổi.
Hiệu quả chi phí: Bằng cách loại bỏ các trung gian và thủ tục giấy tờ liên quan đến tài chính truyền thống, token hóa giúp giảm chi phí giao dịch.
Khả năng tiếp cận: Token hóa giúp mở rộng cơ hội cho nhiều nhà đầu tư hơn, những người có thể tiếp cận các thị trường trước đây họ không thể tham gia.
Cách Project Guardian hỗ trợ token hóa tài sản
Project Guardian đang thúc đẩy việc token hóa tài sản thông qua nhiều thử nghiệm và sáng kiến thí điểm để tích hợp tài sản token hóa vào các hệ thống tài chính chính thống. Những sáng kiến này đánh giá cách các tài sản được token hóa, bao gồm chứng khoán, trái phiếu và ngoại tệ, có thể được giao dịch và quản lý hiệu quả trên blockchain trong khi vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý.
Xây dựng khuôn khổ cho chứng khoán token hóa
Một trong những mục tiêu chính của các sáng kiến thí điểm trong Project Guardian là xây dựng một khuôn khổ cho việc phân phối chứng khoán token hóa xuyên biên giới, điều này thường rất phức tạp do sự khác biệt trong các hệ thống ngân hàng và các hạn chế về quy định pháp lý. Khi được thực hiện qua mạng blockchain, các tài sản token hóa giúp giao dịch trở nên dễ dàng, nhanh chóng và an toàn hơn.
Trong các sáng kiến thí điểm này, các thành viên của Project Guardian có thể hợp tác với các ngân hàng trên toàn cầu để khám phá việc sử dụng trái phiếu và chứng khoán token hóa. Các thử nghiệm này minh họa hiệu quả cách thức mà các token kỹ thuật số có thể đơn giản hóa việc giao dịch tài sản giữa các quốc gia bằng cách loại bỏ các trung gian và giảm chi phí giao dịch.
SBI Digital Markets, công ty con của SBI Digital Asset Holdings, đã triển khai chứng khoán token hóa tại Singapore như một phần của Project Guardian. Công ty cũng đã hợp tác với UBS để khám phá các quỹ tiền tệ token hóa.
Token hóa giao dịch ngoại tệ (FX)
Token hóa giao dịch ngoại tệ (FX) là thử nghiệm quan trọng khác. Trên nền tảng do Project Guardian thiết lập, các tổ chức tài chính có thể giao dịch các phiên bản token hóa của các đồng tiền như đô la Singapore và đô la Mỹ. Những giao dịch này trên blockchain chứng minh cách mà token hóa có thể cải thiện hiệu quả và tính minh bạch của thị trường ngoại hối.
Citi và Fidelity International đang hợp tác trong một dự án thuộc Project Guardian, sáng kiến toàn cầu nhằm cải thiện tính thanh khoản và hiệu quả của thị trường tài chính thông qua token hóa tài sản. Thị trường ngoại hối có thể mang lại cho nhà đầu tư khả năng tiếp cận nhanh chóng và hiệu quả các tài sản kỹ thuật số toàn cầu, đảm bảo thanh khoản kịp thời.
Tích hợp công nghệ blockchain với tài chính truyền thống
Project Guardian chứng minh tính khả thi của tài sản token hóa trong các ứng dụng thực tế bằng cách tạo ra cầu nối giữa công nghệ blockchain và các tài sản tài chính truyền thống.
Dự án đang đặt nền móng cho việc token hóa tài sản trở nên phổ biến, đặc biệt là trong các thanh toán xuyên biên giới, điều này sẽ góp phần vào việc phát triển một hệ thống tài chính toàn cầu liên kết, hiệu quả và dễ tiếp cận hơn.
Khung công nghệ để hỗ trợ token hóa tài sản
Project Guardian thiết lập một pool thanh khoản có quyền truy cập đối với các trái phiếu và tiền gửi token hóa, nơi các giao dịch được thực hiện thông qua hợp đồng thông minh. Project Guardian cung cấp khung công nghệ mạnh mẽ cho các yếu tố khác nhau nhằm hỗ trợ việc token hóa tài sản:
Tính minh bạch
Việc token hóa tài sản làm cho các giao dịch trở nên minh bạch, nhờ vào việc ghi lại quyền sở hữu không thể thay đổi trên blockchain và lịch sử giao dịch trên sổ cái phân tán. Điều này thúc đẩy niềm tin giữa các bên tham gia, vì họ có thể tự xác minh các thông tin về tài sản.
Tự động hóa
Các hợp đồng thông minh tự thực thi với các điều kiện được tích hợp trực tiếp vào mã nguồn là yếu tố then chốt trong việc token hóa tài sản. Hợp đồng thông minh giúp thực thi các thỏa thuận và tự động hóa các giao dịch. Nhờ đó, việc giao dịch tài sản token hóa trở nên nhanh chóng, hiệu quả và giảm thiểu sai sót do con người.
Bảo mật
Sử dụng các công nghệ mã hóa như Zero-knowledge Proof và các kỹ thuật bảo vệ quyền riêng tư khác, Project Guardian cho phép xác minh thông tin chi tiết về tài sản mà không tiết lộ dữ liệu cá nhân. Khung công nghệ này giúp duy trì sự cân bằng giữa việc bảo mật thông tin người dùng và xác minh các sự kiện, thông tin.
Khả năng tương tác
Project Guardian tạo điều kiện cho sự tương tác của các tài sản token hóa trên các mạng blockchain và hệ thống tài chính khác nhau. Các tiêu chuẩn về khả năng tương tác rất quan trọng trong các giao dịch xuyên biên giới, nơi tài sản cần được chuyển nhượng hoặc giao dịch qua các nền tảng với các yêu cầu pháp lý khác nhau.
