Vừa qua, cộng đồng Web3 đã bàn tán rất sôi nổi về một giao thức cực kì thu hút đó là NFT Bitcoin. Trước đó, anh em chỉ nhớ đến NFT như một cơ chế độc đáo xuất hiện trên Ethereum, Solana hay Polygon... Tuy nhiên bây giờ nó đã chính thức có mặt trên Bitcoin với cái tên Ordinals.
✍🏻 Bài viết này mình sẽ khai thác các kiến thức quan trọng trong không gian NFT một cách dễ hiểu nhất tới anh em.
1️⃣ Trước hết, ta cùng tìm hiểu Ordinals là gì?
Đầu tiên, mỗi Bitcoin được chia thành 100 triệu đơn vị gọi là satoshi (hoặc sats). Giao thức Ordinals như một sơ đồ đánh số cho satoshi cho phép những người vận hành các node theo dõi, chuyển các sats riêng lẻ trên Bitcoin và ghi dữ liệu vào mỗi sats (Inscripting). Ví dụ như 1 NFT Bitcoin có tên Cryptopunk#123 thì có thể hiểu 123 chính là Ordinals. Nói một cách khái quát, Ordinals giống một giao thức NFT mà bạn có thể đúc trực tiếp lên chuỗi khối Bitcoin.
Nhưng điều đó không hoàn toàn đúng. Đó mới chỉ là cách hiểu ngắn gọn!
2️⃣ Inscriptions là gì?
Inscriptions chính là các dữ liệu được ghi vào sats (như mình đã nói ở trên) với nội dung tùy ý, tạo ra các tạo tác kỹ thuật số gốc gắn liền với bitcoin. Inscriptions không yêu cầu side-chain hoặc mã thông báo riêng. Về cơ bản anh em có thể hiểu rằng inscriptions là NFTs và inscripting là mint.
3️⃣ Giờ hãy điểm qua một số khác biệt quan trọng giữa giao thức NFT và Ordinals
NFT trên Ethereum (hoặc chuỗi khối Ethereum Virtual Machine) thường trỏ đến dữ liệu ngoài chuỗi trên Interplanetary File System (IPFS) — một hệ thống lưu trữ tệp phi tập trung, giống như ổ cứng của Blockchain và có thể được thay đổi bằng siêu dữ liệu. Để minh họa, một số dự án NFT cập nhật siêu dữ liệu để cải thiện chất lượng hình ảnh của từng NFT. Thậm chí các dự án có thể yêu cầu chủ sở hữu nhấp vào nút “refresh metadata” trên OpenSea để có được hình ảnh mới với chất lượng cao hơn.
Khả năng thay đổi siêu dữ liệu này ám chỉ đến sự thiếu sót của NFT khi phải yêu cầu quá nhiều dữ liệu ở ngoài chuỗi. Hơn nữa, NFT thường bao gồm tiền bản quyền của người sáng tạo gắn liền với chúng, trong khi các Ordinal thì không. Và khác với các NFT trên Ethereum sử dụng các tiêu chuẩn token như ERC-721 hoặc ERC-1155, Bitcoin NFT không có tiêu chuẩn tương tự. Tất cả những điều này nhấn mạnh rằng, Ordinals của Bitcoin không chỉ báo hiệu một sự thay đổi mà chúng thực sự có thể là một cải tiến kỹ thuật lớn đối với NFT.
4️⃣ Các Ordinal Inscriptions đáng chú ý nhất
Sự bùng nổ của Ordinals không mất nhiều thời gian. Chỉ vài tuần sau khi ra mắt, các bộ sưu tập hấp dẫn dần xuất hiện và đem lại doanh số bán hàng ngày càng lớn dần, có một số tác phẩm thậm chí được bán với giá hàng trăm nghìn đô la.
Ordinal Punks là một trong những dự án đáng chú ý nhất xuất hiện. Ordinal Punks là một bộ gồm 100 Bitcoin NFT được đúc trong 650 Inscriptions đầu tiên trên chuỗi Bitcoin.
Sau đó, có Taproot Wizards. Bắt đầu với Inscription#652, dự án này là một bộ sưu tập Ordinals gồm các NFT wizard vẽ tay được tạo bởi nhà phát triển Web3 Udi Wertheimer. Nó được cho là khối sở hữu giao dịch lớn nhất trong lịch sử của Bitcoin. Vậy vì sao dự án này lại được chú ý đến vậy? Để cho bài viết được liền mạch mình sẽ được tiết lộ trong các phần sắp tới nha. ^^
Tiếp theo là bộ sưu tập dựa trên Ethereum — OnChainMonkey (OCM). Với Inscription#20.219, nhóm đã đúc 10.000 Ordinals thành một Inscription duy nhất, khiến nó trở thành một trong những bộ collection 10k đầu tiên trên Bitcoin.
Hiện tại trên các sàn giao dịch Ordinals sử dụng STX làm đồng tiền thanh toán chính. Đây là token gốc của Mạng Stacks — một layer 2 tận dụng tính bảo mật của chuỗi khối bitcoin để giải quyết các giao dịch.
🧐 Tuy nhiên, Inscriptions của Ordinals vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Khi thị trường Ordinals trưởng thành, chúng ta có thể sẽ thấy một loạt các bộ sưu tập sáng tạo khác xuất hiện. Ngay lúc này, rất nhiều bộ blue-chip đã cấp bến Bitcoin, việc này có ý nghĩa rằng Ordinals thực sự vẫn đang giữ được sức hút to lớn của mình.
Nếu anh em thấy bổ ích hãy cho mình một tym share, và đưa ra những câu hỏi hay thắc mắc nào cần giải đáp, mình sẽ giải thích trong các bài viết tiếp theo. Cảm ơn mọi người rất nhiều vì đã dành thời gian cho mình!!! ^^
