Yıllarca iyi traderliğin iyi grafikçilik olduğunu düşünmüştüm. Sanki orda büyüsel bir şeyleri yakalama yeteneğine sahip olursam her şeyi çözmüş olacaktım. Hatta öğrenmeye ilk başladığımda hiç de anlamadığım grafiklerin önünde saatlerce izleme yapmıştım. Tabiri caizse öküzün trene baktığı gibi izlemiştim. Geldiğim nokta itibarıyla bunun ne kadar hatalı olduğunu gördüm. Çünkü grafik bilgisi işin çok küçük bir kısmı. Evet bazı önemli şeyler var ve sonuca da götürüyorlar ve oldukça da etkililer. Ortalamalar, rsı, hacim, destek, direnç, break out, uyumsuzluklar vb. Evet önemliler ama sonuç itibarıyla yetmiyorlar. Baktığınız zaman dilimine göre farklı çıktılar veriyorlar. Bugün anladım ki iyi bir trader olmak demek bazı beceri setlerine sahip olmak demek. Başka becerilerle desteklemezseniz en iyi grafiklerde bile dayak yeme ihtimaliniz oldukça yüksektir. Eylemlerinizi zayıf yönlerinizi geliştirmeye odaklayın. Unutmayın acı yoksa ödül de yok. Kimseye bağımlı olmamak için kendinizi geliştirin.
Beceriler için buyrun:
Her şeyi gelişiminiz için malzeme haline getirin: Kendinizi eğittikçe perdeleriniz kalkacak.
Basit ve sezgisel ticari becerilere sahip olun: Mesela belli bir miktar kar almadan satmamak. Ya da çarpanları eşit olan malları daha iyisiyle takas edebilmek. Veya piyasanın talep edebileceği malları ayırt edebilmek.
Risk yönetimi: Önceliğiniz sermayeyi korumak olsun. Ve belli bir miktar dışında aynı pozisyona daha fazlasını yatırmamalısınız. Nasıldı o güzel söz. Elindekini koruyana piyasa daha fazlasını verir.
Piyasa dinamiklerine uygun bir hız: Ama unutmayın ki fırsatı ilk gören değil doğru zamanda harekete geçenler kazanır. Fırsatları kovalamayın. Gerçek fırsatlar ayağınıza kadar gelenlerdir.
Amatörlüğünü yitirmemiş profesyonel bir ruh: Bu sizi çeşitli şartlanma körlüklerine karşı koruyacaktır.
Ani ve sezgisel tepki: Sezgi basit bir içsel his değildir. Örtük bilgisel bir arka planı vardır. Ve arka planda belki 100 binlerce işlem geçer. İfade edemezsiniz ama işe yarar.
Uygulamada kararlılık, disiplin ve sabır: İşe yarayan kurulumlarınızı sabırla devam ettirin. Pişmanlığın acısını çekmektense disiplinin acısını çekin.
Esneklik ve değişimlere uyum sağlama (adaptasyon) yeteneği: En azından bir B planınız da olmalı. Ve trendlerle birlikte hareket edebilmeyi öğrenmek gerek. Mutlaka kayıp kes (stop) ve kar al noktanız olsun. Ben genelde stop kullanmıyorum daha iyi bir fırsat görene kadar ama kullanmak önemli. Stop kullanıp kullanmamak ‘yatırım’ ile ‘ticaret’ arasındaki farkla ilgili daha çok. Yatırımcıysanız stop size makul gelmeyebilir. Ama tradersanız oyunda kalabilmek için önemlidir. Karı alı da trend olduğu sürece iz süren stop şeklinde kullanırsanız iyi olur. Son sözü piyasanın söyleyeceğini unutmadan farklı olasılıklara da hazır olun.
Kademeli hareket etmek: Hem miktarsal hem de zamansal olarak. En basitinden dca kullanmak. Ve işleri zamana yaymak. Ekranların dürtüsünden kaçmak için bazen fişi çekin. Ve uzun vadeli hareket edin.