Theo dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số, Chính phủ Việt Nam sẽ tiến hành phân loại các tài sản số và tài sản mã hóa dựa trên mục đích sử dụng, công nghệ, cùng với các tiêu chí khác, nhằm xây dựng khuôn khổ quản lý phù hợp.
Vào sáng ngày 6 tháng 1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức phiên họp thảo luận về Luật Công nghiệp Công nghệ số, trong đó đưa ra định nghĩa về tài sản số như một loại tài sản được quy định tại Bộ luật Dân sự, được biểu hiện dưới dạng dữ liệu số và có thể được tạo ra, phát hành, lưu trữ, chuyển giao, xác thực qua công nghệ số trong môi trường điện tử.
Theo dự thảo, tài sản ảo là loại tài sản số có thể giao dịch hoặc chuyển nhượng, có thể dùng cho mục đích thanh toán hoặc đầu tư. Tuy nhiên, tài sản ảo không bao gồm chứng khoán, tiền pháp định dưới dạng số, hay các tài sản tài chính khác đã được quy định trong pháp luật hiện hành.
Mặt khác, tài sản mã hóa được định nghĩa là tài sản số được tạo ra, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bằng công nghệ chuỗi khối (blockchain), công nghệ sổ cái phân tán (DLT), hoặc các công nghệ số tương tự.
Khung pháp lý cho tài sản số: Cần sự đầu tư nghiên cứu và rà soát kỹ lưỡng
Ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, đại diện cơ quan thẩm tra dự án luật, cho rằng tài sản số là một lĩnh vực mới và phức tạp, đang phát triển nhanh chóng. Hiện tại, trên thế giới vẫn chưa có một khuôn khổ pháp lý hoàn chỉnh để quản lý loại tài sản này, và những quan điểm về vấn đề này cũng còn nhiều khác biệt.
Lê Quang Huy – Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ
Do đó, dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số hướng đến việc xây dựng khung pháp lý về khái niệm và phân loại tài sản số dựa trên mục đích sử dụng, công nghệ và các yếu tố khác. Chính phủ sẽ có trách nhiệm quy định chi tiết về phân loại, thẩm quyền và nội dung quản lý các tài sản số cũng như dịch vụ liên quan, đảm bảo phù hợp với thực tế và điều kiện của Việt Nam.
Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng cần xem xét việc sửa đổi các Bộ luật Dân sự, Luật Giao dịch điện tử và Luật Chứng khoán để điều chỉnh các quy định về tài sản số sao cho phù hợp với các định nghĩa trong dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số. Tuy nhiên, theo nhận định của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, các quy định về tài sản số trong dự thảo đã được chỉnh sửa và cập nhật sao cho không gây chồng chéo hay mâu thuẫn với các quy định hiện hành, do đó không cần thiết phải sửa đổi các bộ luật trên.
Quản lý tài sản số: Cần phù hợp với thực tiễn quốc tế và luật phòng chống rửa tiền
Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đồng tình với nhận định rằng tài sản số là một vấn đề phức tạp và chưa có quy định thống nhất trên thế giới. Ông đưa ra ví dụ về Bitcoin, một loại tài sản ảo phổ biến hiện nay, mà Chính phủ Việt Nam đã yêu cầu Bộ Tư pháp xây dựng cơ sở pháp lý cho việc quản lý. Dù vậy, người dân Việt Nam hiện vẫn sử dụng Bitcoin cho các giao dịch, và vì vậy, ông nhấn mạnh việc quản lý tài sản số cần phải tuân thủ các quy định hiện hành trong Luật Phòng chống rửa tiền đang được soạn thảo.
Các bước tiếp theo và khung pháp lý cho tài sản ảo
Hiện nay, các loại tiền số như Bitcoin, Ethereum… đã trở thành tài sản ảo phổ biến, tuy nhiên Việt Nam vẫn chưa có một định nghĩa pháp lý chính thức về loại tài sản này. Các quy định hiện tại chỉ mới nhắc đến tiền điện tử, nhưng chủ yếu trong khuôn khổ các loại tiền pháp định dưới dạng thẻ ngân hàng hay ví điện tử.
Tháng 2 năm 2024, Chính phủ đã giao cho Bộ Tài chính nghiên cứu và xây dựng khung pháp lý để điều chỉnh hoặc cấm các tài sản ảo cùng các tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan đến loại tài sản này, với mục tiêu hoàn thiện vào tháng 5 năm 2024. Việc này nhằm hạn chế các rủi ro như rửa tiền và tài trợ khủng bố liên quan đến giao dịch tài sản ảo.
Thực trạng giao dịch tài sản ảo tại Việt Nam
Theo số liệu của Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA), trong giai đoạn từ tháng 10/2021 đến tháng 10/2022, tổng giá trị giao dịch tài sản ảo tại Việt Nam đạt khoảng 91 tỷ USD, trong đó có khoảng 956 triệu USD liên quan đến các hoạt động bất hợp pháp. Những con số này phản ánh rõ rệt tầm quan trọng của việc xây dựng và thực thi các quy định pháp lý đầy đủ về tài sản số và tài sản ảo.
Dự án Luật Công nghiệp Công nghệ số hiện đang trong quá trình thảo luận tại Quốc hội và sẽ tiếp tục được xem xét tại Kỳ họp thứ 9 trong thời gian tới.
https://tapchibitcoin.io/chinh-phu-viet-nam-dinh-nghia-tai-san-so-dieu-chinh-theo-bo-luat-dan-su.html