Cách tiếp cận mô-đun trong token hóa tài sản
Project Guardian đề xuất mô hình 4 lớp để trực quan hóa các thành phần của mạng lưới tài sản kỹ thuật số. MAS đã phối hợp phát triển kiến trúc hệ thống với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Mỗi lớp, có thể được quản lý bởi các thực thể khác nhau, tương tác để tạo điều kiện cho các giao dịch tài sản kỹ thuật số:
Lớp truy cập: Lớp này cho phép người dùng (người vay, nhà đầu tư và tổ chức phát hành) tương tác với mạng lưới thông qua các giao diện khác nhau, cả lưu ký và không lưu ký.
Lớp dịch vụ: Bao gồm các dịch vụ được điều khiển bởi hợp đồng thông minh như thanh toán, cho vay, vay mượn, trao đổi ngoại tệ và các chức năng trao đổi, có thể hoạt động với các tài sản kỹ thuật số khác nhau.
Lớp tài sản: Lớp tài sản ghi lại quyền sở hữu tài sản. Nó bao gồm các tài sản gốc được phát hành và đại diện trên nền tảng, cũng như các tài sản token hóa, là các đại diện kỹ thuật số của các tài sản thực tế hoặc tài sản tài chính truyền thống.
Lớp nền tảng: Lớp này tạo ra hạ tầng để ghi nhận quyền sở hữu tài sản và thực hiện các giao dịch. Được thiết kế linh hoạt và có thể lập trình, lớp nền tảng này hỗ trợ nhiều loại tài sản kỹ thuật số khác nhau, bao gồm chứng khoán token hóa và tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC).
Tác động của Project Guardian đến thị trường tài chính
Project Guardian đã chứng minh tính khả thi của token hóa tài sản trong thế giới thực, cho thấy rằng token hóa tài sản dựa trên blockchain không chỉ là khái niệm lý thuyết. Công nghệ này có tiềm năng cách mạng hóa tài chính truyền thống bằng cách mang lại khả năng tiếp cận, tính minh bạch và hiệu quả mới. Điều này đã khuyến khích nhiều quốc gia và tổ chức tài chính khám phá việc token hóa tài sản.
Dấu hiệu thay đổi mạnh mẽ trong kỹ thuật đầu tư
Nhờ vào việc token hóa tài sản, các kỹ thuật đầu tư trong tài chính truyền thống có thể thay đổi mạnh mẽ. Token hóa tài sản khuyến khích sự tham gia rộng rãi hơn của thị trường, cho phép các nhà đầu tư sở hữu phần nhỏ của các tài sản có giá trị cao như trái phiếu hoặc bất động sản. Kết quả của việc chia nhỏ tài sản này là các mô hình đầu tư và các kỹ thuật đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể trở nên dễ tiếp cận hơn và linh hoạt hơn.
Thay đổi trong thương mại xuyên biên giới
Khi các tài sản token hóa giúp đơn giản hóa các giao dịch và giảm thiểu thời gian và chi phí liên quan đến thương mại quốc tế, thì thương mại xuyên biên giới, nơi mà các tài sản thực tế nền tảng của token cũng có thể thay đổi.
Sự hỗ trợ mạnh mẽ của các cơ quan quản lý đối với token hóa tài sản
Các cơ quan quản lý đóng vai trò quan trọng trong tương lai của các dự án token hóa. Được khuyến khích bởi các sáng kiến mà Project Guardian thực hiện, một số cơ quan quản lý khác có thể triển khai các dự án tương tự, trong khi những cơ quan khác có thể lựa chọn tiếp cận thận trọng hơn vì lo ngại về sự ổn định của thị trường, bảo mật dữ liệu và tuân thủ quy định.
Chiến lược hợp tác của Project Guardian với các tổ chức quản lý khác có thể thiết lập các tiêu chuẩn cho việc token hóa tài sản một cách an toàn và hợp pháp, điều này sẽ dẫn đến việc chuyển đổi suôn sẻ của ngành tài chính sang kỷ nguyên của các token kỹ thuật số.
Những thách thức và triển vọng trong tương lai
Sự khác biệt về quy định giữa các quốc gia đối với blockchain và tài sản token hóa tạo ra những khó khăn trong việc tích hợp xuyên biên giới. Các hạn chế về công nghệ, chẳng hạn như khả năng mở rộng của blockchain và sự tương tác giữa các nền tảng, cũng là những yếu tố cản trở. Hơn nữa, việc tạo dựng niềm tin từ các tổ chức tài chính và người dùng cuối đòi hỏi phải có bằng chứng rõ ràng về lợi ích của việc token hóa tài sản.
Mối quan ngại về quyền riêng tư là vấn đề quan trọng, đặc biệt khi dữ liệu tài chính nhạy cảm có liên quan. Khả năng mở rộng cũng là thách thức, vì các mạng cần có khả năng xử lý khối lượng giao dịch lớn để đạt được phạm vi toàn cầu. Việc chuẩn hóa giữa các khu vực là cần thiết, vì thiếu các hướng dẫn thống nhất có thể làm chậm quá trình áp dụng và cản trở khả năng tương tác.
Mặc dù đối mặt với những thách thức này, triển vọng của Project Guardian trong tương lai vẫn rất hứa hẹn. Thành công tại Singapore có thể trở thành mô hình để mở rộng ra các khu vực khác, đặc biệt là những khu vực muốn hiện đại hóa hệ thống tài chính của mình. Dự án có tiềm năng mở rộng ra nhiều loại tài sản hơn, bao gồm hàng hóa, bất động sản và sở hữu trí tuệ. Nếu các rào cản này được vượt qua, Project Guardian có thể tái định nghĩa tài chính toàn cầu, mang lại hiệu quả và tính bao trùm chưa từng có.