Autor: Mikołaj Jasiński
Szeroko rozpowszechniany konserwatywny program polityki następnej administracji prezydenckiej nałoży znaczne ograniczenia na władzę Rezerwy Federalnej i wdrażanie narzędzi polityki pieniężnej.
Kluczowe rekomendacje dla Fed w tzw. „Projekcie 2025” zaproponowane przez konserwatywny think tank Heritage Foundation obejmują: skupienie się na kontrolowaniu inflacji, zmniejszenie wielkości jego bilansu i zakończenie jego roli pożyczkodawcy ostatniej instancji. Dalsze propozycje skierowałyby Stany Zjednoczone z powrotem na standard złota lub całkowicie zniosłyby Rezerwę Federalną.
Szeroką platformę polityczną Planu 2025 przedstawiono w około 900-stronicowej książce zatytułowanej „Empowering Leadership: The Conservative Promise”. Książka została zredagowana przez Paula Dansa i Stevena Grovesa (obaj pracowali w administracji Donalda Trumpa) i zawiera około 400 konserwatystów. W ramach swojego wkładu udzielili oni szczegółowych porad Białemu Domowi i wszystkim agencjom federalnym.
W rozdziale poświęconym Rezerwie Federalnej ostro krytykuje się „niekompetentne” zarządzanie przez Fed podażą pieniądza w USA i praktykami regulacyjnymi w zakresie finansów od czasu jego utworzenia przez Kongres w 1913 r. W raporcie zauważono, że zakres obowiązków Fed rozszerzył się na przestrzeni lat i stwierdzono, że Fed stoi przed presją polityczną, aby stymulować wzrost gospodarczy i finansować deficyt budżetowy rządu przed wyborami.
W książce napisano: „Głównym problemem kontroli rządu nad polityką pieniężną jest to, że stoi ona przed dwoma nieuniknionymi naciskami politycznymi: presją, aby drukować pieniądze w celu subsydiowania deficytów rządowych, oraz presją, aby drukować pieniądze w celu sztucznego stymulowania gospodarki do następnych wyborów. dwie presje na zawsze w rękach egoistycznych polityków, więc jedynym trwałym lekarstwem jest odebranie Fed steru monetarnego i oddanie go ludziom”.
Plan 2025 zawiera kilka ogólnych rekomendacji dla Fed. Pierwszym jest wyeliminowanie podwójnego mandatu – obecnie zapewniającego stabilność cen i pełne zatrudnienie. W książce argumentuje się, że stworzyło to szkodliwe uprzedzenia wobec inflacji w imię uniknięcia recesji.
„Zwolennicy tego szerszego mandatu twierdzą, że polityka pieniężna jest konieczna, aby pomóc gospodarce uniknąć recesji lub wyjść z niej” – czytamy w książce. „Ten kompromisowy pogląd jest błędny. W rzeczywistości ta sama luźna polityka pieniężna może prowadzić do szeregu: niepowodzenia z kolei wywołują recesję, innymi słowy podwójne mandaty mogą nieumyślnie zaostrzyć recesję, zamiast ją naprawić”.
Zamiast tego, jak argumentuje książka, Fed powinien skupić się wyłącznie na ograniczaniu inflacji. Zmiana podwójnego mandatu wymagałaby ustawy Kongresu. W ostatnich tygodniach urzędnicy Fed zaczęli w coraz większym stopniu podkreślać pracowniczy aspekt podwójnej mandatu. Inflacja gwałtownie spadła od 2022 r., choć pozostaje powyżej rocznego celu Fed na poziomie 2%, a rynek pracy zaczął się ochładzać po przegrzaniu.
