Jian Wen, 42 tuổi, đến từ Hendon, bắc Luân Đôn, đã bị cảnh sát Metropolitan (Met) bắt giữ và kết án về tội rửa tiền bằng Bitcoin trị giá 2,5 tỷ USD có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Met đánh giá đây là vụ án liên quan đến tiền mã hoá lớn nhất tại Vương quốc Anh. Cuộc điều tra đã tìm thấy một mạng lưới phức tạp thông qua 48 thiết bị điện tử và hàng ngàn tệp tin số. Nhiều trong số này đã được chuyển ngữ từ tiếng Trung Quốc, tiết lộ chi tiết về các giao dịch phi pháp và cách thức mà Wen dùng để ẩn giấu nguồn gốc số tiền thu được.

Tòa án Hình sự Southwark sau đó kết luận rằng, Jian Wen phạm tội rửa tiền thông qua việc sử dụng Bitcoin để mua sắm các tài sản xa xỉ, bao gồm nhà cửa và trang sức trị giá hàng triệu bảng Anh.

Dù vậy, trong quá trình điều tra, Wen kiên quyết phủ nhận mọi thông tin cho rằng cô biết số Bitcoin đang sở hữu được thu thập từ nguồn gốc phạm pháp. Wen khẳng định cô chỉ kiểm soát một trong số ba ví blockchain bị nghi ngờ liên quan với vụ việc, nhưng không hề hay biết về nguồn gốc của số Bitcoin bên trong.

Quá trình trở thành nữ hoàng

Từ một nhân viên giao hàng sống khiêm tốn trên một nhà hàng Trung Quốc tại Leeds, Wen bất ngờ chuyển qua thuê một căn nhà sáu phòng ngủ với giá khoảng 21.420 USD mỗi tháng kể từ năm 2017. 

Cùng năm đó, Wen cũng thể hiện ý định mua nhiều bất động sản đắt tiền ở Luân Đôn, nhưng không thành công do không thể vượt qua các kiểm tra chống rửa tiền, dù cô đã khẳng định mình kiếm được hàng triệu USD hợp pháp thông qua việc khai thác Bitcoin.

Cơ quan Công tố Crown (CPS) tiết lộ thêm về những nghi vấn xoay quanh Wen, bao gồm cả việc giả mạo là nhân viên của một công ty trang sức quốc tế và đưa con trai mình sang Anh để theo học tại một trường tư thục danh giá.

Ngoài ra, Wen tiếp tục gây chú ý với các chuyến du lịch nước ngoài, chi tiêu hàng chục nghìn bảng Anh cho trang sức ở Thuỵ Sĩ và mua bất động sản ở Dubai vào năm 2019. Sự thay đổi đột ngột và đáng ngờ trong lối sống của Wen đã trở thành đề tài chú ý, khi cơ quan chức năng tiếp tục điều tra về nguồn gốc của khối tài sản khổng lồ mà cô tuyên bố sở hữu.

Hiện một nghi phạm khác được cho là đứng đằng sau vụ án nhưng vẫn chưa bị bắt. Trong khi Wen dự kiến sẽ bị tuyên án vào ngày 10/05.

Jian Wen (gốc Hoa), một nhân viên giao hàng, 42 tuổi, đến từ Hendon, bắc London đang chờ tuyên án vào ngày 10/5 Bitcoin vẫn chiếm tỷ lệ nhỏ trong hoạt động rửa tiền toàn cầu

Lãnh đạo Cơ quan Công tố Crown (CPS), Andrew Penhale nhấn mạnh, việc Bitcoin và các loại tiền mã hóa khác đang ngày càng được các tổ chức tội phạm sử dụng để che giấu và chuyển giao tài sản, từ đó cho phép kẻ gian hưởng lợi từ các hành vi phạm tội.

Tuy nhiên, một báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ đã phản bác lại quan điểm thường thấy từ các cơ quan chức năng, rằng tiền mã hóa là phương tiện ưa thích cho việc rửa tiền. Báo cáo khẳng định tiền mặt vẫn là lựa chọn hàng đầu do tính ẩn danh và ổn định của nó như một phương tiện thanh toán.

Ngoài ra, công ty giao dịch chứng khoán Nasdaq gần đây công bố “Báo cáo Tội phạm Tài chính Toàn cầu”, nêu bật các dữ liệu liên quan đến tội phạm tài chính trong năm qua nhưng không đề cập đến Bitcoin hay tiền mã hóa. Báo cáo ước tính, trong năm 2023, khoảng 3,1 nghìn tỷ USD phi pháp đã chảy qua hệ thống tài chính toàn cầu.

Dù vậy, vụ án của Jian Wen và sự tăng trưởng nóng của thị trường tiền mã hoá đã đặt ra những thách thức mới cho các cơ quan chức năng trong việc theo dõi và kiểm soát hoạt động rửa tiền. Sự xuất hiện của tiền mã hóa đã mở ra một kênh mới cho những người muốn ẩn danh hoặc chuyển giao tài sản bất minh một cách tinh vi.

Cùng với các hoạt động giám sát và điều tra, các cơ quan chức năng cũng đang phải thích nghi và cập nhật công nghệ để đối phó với các phương thức rửa tiền ngày càng phức tạp, đặc biệt là khi các giao dịch thường diễn ra trên không gian blockchain và xuyên biên giới, nơi không có bất kỳ sự kiểm soát nào.