Các bạn đã bao giờ chỉ nghe những góp ý mà nó giống hoặc gần giống hay là ý kiến mang tính chất ủng hộ những suy nghĩ, tư duy ban đầu của mình và bỏ qua những góp ý trái chiều từ người khác chưa? Có lẽ mọi người ít nhiều đều đã có lần dính phải trường hợp này, và có những người thường xuyên gặp những trường hợp như vậy và trong tâm lý học loại cảm xúc tâm lý được gọi bằng một cái tên hoa học là "CONFIRMATION BIAS" - hiệu ứng xác nhận.
Trong tâm lý học, confirmation là một loại cảm xúc có xu hướng tìm kiếm, tin tưởng vào những thông tin mang tính chất ủng hộ quyết định ban đầu của họ và đồng thời bỏ qua những thông tin bác bỏ hoặc trái chiều. Confirmation được xuất phát bởi cảm xúc sợ hãi phải thừa nhận mình sai, họ thường có cái tôi và lòng tự trọng quá lớn và luôn tin vào nhận định của bạn thân kèm thêm một loại cảm xúc nguyên thủy hơn đó chính là sự tương đồng - con người thường dễ tiếp nhận những thông tin mà nó giống với suy nghĩ của mình.
Một số biểu hiện đặc trưng nhất đó là:
- Chỉ tìm kiếm thông tin hỗ trợ: Họ chỉ tìm những thông tin, tin tức ủng hộ cho dự án của họ đang đầu tư mà không chịu tìm kiếm những thông tin trái chiều.
- Bỏ qua thông tin cảnh báo: Khi có dấu hiệu thị trường xấu hoặc tài sản đầu tư tiềm ẩn rủi ro, nhà đầu tư phớt lờ vì chúng không phù hợp với niềm tin ban đầu.
Đánh giá thiên lệch thông tin: Nhà đầu tư coi thông tin tích cực là "đáng tin", nhưng thông tin tiêu cực là "không chính xác".
Người mang trong mình Confirmation thường có những đánh giá phiến diện, không bao quát khi nhìn vào thị trường và đưa ra những quyết định sai lầm. Họ bám trật vào những quan điểm sai lầm đó và tiếp tục đầu tư mà không có hiệu quả đồng thời dễ trở thành nạn nhân của "Bong bóng tài chính".
Vậy cần gì để khắc phục được? Hãy tìm hiểu thông tin đa dạng, mọi nguồn thông tin và chọn lọc thông tin để có cái nhìn khái quát vào vấn đề của mình. Thay vì "Chắc nó sẽ ...", "Kiểu gì tí nữa cũng..." thì hãy sử dụng lý trí để phân tích thị trường để đầu tư. Lắng nghe những quan điểm từ chuyên gia để có cái nhìn bao quát. Hãy luôn tự đặt câu hỏi cho bản thân, nếu bạn phải thuyết phục ai đó về quyết định đầu tư của mình, bạn sẽ trả lời thế nào với những câu hỏi ngược lại?
Mình thấy loại cảm xúc này khá là nguy hiểm đó, nên ai dính nhanh chóng thoát khỏi nha. Hãy chia sẻ suy nghĩ và quan điểm của mình để cùng thảo luận nhé.