Plan na 2025 rok proponuje stopniowe zmniejszanie wielkości bilansu Fed, który obecnie przekracza 7 bln dolarów, i ograniczanie przyszłych zakupów aktywów do amerykańskich obligacji skarbowych. Po kryzysie finansowym w latach 2007–2008 Rezerwa Federalna wprowadziła wiele rund polityki luzowania ilościowego, co spowodowało dramatyczny wzrost jej bilansu. Podczas epidemii bilans Fed ponownie spuchł, próbując zapewnić płynność amerykańskiemu systemowi bankowemu poprzez zakupy na dużą skalę obligacji skarbowych i papierów wartościowych zabezpieczonych hipoteką. W czerwcu 2022 r. Rezerwa Federalna zaczęła stopniowo zmniejszać swój bilans, co jest procesem znanym jako zacieśnienie ilościowe (QT).
Autorzy Projektu 2025 argumentują, że QE zwiększa deficyt budżetu federalnego kosztem innych kredytów w gospodarce, podczas gdy zakupy papierów wartościowych zabezpieczonych hipoteką podnoszą ceny domów i czynsze poprzez utrzymywanie oprocentowania kredytów hipotecznych.
Ponadto książka zaleca zniesienie roli banku centralnego jako pożyczkodawcy ostatniej instancji. W czasach skrajnych napięć finansowych Rezerwa Federalna może i zapewnia płynność bankom i innym instytucjom finansowym w celu zapobiegania panikom bankowym i rozprzestrzenianiu się kryzysów na inne obszary systemu finansowego.
W Planie 2025 zakłada się, że doprowadzi to do pokusy nadużycia i nadmiernych spekulacji, a także do powstania instytucji „zbyt dużych, by upaść”.
W książce napisano: „To sprowadza się do długoterminowego planu ratunkowego i zachęca banki i niebankowe instytucje finansowe do lekkomyślnego udzielania kredytów, a nawet spekulacji. To nie tylko zaostrza wahania cykli gospodarczych, ale może również prowadzić do kryzysu finansowego w latach 1992 i 2008. pomoc z kryzysu finansowego.”
Inne szersze, ale mniej wykonalne politycznie zalecenia zawarte w książce obejmują przejście do wolnej bankowości, powrót do standardu złota oraz bardziej formalne lub oparte na zasadach podejście do kształtowania polityki pieniężnej.
„W systemie wolnej bankowości rząd nie kontroluje stóp procentowych ani podaży pieniądza, Rezerwa Federalna zostaje skutecznie zlikwidowana, a Departament Skarbu jest w dużej mierze odpowiedzialny jedynie za zarządzanie funduszami rządowymi” – czytamy w książce.
Projekt 2025 sprzeciwia się także stworzeniu cyfrowej waluty banku centralnego, nad którą Rezerwa Federalna pracuje od lat ze względu na obawy dotyczące możliwego federalnego nadzoru transakcji finansowych.
Trump przyjął w tym tygodniu nominację Republikanów i oczekuje się, że wróci do Białego Domu w listopadzie. Ostatnio próbował zdystansować się od tego planu, ale przygotowało go wielu byłych urzędników i doradców administracji Trumpa.
Autorem rozdziału poświęconego Rezerwie Federalnej jest przede wszystkim ekonomista Paul Winfree, który obecnie kieruje Centrum Innowacji Polityki Gospodarczej w Waszyngtonie i dwukrotnie był członkiem Heritage Foundation w latach 2015–2016 i 2018–2022 Badania. W tym czasie Winfrey piastowała wiele stanowisk w Białym Domu Trumpa, zaczynając od prezydenckiego zespołu ds. przejściowych w 2016 r., a następnie pełniąc funkcję zastępcy asystenta prezydenta ds. polityki wewnętrznej, zastępcy dyrektora Rady Polityki Wewnętrznej i dyrektora ds. polityki budżetowej.
Inni autorzy tego rozdziału dotyczącego Rezerwy Federalnej to ekonomiści Alexander Salter, Peter St Onge i Judy Shelton oraz Trump. Byli oni nominowani do Rady Gubernatorów Rezerwy Federalnej w 2019 r., ale nie zostali zatwierdzeni przez Senat.